View allAll Photos Tagged ipsa
Fortalesa de gran importància històrica d'època medieval. Actualment només en resta la torre mestra o de l'homenatge, de planta circular de 5,5 m de diàmetre i 11 m d'alçada conservada; enterament en el pis inferior mentre que de la part superior només en queda la meitat. Aquesta torre era envoltada per una muralla, de la qual encara es conserven alguns llenços de poca alçària.
Castell termenat. Esmentat vàries vegades en documents medievals. Hi ha referències històriques del "castro Vetulo extremi marchia" de l'any 901 ó 929 i altra del "Kastrum Vetere" de l'any 977.
Cova del Castellví o del Castellot:
30 metres sota "el castellot", en la cinglera nord.
Cova gran que s'obre en la cinglera N del Castellot, en la part alta. Actualment aquesta cavitat està totalment buida, el seu pis és de rocallís.
Vessant nord del turó del Castellot:
Jaciment arqueològic amb troballes ocasionals en superfície de material lític, sílex. Genèricament es pot atribuir el material localitzat al període neolític. Es pot pensar que els materials arqueològics trobats en superfície pel vessant, poden ser fruit del desmantellament del sediment que possiblement estava dipositat en la gran cova que s'obre a la part alta de la cinglera nord del Castellot. Actualment aquesta cavitat està totalment buida.
El jaciment fou descobert de manera fortuïta en els anys setanta-vuitanta (s.XX) per en Pere Giró, de la Secció d'Arqueologia del Museu de Vilafranca. Les anotacions que es conserven són una mica imprecises.
El Castellot sobre el Penedès
Cim emblemàtic del Penedàs, a metres d'alçada, la muntanya del Castellot es troba situada en un pronunciat contrafort voltat d'espadats de la Serralada Prelitoral, just sobre la sortida a la plana de la riera de Marmellar. Des d'allà, l'antic castell domina bona part de la comarca, amb contacte visual directe amb altres fortificacions. En els dies més clars, des del cim s'albiren tant el Pirineu com l'illa de Mallorca, i tant el Montseny com les Muntanyes de Prades.
Lloc força conegut i freqüentat por la gent del Penedès, fins fa pocs anys tan sols s'hi coneixien les restes enrunades de la capella, la torre i la cisterna adossada, tot i que en alguns punts afloraven construccions que ja permetien intuir l'existència d'una o més muralles. El castell ha estat objecte d'investigació des de l'any 2014 per part del "Grup de recerca en Ocupació, organització i defensa del territori medieval" de la Universitat Autònoma de Barcelona, amb un primer projecte de prospecció del castell i del seu entorn. Posteriorment, l'Ajuntament de Castellví de la Marca n'ha promogut, entre els anys 2018 i 2021, l'escavació completa i la restauració, per tal de conèixer amb detall la seva evolució històrica i de facilitar-ne la visita.
El Castell Vell de la Marca, notícies històriques
La primera documentació relativa al castell de Castellví de la Marca ("Castro Vetulo extremum in ipsa Marchia") situa el comte Sunyer (911-947) com el seu primer detentor, en el marc de la incorporació del Penedès al comtat de Barcelona. Sunyer el posava posteriorment en mans dels germans Calabuig i Guadamir, prevere, que li permutaven pel castell de la Guàrdia del Bruc. En una data desconeguda, propera a mitjans de segle, el castell podria haver estat venut al vicari Sendred, senyor del Castellvell de Rosanes i personatge molt pròxim a la casa comtal, i haver passat d'aquest al seu fill, Unifred Amat, que tambó havia adquirit dels comtes el proper castell de Castellet l'any 977. No obstant, no és fins l'any 1023 que tenim testimonis segurs de l'adscripció del castell a la nissaga dels Castellvell, quan Guillem, fill d'Unifred Amat, adquiria definitivament del comte drets sobre el terme castral.
El castell, integrat en la baronia de Castellvell juntament amb el seu homònim de Rosanes i d'altres fortificacions i termes, es mantingué en poder de la família fins el seu pas a mans dels Montcada al segle XIII i, posteriorment, dels comtes de Foix. Finalment, el castell s'integrà al patrimoni reial en temps de Martí l'Humà i consta en mans de senyors diversos fins la fi dels senyorius jurisdiccionals al segle XIX.
Pel que fa a l'edifici de la capella de Sant Miquel, és esmentat per primer cop en els textos l'any 1026 ("aula sancti Michaelis archangeli qui est sita in capud Castri Vetuli"), tot i que els seus orígens s'han de situar en el segle X. Aquesta església castral devia perdre importància en construir-se la parroquial de Sant Sadurní als peus del castell, de la que tenim notícia des de l'any 1065 i que fou consagrada l'any 1101. En aquest procés de declivi paral-lel al del castell, sabem que l'església de Sant Miquel era assistida per diversos clergues l'any 1109, mentre que només ho era per un de sol al segle XIII, quan sabem que tenia també advocacions a Sant Pere i Santa Maria. Algunes poques notícies testimonien el manteniment del temple, tot i la seva gradual desafecció, fins entrada l'època moderna, com ha corroborat la seva excavació.
(Text del cartell informatiu)
Traduzco:
El Castellot sobre el Penedès
Cumbre emblemática del Penedàs, a 465 metros de altura, la montaña del Castellot se encuentra situada en un pronunciado contrafuerte rodeado de acantilados de la Cordillera Prelitoral, justo sobre la salida a la llanura de la riera de Marmellar. Desde allí, el antiguo castillo domina buena parte de la comarca, en contacto visual directo con otras fortificaciones. En los días más claros, desde la cima se divisan tanto el Pirineo como la isla de Mallorca, y tanto el Montseny como las Montañas de Prades.
Lugar bastante conocido y frecuentado por la gente del Penedès, hasta hace pocos años tan sólo se conocían los restos en ruinas de la capilla, la torre y la cisterna adosada, aunque en algunos puntos afloraban construcciones que ya permitían intuir la existencia de una o más murallas. El castillo ha sido objeto de investigación desde el año 2014 por parte del "Grupo de investigación en Ocupación, organización y defensa del territorio medieval" de la Universidad Autónoma de Barcelona, con un primer proyecto de prospección del castillo y de su entorno. Posteriormente, el Ayuntamiento de Castellví de la Marca ha promovido, entre los años 2018 y 2021, la excavación completa y la restauración, para conocer con detalle su evolución histórica y facilitar su visita.
El Castell Vell (Castillo Viejo) de la Marca, noticias históricas
La primera documentación relativa al castillo de Castellví de la Marca ("Castro Vetulo extremum in ipsa Marchia") sitúa al conde Sunyer (911-947) como su primer detentor, en el marco de la incorporación del Penedès al condado de Barcelona. Sunyer lo ponía posteriormente en manos de los hermanos Calabuig y Guadamir, presbítero, que le permutaban por el castillo de la Guardia del Bruc. En una fecha desconocida, cercana a mediados de siglo, el castillo podría haber sido vendido al vicario Sendred, señor del Castellvell de Rosanes y personaje muy cercano a la casa condal, y haber pasado de éste a su hijo, Unifred Amat, que también había adquirido de los condes el cercano castillo de Castellet en el año 977. Sin embargo, no es hasta el año 1023 que tenemos testimonios seguros de la adscripción del castillo a la estirpe de los Castellvell, cuando Guillem, hijo de Unifred Amat, adquiría definitivamente del conde derechos sobre el término castral.
El castillo, integrado en la baronía de Castellvell junto con su homónimo de Rosanes y otras fortificaciones y términos, se mantuvo en poder de la familia hasta su paso a manos de los Montcada en el siglo XIII y, posteriormente, de los condes de Foix. Finalmente, el castillo se integró en el patrimonio real en tiempos de Martín el Humano y consta en manos de señores diversos hasta el fin de los señoríos jurisdiccionales en el siglo XIX.
En cuanto al edificio de la capilla de San Miguel, es mencionado por primera vez en los textos en el año 1026 ("aula sancti Michaelis archangeli qui est sita in capud Castri Vetuli"), aunque sus orígenes se deben situar en el siglo X. Esta iglesia castral debió de perder importancia al construirse la parroquial de Sant Sadurní a los pies del castillo, de la que tenemos noticia desde el año 1065 y que fue consagrada en el año 1101. En este proceso de declive paralelo al del castillo, sabemos que la iglesia de San Miguel era asistida por varios clérigos en el año 1109, mientras que lo era por uno solo en el siglo XIII, cuando sabemos que tenía también advocaciones a San Pedro y Santa María. Algunas pocas noticias atestiguan el mantenimiento del templo, a pesar de su paulatina desafección, hasta entrada la época moderna, como ha corroborado su excavación.
(Texto del panel informativo)
Santa Susanna de Peralta
L'Església de Santa Susanna de Peralta és un monument del municipi de Forallac (Baix Empordà) protegit com a bé cultural d'interès local.
Descripció
L'edifici és d'una nau amb absis semicircular originàriament romànic, època de la qual resta l'absis decorat exteriorment amb arcuacions llombardes i amb una finestra de doble esqueixada, coberta amb volta de quart d'esfera. El mur meridional de la nau i la base d'un cloquer de torre que restà inacabat a la banda Nord. Les restants estructures de la nau corresponen a un engrandiment del temple fet a les darreries del segle XVIII, ja que fou gravat l'any 1791 a la portada del frontis, mur en el qual hi ha també un petit òcul. Al mur meridional de la nau hi ha una porta lateral d'arc de mig punt adovellat i s'hi conserva una altra finestra romànica de doble biaix.
Santa Susanna de Peralta 1.jpg
Damunt del campanar inacabat s'hi construí una espadanya de dues arcades. La volta de la nau és de llunetes. L'aparell romànic és de carreu i el dels sectors més tardans de rebles grans amb carreus angulars. Unes obres de restauració fetes els anus 1976-77 consistiren a descobrir els aparells, enderrocar una sagristia datada el 1650 en la seva porta que s'afegia a migdia i enretirar el cementiri situat vora el temple.
Història
L'església de Santa Susanna es troba a uns 200 metres al nord de les ruïnes del castell de Peralta, possessió medieval dels Cruïlles-Peratallada. A aquest lloc es deu referir la butlla del papa Benet VIII de l'any 1017 que confirma, entre molts d'altres, els dominis de l'abadia de Sant Esteve de Banyoles: " ... ipsa vinea de Susanna cum suo termino, cum eremo et culto, sicut in scriptura Sancti Stephani resonat. In Peralta et infra ejus termines."
L'església no figura en els nomenclàtors de parròquies del segle xiv ni del XVII; cal suposar que ha estat des de sempre sufragània de la veïna parròquia de Sant Climent de Peralta.
__________________________________________________
Outlining a Theory of General Creativity . .
. . on a 'Pataphysical projectory
Entropy ≥ Memory ● Creativity ²
__________________________________________________
Study of the day:
Mon esprit est dans le doute, car ton origine est disputée :
faut-il t’appeler, Eros, le premier des dieux éternels,
l’un des fils qu’autrefois Erèbe et la Reine Nuit
engendrèrent dans les abîmes du vaste Océan,
ou bien le fils de la très sage Cypris,
ou bien celui de Terre ou des Vents ?
Que de maux prépares-tu aux hommes en tes errements,
que de biens !
Double est la nature de ton corps.
My mind is in the doubt, so much your origin is discussed:
is it necessary to call you, Eros, the first of the eternal gods,
one of the sons that formerly Erèbe and the Queen Night
begat in the abysses of the vast Ocean,
or the son of the very wise Cypris,
either the one of Gaïa or Eole ?
How many evils do you prepare to humans in your wanderings,
how many goods !
Double is the nature of your body.
( Antagoras de Rhodes ; cited by Diogène Laërce )
__________________________________________________
"La puissance de Dieu est son essence même." (I 34)
"The power of God is his essence itself." (I 34)
"[Dieu] .. n'a aucun principe ou fin, de son exister ou de son agir."
"[God] .. has no principle of end, of his "being" or of his "doing"."
( Spinoza - Éthique, IVe partie, Préface )
__________________________________________________
"Je crois au Dieu de Spinoza, qui se révèle dans l'ordre harmonieux de ce qui existe, et non en un dieu qui se préoccupe du sort et des actions des êtres humains."
"I believe in Spinoza's God who reveals himself in the orderly harmony of what exists in the nature, not in a God who concerns himself with fates and actions of human beings."
( Albert Einstein - Télégramme au rabbin Goldstein - 1929 )
__________________________________________________
"Je préfère emprunter aux langues anciennes les noms des quantités scientifiques importantes, afin qu'ils puissent rester les mêmes dans toutes les langues vivantes ; je proposerai donc d'appeler la quantité S l'entropie du corps, d'après le mot grec η τροπη qui signifie une transformation. C'est à dessein que j'ai formé ce mot entropie, de manière qu'il se rapproche autant que possible du mot énergie ; car ces deux quantités ont une telle analogie dans leur signification physique qu'une analogie de dénomination m'a paru utile."
"I prefer borrow to the ancient languages the names of important scientific quantities so they can remain the same in all languages ; I therefore propose to call the quantity S the entropy of bodies, after the Greek word η τροπη that means a transformation. It is deliberately that I composed that word entropy, so it comes as close as possible to the word energy, because these two quantities are so similar in their physical meaning that such analogy seemed naming useful.
( Rudolf Julius Emmanuel Clausius, 1822 - 1888 )
__________________________________________________
rectO-persO | E ≥ m.C² | co~errAnce | TiLt
via Rottenstein Law Group LLP
. DES Breast Cancer Injury Lawsuit.
. Free DES Lawsuits Informational Brochure.
. Rottenstein Contact - Twitter.
About DES Lawsuits
Law Papers and Theories (in Reference to DES Cases)
. 2013 Synthetic Hormone Use in Beef and The Us Regulatory Dilemma.
. 2012 Market Share Liability – Did New York Go Too Far?
. 2011 Distilbène®: 20 Years of Legal Battle – DES French lawsuits 1991-2011, DES French court cases history.
. 2011 Pharmaceutical Product Liability.
. 2011 Transgenerational Tort Liability for Epigenetic Disease.
. 2008 Alternative Liability and Deprivation of Remedy: Teaching Old Tort Law New Tricks.
. 2008 The Bitterest Pill.
. 2008 The Dutch Class Action (Financial Settlement) Act (WCAM).
. 2007 Against Genetic Exceptionalism: An Argument in Favor of the Viability ofPreconception Genetic Torts.
. 2007 Compensation for Diethylstilbestrol Injury, an opinion.
. 2007 Defendant Indeterminacy: New Wine into Old Skins.
. 2007 (Collective) Settlement effected for damages for victims of diethylstilbestrol (DES).
. 2005 The Challenge to the Individual Causation Requirement in Mass Products Torts.
. 2002 Hormones as growth promoters: the precautionary principle or a political risk assessment?
. 2002 The DES story: long-term consequences of prenatal exposure – Late lessons from early warnings: the precautionary principle 1896–2000.
. 2001 Consequences of diethylstilbestrol during pregnancy; 50 years later still a significant problem – How long should medical records be kept for the DES-exposed?
. 2001 Preconception Tort Law in an Era of Assisted Reproduction: Applying a Nexus Test for Duty.
. 1999 Book: Causation and Risk in the Law of Torts – Scientific Evidence and Medicinal Product Liability.
. 1999 Concert of action by substantial assistance : what ever happened tounconscious aiding and abetting?
. 1999 Expert witness testimony: a trial judge’s perspective.
. 1998 HIV, Women and Access to Clinical Trials: Tort Liability and Lessons from DES.
. 1996 Judicially Compelled Disclosure of Researcher’s Data: A Judge’s View.
. 1996 Researchers’ Reactions to Compelled Disclosure of Scientific Information.
. 1994 Book: Women and Health Research: Ethical and Legal Issues of Including Women in Clinical Studies (with DES Case Study – DES administration without consent).
. 1994 The Birth of Preconception Torts in Missouri.
. 1993 Adapting Due Process to Match Your Tort: In re DES: A Novel Approach to Jurisdiction.
. 1991 Market Share Liability in DES Cases: The Unwarranted Erosion of Causation in Fact.
. 1991 Medicine and the Law; Diethylstilboestrol third-generation injury claims.
. 1991 Preconception tort liability: recognizing a strict liability cause of action for DES grandchildren.
. 1991 Preconception Tort Liability – The Duty to Third Generations – Enright v. Eli Lilly & Co.
. 1991 The Indeterminate Defendant in Products Liability Litigation and a Suggested Approach for Ohio.
. 1990 Appellate Division Recognizes Preconception Tort Liability in Favor of DES Granddaughter.
. 1990 From Res Ipsa Loquitur to Diethylstilbestrol: The Unidentifiable Tortfeasor in California.
. 1990 Market Share Liability New York Style: Negligence in the Air.
. 1990 Risk Exposure as Injury: Alleviating the Injustice of Tort Causation Rules.
. 1988 The Paradox of Statutes of Limitations in Toxic Substances Litigation.
. 1986 Intra-Industry Joint Liability: Implications for Marketing.
. 1986 The DES Manufacturer Identification Problem: A Florida Public Policy Approach.
. 1985 Clinical findings and legal resolution in sexual assault.
. 1985 Failure to Identify the Defendant in Tort Law: Towards a Legislative Solution.
. 1984 Fear of Disease and Delayed Manifestation of Injuries: A Solution or a Pandora’s Box?
. 1984 The diethylstilbestrol dilemma. Who should pay?
. 1983 DES and the Identification Problem.
. 1983 Book: DES: The Bitter Pill.
. 1983 Generic Product Risks: The Case Against Comment k and for Strict Tort Liability.
. 1983 Identifying and Tracing a Population at Risk : The DESAD ProjectExperience
. 1983 Proving Causation in Toxic Torts Litigation.
. 1983 Theories of recovery for DES damage: is tort liability the answer?
. 1982 Bichler v. Lilly: Applying Concerted Action to the DES Cases.
. 1982 DES and Emotional Distress: Payton v. Abbott Labs.
. 1982 Book: Multiple Causation in Tort Law: Reflections on the DES Cases.
. 1982 Overcoming the indentification burden in DES litigation: the Market Share Liability theory.
. 1982 Product Liability of the 1980s: Repose Is Not the Destiny of Manufacturers.
. 1982 Toxic Substances Litigation: DES Cases and Identification of Parties.
. 1981 California Expands Tort Liability under the Novel Market Share Theory: Sindell v. Abbott Laboratories.
. 1981 Compensation for Drug Injury, Product liability all dressed up American style.
. 1981 Book: Daughters at risk: A personal DES history.
. 1981 Book: DES Daughter: The Joyce Bichler story.
. 1981 Book: DES: The Complete Story.
. 1981 Lilly, DES and the law.
. 1981 Market Share Liability: A New Method of Recovery for D.E.S. Litigants.
. 1981 Book: Market Share Liability: an Answer to the DES Causation Problem.
. 1981 Sindell v. Abbott Labs: a Market Share Approach to DES Causation.
. 1981 Statutes of limitations: the special problem of DES suits.
. 1981 The Relevancy of Drug Efficacy Evidence in Strict Liability Actions: Needham v. White Laboratories, Inc.
. 1980 Liability in Mass Immunization Programs.
. 1980 Limitation of Collateral Estoppel in Products Liability Litigation, Katz v. Eli Lilly & Co.
. 1980 Manufacturers’ Liability Based on a Market Share Theory: Sindell v. Abbott Laboratories.
. 1980 Payton v. Abbott Laboratories: an analysis of the Massachusetts DES class action suit.
. 1980 The Liability of Pharmaceutical Manufacturers for Unforeseen Adverse Drug Reactions.
. 1978 DES and a Proposed Theory of Enterprise Liability.
. 1978 Products-Liability Class Suits for Injunctive Relief Under Federal Rule 23.
Famous DES Cases
2013 DES Breast Cancer Trial – Settlement reached for the Melnick sisters.
2013 DES Breast Cancer Trial – Jury Selected.
2013 DES Breast Cancer Trial – Jackie White Interview.
2013 DES Breast Cancer Trial – MacCormack Interview.
2013 DES Breast Cancer Trial – McCarthy Interviews.
2012 Mazzei v. Abbott Laboratories & Co.
2007 Galvin v. Eli Lilly & Co.
2007 Kelley v. Eli Lilly & Co.
2006 Clayton v. Eli Lilly & Co.
2005 Baughn v. Eli Lilly & Co.
2005 Bortell v. Eli Lilly & Co.
2005 Dunseth v. Eli Lilly & Co.
2005 Gassmann v. Eli Lilly & Co.
2005 Reeves v. Eli Lilly & Co.
2004 Albers v. Eli Lilly & Co. (2).
2003 Albers v. Eli Lilly & Co. (1).
2002 Armata v. Abbott Labs. (2).
2001 Armata v. Abbott Laboratories. (1).
1998 Sutowski v. Eli Lilly & Co.
1997 Kurczi v. Eli Lilly & Co.
1997 Matter of New York County DES Actions.
1997 Wetherill v. Eli Lilly & Co. (2).
1997 Wood v. Eli Lilly & Co. (3).
1997 Wood v. Eli Lilly & Co. (2).
1997 Wood v. Eli Lilly & Co. (1).
1996 Mevis v. Eli Lilly & Co.
1996 Wetherill v. Eli Lilly & Co. (1).
1995 Braune v. Abbott Laboratories.
1995 Fraser v. Eli Lilly & Co.
1995 Jellow v. Abbott Laboratories.
1994 Matter of New York County DES Litigation.
1994 Millar-Mintz v. Abbott Laboratories.
1994 Wind v. Eli Lilly & Co. (2).
1994 Wood v. Eli Lilly & Co.
1993 Ashley v. Boehringer Ingelheim Pharmaceuticals.
1993 Bilello v. Abbott Laboratories.
1993 Burgess v. Eli Lilly & Co. (2).
1993 Burgess v. Eli Lilly & Co. (1).
1993 Moll v. Abbott Laboratories. (2).
1993 Hartnett v. Schering Corp.
1993 Wind v. Eli Lilly & Co. (1).
1992 Bowe v. Abbott Laboratories, Inc.
1992 Grover v. Eli Lilly & Co.
1992 Hibbs v. Abbott Laboratories.
1992 In Re DES Cases (1971 to 1991).
1992 Matter of DES Market Share Litigation, State of New York.
1992 Moll v. Abbott Lab. (1).
1992 Silveri v. Eli Lilly & Co.
1991 Anderson v. Eli Lilly & Co. (2).
1991 Conley v. Boyle Drug Co. (2).
1991 Enright v. Eli Lilly & Co. (3).
1991 Matter of New York County DES Litigation.
1990 Allen v. Abbott Labs.
1990 Anderson v. Eli Lilly & Co. (1).
1990 Bowen v. Eli Lilly & Co.
1990 Castrignano v. E.R. Squibb & Sons, Inc. (2).
1990 Clark v. Abbott Labs. (2).
1990 Enright v. Eli Lilly & Co. (2).
1990 Korren v. Eli Lilly & Co.
1990 Krist v. Eli Lilly & Co.
1990 Metauro v. Abbott Labs.
1990 Shields v. Eli Lilly & Co. (3).
1990 Smith v. Eli Lilly & Co. (2).
1990 Singer v. Eli Lilly & Co.
1990 Sorrells v. Eli Lilly & Company.
1989 Besser v. Squibb & Sons.
1989 Clark v. Eli Lilly & Co.
1989 Hymowitz v. Eli Lilly & Co.
1989 Murphy v. Eli Lilly & Co.
1989 Phillips v. Cooper Laboratories.
1989 Wood v. Eli Lilly & Co.
1988 Brown v. Eli Lilly & Co. memorendum.
1988 Brown v. Superior Court.
1988 Castrignano v. E.R. Squibb & Sons. (1).
1988 Enright v. Eli Lilly & Co. (1).
1988 Johnson v. Eli Lilly & Co.
1988 Jolly v. Eli Lilly & Co.
1988 Kortenhaus v. Eli Lilly & Co.
1988 Maloney v. American Pharmaceutical Co.
1988 Needham v. White Laboratories, Inc. (2).
1988 Shields v. Eli Lilly & Co. (2).
1988 Shields v. Eli Lilly & Co. (1).
1988 Shirkey v. Eli Lilly & Co.
1988 Smith v. Eli Lilly & Co. (1).
1988 Tidler v. Eli Lilly & Co.
1988 Tigue v. E.R. Squibb & Sons, Inc.
1987 George v. Parke-Davis.
1987 Greene v. Abbott Labs.
1987 Rubel v. Eli Lilly & Co.
1987 Tigue v. Squibb & Sons.
1986 Burnside v. Abbott Laboratories.
1986 Hadden v. Eli Lilly & Co.
1986 Mulcahy v. Eli Lilly & Co.
1985 Anthony v. Abbott Laboratories.
1985 Bogorad v. Eli Lilly & Co.
1985 Cavanaugh v. Abbott Laboratories.
1985 Conley v. Boyle Drug Co. (1).
1985 Eli Lilly & Co. v. Home Ins Co. (2).
1985 Errichiello v. Eli Lilly & Co.
1985 Kaufman v. Eli Lilly & Co. (2).
1985 Kensinger v. Abbott Laboratories.
1985 Magallanes v. Superior Court.
1985 McCormack v. Abbott Laboratories.
1985 McMahon v. Eli Lilly & Co.
1985 Murphy v. E.R. Squibb & Sons, Inc.
1985 Pine v. Eli Lilly & Co.
1985 Schaeffer v. Eli Lilly & Co.
1984 Abel v. Eli Lilly & Co. (2).
1984 Collins v. Eli Lilly & Co.
1984 Eli Lilly & Co. v. Home Ins. Co. (1).
1984 Fleishman v. Eli Lilly & Co. (2).
1984 Glater v. Eli Lilly & Co. (2).
1984 Kaufman v. Eli Lilly & Co. (1).
1984 Lord v. Parke, Davis & Company.
1984 Martin v. Abbott Laboratories.
1984 Zafft v. Eli Lilly & Co.
1983 Fleishman v. Eli Lilly & Co. (1).
1983 Glater v. Eli Lilly & Co. (1).
1983 Mathis v. Eli Lilly & Co.
1983 McElhaney v. Eli Lilly & Co. (2) memorendum.
1983 McElhaney v. Eli Lilly & Co. (1).
1983 Plummer v. Abbott Laboratories.
1983 Trahan v. E.R. Squibb & Sons, Inc.
1983 Wetherill v. University of Chicago : DES administration without consent.
1983 Yustick v. Eli Lilly & Co.
1982 Bichler v. Eli Lilly & Co. (2).
1982 Dawson v. Eli Lilly & Co.
1982 Helmrich v. Eli Lilly & Co.
1982 Miles Laboratories, Inc. v. Superior Court.
1982 Morton v. Abbott Laboratories.
1982 O’Brien v. Eli Lilly & Co.
1982 Payton v. Abbott Labs. (2) memorendum.
1982 Pipon v. Burroughs-Wellcome Co.
1982 Renfroe v. Eli Lilly & Co.
1981 Bichler v. Eli Lilly & Co. (1).
1981 Diamond v. E.R. Squibb & Sons, Inc. (2).
1981 Mizell v. Eli Lilly & Co.
1981 Namm v. Charles E. Frosst & Co.
1981 Needham v. White Laboratories, Inc. (1).
1981 Payton v. Abbott Labs. (1).
1981 Ryan v. Eli Lilly & Co.
1981 Tate v. Eli Lilly & Co.
1980 Ferrigno v. Eli Lilly & Co.
1980 Sindell v. Abbott Laboratories.
1979 Abel v. Eli Lilly & Company. (1).
1979 Diamond v. E.R. Squibb & Sons, Inc. (1).
1979 Lyons v. Premo Pharmaceutical Labs, Inc.
1979 Morrissy v. Eli Lilly & Co.
1978 Gray v. United States.
1978 McCreery v. Eli Lilly & Co.
1978 Mink v. University of Chicago : DES administration without consent.
1977 Bichler v. Willing : first DES case.
International Philippine School in Al-khobar (IPSA), Eastern Region, KSA
We, the community here in IPSA are dressed in yellow today. Yellow as a sign of unity, respect and democracy not revolution.
The principal emphasized UNITY as a sign of LOVE in the IPSA Community.
Our condolences, sympathy and prayers to the Aquino family.
"Magdulot nawa ng magandang leksyon ang pamamayapa ng ating Pangulong Corazon Aquino."
~Veronica Punsalan, principal IPSA
O “Castelo de Numão” localiza-se na freguesia e vila de Numão, concelho de Vila Nova de Foz Côa, distrito da Guarda, em Portugal.
Situado na vertente leste da serra da Lapa, inscreve-se atualmente no Parque Arqueológico do Vale do Côa. De seus muros avista-se para leste, do vale da Ribeira de Teja até São João da Pesqueira, e os castelos de Ansiães, Castelo Melhor, Castelo Rodrigo, Ranhados e Penedono. Não deve ser confundido com o sítio arqueológico de “Castelo de Freixo de Numão”, um antigo castro na região.
História
Antecedentes
A primitiva ocupação humana de seu sítio remonta ao Calcolítico e à Idade do Bronze, conforme vestígios arqueológicos. Alguns autores pretendem que o local tenha-se constituído em ponto de relativa importância durante o período romano, embora sem evidências nesse sentido conforme as campanhas arqueológicas levadas a cabo no recinto medieval.
O castelo medieval
Acredita-se que a primitiva feição do castelo remonte à época da Reconquista cristã, no início do século X, quando a região foi conquistada por Rodrigo Tedoniz, marido de Leodegúndia (irmã de Mumadona Dias) com quem gerou D. Flâmula (ou Chamoa Rodrigues). Posteriormente, em 998 da Era Hispânica (960 da Era Cristã), Chamoa Rodrigues, achando-se gravemente enferma em Lalim, fez-se conduzir ao Mosteiro de Guimarães, instituindo como testamenteira a sua tia Mumadona, com o encargo de dispor de seus bens para fins de beneficência. Entre eles, incluía-se uma série de castelos e respectivas gentes (“penellas et populaturas”) na fronteira da Beira Alta, entre os quais este, referido como “Nauman”:
“(…) nostros castellos id est Trancoso, Moraria, Longobria, Nauman, Vacinata, Amindula, Pena de Dono, Alcobria, Seniorzelli, Caria, cum alias penellas et populaturas que sunt in ipsa stremadura (…).” (Portugalia Monumenta Henricina, Diplomata et Chartae, 81, Lisboa, 1867; Vimaranis Monumenta Historica, 11, Guimarães, 1929-1931.)
A região foi conquistada em 997 pelas forças de Almançor (938-1002). Em 1030 terá sido arrasada pelos irmãos Tedom e Rausendo Ramires, ficando despovoada, vindo ser definitivamente reconquistada quando, entre 1055 e 1057, Fernando I de Leão (1037-1065) dela expulsou os Muçulmanos. Pouco depois, o inventário dos bens do Mosteiro de Guimarães, no ano de 1059 relaciona o Castelo de Numão.
Integrante do Condado Portucalense, no alvorecer da nacionalidade, em 1128 recebeu o primeiro foral. Posteriormente, contexto da afirmação da nacionalidade, D. Afonso Henriques, futuro Afonso I de Portugal (1143-1185), em 1130 doou os domínios de Numão a Fernão Mendes de Bragança II, "tenens" da Terra de Chaves e senhor de Bragança, seu cunhado por casamento com a sua irmã, a infanta D. Sancha Henriques. Este nobre concedeu foral à povoação, então referida como “Civitate Noman” (8 de julho de 1130), conforme o modelo do de Salamanca, e promoveu a edificação ou reedificação do antigo castelo. Observe-se que o território do concelho à época englobava quase todas as freguesias do atual concelho de Vila Nova de Foz Côa. Em 1148 a administração eclesiástica da povoação pela diocese de Braga foi confirmada pelo Papa Eugénio II.
Sob o reinado de Sancho I de Portugal (1185-1211) foram concluídas obras de recuperação das muralhas e erguida a torre de menagem, conforme inscrição epigráfica (hoje desaparecida) datada de 1189.
Sob o reinado de Sancho II de Portugal (1223-1248), os domínios de Numão e seu castelo foram doados temporariamente a Abril Peres de Lumiares. Em 1247, era “tenens” da Terra, D. Afonso Lopes de Baião, a quem, como representante régio, competia exercer funções de caráter administrativo e militar.
Afonso III de Portugal (1248-1279) confirmou o foral à vila (outubro de 1265). Uma nova etapa construtiva nas suas defesas, entretanto, só terá tido lugar a partir da confirmação deste diploma por Dinis I de Portugal (1279-1325), em 27 de outubro de 1285. Neste período, o soberano doou o padroado da Igreja de Santa Maria e das suas anexas ao bispado de Lamego (1302).
Durante o século XIV, Numão desfrutou de alguma importância, certamente motivada pela posição estratégica face ao rio Douro e à recentemente consolidada fronteira com Leão.
Sob o reinado de Fernando I de Portugal (1367-1383), em 1373 era alcaide-mor de Numão Vasco Fernandes Coutinho, de Marialva, um dos homens mais poderosos das Beiras. Este cargo permaneceu em mãos desta família até ao reinado de João III de Portugal (1521-1557), na pessoa de D. Francisco Coutinho, 4.° conde de Marialva.
Quando da crise de sucessão de 1383-1385, Numão tomou o partido por Beatriz de Portugal, juntamente com as vilas e castelos vizinhos de Castelo Rodrigo, Penedono, Pinhel, Sabugal, e Trancoso. Recorde-se que será pela Guarda que as forças de João I de Castela invadirão Portugal em fins de dezembro de 1383.
De acordo com o “Rol de Besteiros do Conto” (1421-1422), no reinado de João I de Portugal (1385-1433) o julgado de Numão era obrigado a contribuir com 12 besteiros.
Sob o curto reinado de Duarte I de Portugal (1433-1438) aqui foi instituído um couto de homiziados (1436), o que parece indicar alguma dificuldade com o seu povoamento à época.
Manuel I de Portugal (1495-1521) outorgou o “Foral Novo” à vila (25 de agosto de 1512) que, à época, era Comenda da Ordem de Cristo. O Cadastro da População do Reino, em 1527, mostra que a vila de Numão contava com apenas 15 fogos intra-muros, e mais 41 nos arrabaldes.
Com a extinção da família dos Coutinho por falta de descendentes (1534), a povoação e seu castelo tiveram o seu processo de decadência acentuado: em abril de 1568 o alcaide-mor, Diogo Cardoso, habitava em Freixo de Numão, o que atesta a decadência da povoação. Dois séculos mais tarde a povoação mudava-se para novo local, no sopé do monte até que, no século XVII, foi integrada no concelho de Freixo de Numão.
No século XVIII registava-se a progressiva ruína do castelo, e a cerca muralhada da povoação possuía 15 torres. É possível que Numão tenha sido afetada pelo terramoto de 1 de novembro de 1755, dadas as várias datas oitocentistas inscritas nas paredes da Igreja Matriz. As “Memórias Paroquiais” (1758) sobre Numão referem que se encontra no termo de Freixo de Numão, computando-lhe 134 fogos; na mesma fonte, a 20 de junho, o pároco de Freixo de Numão, António Vaz Dias, refere que a povoação integrava o termo de Freixo de Numão, com 80 vizinhos.
Sobre a defesa, ao final desse século Frei Joaquim de Santa Rosa de Viterbo (O.F.M.) referiu:
“O seu antiquíssimo castelo se acha, pela maior parte arruinado. Saindo dele para a vila pela porta, que fica ao Poente, se vê uma pedra inscrita no muro, e à mão direita (...).” (SANTA ROSA DE VITERBO, 1798-1799)
O castelo encontra-se classificado como Monumento Nacional por Decreto de 16 de junho de 1910, publicado no Diário do Governo n.º 136, de 23 de junho, embora incorretamente designado no diploma como “Castelo de Freixo de Numão”.
O imóvel foi afeto à Junta de Freguesia por decreto ministerial de 17 de fevereiro de 1940.
A intervenção do poder público fez-se sentir de 1944 a 1950, através da ação da Direcção Geral dos Edifícios e Monumentos Nacionais (DGEMN), quando foram procedidos trabalhos de consolidação e limpeza, reconstrução de muralhas, desentulhamento da cisterna e recuperação da torre de menagem. Novas campanhas de obras tiveram lugar em 1973-1974, devido ao desmoronamento de um troço a norte das muralhas, e em 1984, com a reconstrução de dois panos de muralha na zona sudeste e reparações diversas.
No início do século XXI, a Câmara Municipal fez instalar iluminação cénica, com o apoio de fundos comunitários, valorizando o monumento.
O imóvel encontra-se afeto à DRCNorte pela Portaria n.º 829/2009, publicada no Diário da República, 2.ª série, n.º 163 de 24 de agosto de 2009.
Características
Exemplar de arquitetura militar, em estilo gótico, de enquadramento rural, isolado, num cabeço muito declivoso e desnivelado, na encosta leste da serra da Lapa, a cerca de 677 metros acima do nível do mar, na margem sul da foz da Ribeira da Teja, afluente do rio Douro.
Apresenta planta oval irregular (orgânica) como foi habitual no programa urbanístico das chamadas "vilas novas" de Trás-os-Montes e Alto Douro, ocupando uma área de 336 hectares. As muralhas, ameadas em um pequeno trecho, são reforçadas por torres (primitivamente quinze, atualmente seis), as que se erguem a nordeste e a leste adossadas pelo exterior.
Nas muralhas rasgam-se quatro portas:
• A Porta de São Pedro, a leste, guarnecida por uma torre, apresenta arco apontado, com cobertura em abóbada de berço ligeiramente apontada;
• A Porta do Poente, a oeste, de figura semelhante;
• A Porta Falsa (poterna) a sudeste, em arco quebrado; e
• A porta principal, a sul, abrindo apenas até às impostas do arranque do arco, defendida por torres.
A Torre de Menagem, a nordeste, apresenta planta quadrada, em cantaria de granito aparente, rematada por cornija com cachorrada apresentando decoração geométrica. A fachada virada a leste é cega no primeiro registo, tendo, no segundo, duas frestas altas em arco pleno; as fachadas viradas a sul e a oeste são idênticas, cegas no primeiro registo, tendo, no segundo, fresta em arco de volta perfeita; a fachada norte tem, no primeiro registo, porta de verga reta e umbrais curvos, surgindo, no segundo, fresta em arco de volta perfeita. Em seu interior não apresenta marcação de pisos e cobertura. Gravada no único silhar coevo da antiga torre (os que atualmente se observam são do período da reconstrução encontra-se a inscrição: “INCEPIT TVRREM IN ERA MCCXXVII” (correspondente ao ano de 1189 da Era Cristã).
A Torre Norte apresenta de planta retangular, algo arruinada, apresenta porta virada a sul e acesso pelo adarve.
A Torre da Vaca, a oeste, apresenta planta quadrada, percorrida por embasamento escalonado, tendo, na fachada norte seteira no segundo registo, com remate em merlões cúbicos de alvenaria; a fachada leste ostenta seteira no segundo registo e a sul porta de verga reta com arco de descarga quebrado ao nível do adarve, sendo a fachada oeste cega.
As torres sul e nordeste, e a denominada Torre Larga, são de planta quadrada, cegas e vãs.
Ao centro da praça de armas abre-se uma cisterna de planta circular, com cerca de sete metros de diâmetro, sem cobertura.
No interior, junto à porta principal, observam-se as ruínas da Igreja de Santa Maria do Castelo (em estilo românico, de planta longitudinal com portais em arco quebrado, cachorrada com decoração geométrica e arco triunfal quebrado com impostas decoradas com meias esferas) e o cemitério.
Na encosta leste, extramuros, junto à Porta de São Pedro e onde existiu um templo homónimo, observa-se uma necrópole com cerca de 10 sepulturas antropomórficas escavadas na rocha, popularmente denominada como “Cemitério dos Mouros”. A Igreja de São Pedro de Numão, templo de raiz pré-românica, tem vindo a ser escavada arqueologicamente desde 1995.
L'església és clarament documentada el juliol de l'any 903, amb motiu de la seva consagració, La consagració fou feta pel bisbe Nantígis d'Urgell, a petició d'Egared, que l'havia construïda i l'havia dotat amb alguns béns immobles (un hort, una casa i sis quarteres de terra). El bisbe autoritzà poder-hi celebrar tot tipus de culte, però la deixà subjecte a la parroquial de Sant Joan de Vilada. Tot i que l'església es deixà inicialment sota l'advocació de Santa Maria, el 1001 la trobem sota el patronatge de Santa Maria Magdalena.
Santa Magdalena de Guardiolans pertanyia a la jurisdicció del monestir de Sant Pere de la Portella. El monestir tenia diferents drets dominicals sobre terres de la parròquia de Santa Magdalena. Donacions de l'any 1026, 1036 i 1078 en són testimoni i els topònims de Guardiolans semblen confirmar que aquest lloc pertanyia a la Portella però que el monestir de Santa Maria de Ripoll hi tenia jurisdicció eclesiàstica sobre ell: "Villa Erchilans" i "alou villa Gardilans", "ipsa Closa de Gardilans qui est de Sante Marie riuipollentis".[1] Hi ha notícies referents al mas "El Soler de Santa Magdalena de Gardilans" del 1227 i de l'existència de "Santa Maria de Gardilans" del 1328.
La crisi d'època baixmedieval sembla que va deixar la població de la parròquia de Gardilans molt delmada, però l'església no s'abandonà mai. No és fins a les visites pastorals del segle XVI que es torna a parlar directament de l'església. El 1575 el visitador manà arranjar la teulada, el cementiri i comprar un "cobri altar". La visita de 1587 permet saber que l'església de Gardilans comptava amb un sagristà, però el rector sempre va ser el de Sant Joan de Vilada. Durant els segles XVII i XVIII trobem molts testaments que hi fan deixes, sobretot de veïns de la mateixa parròquia que també demanen ser-hi enterrats. A mitjan segle XX va deixar-s'hi de fer missa amb regularitat.
O “Castelo de Numão” localiza-se na freguesia e vila de Numão, concelho de Vila Nova de Foz Côa, distrito da Guarda, em Portugal.
Situado na vertente leste da serra da Lapa, inscreve-se atualmente no Parque Arqueológico do Vale do Côa. De seus muros avista-se para leste, do vale da Ribeira de Teja até São João da Pesqueira, e os castelos de Ansiães, Castelo Melhor, Castelo Rodrigo, Ranhados e Penedono. Não deve ser confundido com o sítio arqueológico de “Castelo de Freixo de Numão”, um antigo castro na região.
História
Antecedentes
A primitiva ocupação humana de seu sítio remonta ao Calcolítico e à Idade do Bronze, conforme vestígios arqueológicos. Alguns autores pretendem que o local tenha-se constituído em ponto de relativa importância durante o período romano, embora sem evidências nesse sentido conforme as campanhas arqueológicas levadas a cabo no recinto medieval.
O castelo medieval
Acredita-se que a primitiva feição do castelo remonte à época da Reconquista cristã, no início do século X, quando a região foi conquistada por Rodrigo Tedoniz, marido de Leodegúndia (irmã de Mumadona Dias) com quem gerou D. Flâmula (ou Chamoa Rodrigues). Posteriormente, em 998 da Era Hispânica (960 da Era Cristã), Chamoa Rodrigues, achando-se gravemente enferma em Lalim, fez-se conduzir ao Mosteiro de Guimarães, instituindo como testamenteira a sua tia Mumadona, com o encargo de dispor de seus bens para fins de beneficência. Entre eles, incluía-se uma série de castelos e respectivas gentes (“penellas et populaturas”) na fronteira da Beira Alta, entre os quais este, referido como “Nauman”:
“(…) nostros castellos id est Trancoso, Moraria, Longobria, Nauman, Vacinata, Amindula, Pena de Dono, Alcobria, Seniorzelli, Caria, cum alias penellas et populaturas que sunt in ipsa stremadura (…).” (Portugalia Monumenta Henricina, Diplomata et Chartae, 81, Lisboa, 1867; Vimaranis Monumenta Historica, 11, Guimarães, 1929-1931.)
A região foi conquistada em 997 pelas forças de Almançor (938-1002). Em 1030 terá sido arrasada pelos irmãos Tedom e Rausendo Ramires, ficando despovoada, vindo ser definitivamente reconquistada quando, entre 1055 e 1057, Fernando I de Leão (1037-1065) dela expulsou os Muçulmanos. Pouco depois, o inventário dos bens do Mosteiro de Guimarães, no ano de 1059 relaciona o Castelo de Numão.
Integrante do Condado Portucalense, no alvorecer da nacionalidade, em 1128 recebeu o primeiro foral. Posteriormente, contexto da afirmação da nacionalidade, D. Afonso Henriques, futuro Afonso I de Portugal (1143-1185), em 1130 doou os domínios de Numão a Fernão Mendes de Bragança II, "tenens" da Terra de Chaves e senhor de Bragança, seu cunhado por casamento com a sua irmã, a infanta D. Sancha Henriques. Este nobre concedeu foral à povoação, então referida como “Civitate Noman” (8 de julho de 1130), conforme o modelo do de Salamanca, e promoveu a edificação ou reedificação do antigo castelo. Observe-se que o território do concelho à época englobava quase todas as freguesias do atual concelho de Vila Nova de Foz Côa. Em 1148 a administração eclesiástica da povoação pela diocese de Braga foi confirmada pelo Papa Eugénio II.
Sob o reinado de Sancho I de Portugal (1185-1211) foram concluídas obras de recuperação das muralhas e erguida a torre de menagem, conforme inscrição epigráfica (hoje desaparecida) datada de 1189.
Sob o reinado de Sancho II de Portugal (1223-1248), os domínios de Numão e seu castelo foram doados temporariamente a Abril Peres de Lumiares. Em 1247, era “tenens” da Terra, D. Afonso Lopes de Baião, a quem, como representante régio, competia exercer funções de caráter administrativo e militar.
Afonso III de Portugal (1248-1279) confirmou o foral à vila (outubro de 1265). Uma nova etapa construtiva nas suas defesas, entretanto, só terá tido lugar a partir da confirmação deste diploma por Dinis I de Portugal (1279-1325), em 27 de outubro de 1285. Neste período, o soberano doou o padroado da Igreja de Santa Maria e das suas anexas ao bispado de Lamego (1302).
Durante o século XIV, Numão desfrutou de alguma importância, certamente motivada pela posição estratégica face ao rio Douro e à recentemente consolidada fronteira com Leão.
Sob o reinado de Fernando I de Portugal (1367-1383), em 1373 era alcaide-mor de Numão Vasco Fernandes Coutinho, de Marialva, um dos homens mais poderosos das Beiras. Este cargo permaneceu em mãos desta família até ao reinado de João III de Portugal (1521-1557), na pessoa de D. Francisco Coutinho, 4.° conde de Marialva.
Quando da crise de sucessão de 1383-1385, Numão tomou o partido por Beatriz de Portugal, juntamente com as vilas e castelos vizinhos de Castelo Rodrigo, Penedono, Pinhel, Sabugal, e Trancoso. Recorde-se que será pela Guarda que as forças de João I de Castela invadirão Portugal em fins de dezembro de 1383.
De acordo com o “Rol de Besteiros do Conto” (1421-1422), no reinado de João I de Portugal (1385-1433) o julgado de Numão era obrigado a contribuir com 12 besteiros.
Sob o curto reinado de Duarte I de Portugal (1433-1438) aqui foi instituído um couto de homiziados (1436), o que parece indicar alguma dificuldade com o seu povoamento à época.
Manuel I de Portugal (1495-1521) outorgou o “Foral Novo” à vila (25 de agosto de 1512) que, à época, era Comenda da Ordem de Cristo. O Cadastro da População do Reino, em 1527, mostra que a vila de Numão contava com apenas 15 fogos intra-muros, e mais 41 nos arrabaldes.
Com a extinção da família dos Coutinho por falta de descendentes (1534), a povoação e seu castelo tiveram o seu processo de decadência acentuado: em abril de 1568 o alcaide-mor, Diogo Cardoso, habitava em Freixo de Numão, o que atesta a decadência da povoação. Dois séculos mais tarde a povoação mudava-se para novo local, no sopé do monte até que, no século XVII, foi integrada no concelho de Freixo de Numão.
No século XVIII registava-se a progressiva ruína do castelo, e a cerca muralhada da povoação possuía 15 torres. É possível que Numão tenha sido afetada pelo terramoto de 1 de novembro de 1755, dadas as várias datas oitocentistas inscritas nas paredes da Igreja Matriz. As “Memórias Paroquiais” (1758) sobre Numão referem que se encontra no termo de Freixo de Numão, computando-lhe 134 fogos; na mesma fonte, a 20 de junho, o pároco de Freixo de Numão, António Vaz Dias, refere que a povoação integrava o termo de Freixo de Numão, com 80 vizinhos.
Sobre a defesa, ao final desse século Frei Joaquim de Santa Rosa de Viterbo (O.F.M.) referiu:
“O seu antiquíssimo castelo se acha, pela maior parte arruinado. Saindo dele para a vila pela porta, que fica ao Poente, se vê uma pedra inscrita no muro, e à mão direita (...).” (SANTA ROSA DE VITERBO, 1798-1799)
O castelo encontra-se classificado como Monumento Nacional por Decreto de 16 de junho de 1910, publicado no Diário do Governo n.º 136, de 23 de junho, embora incorretamente designado no diploma como “Castelo de Freixo de Numão”.
O imóvel foi afeto à Junta de Freguesia por decreto ministerial de 17 de fevereiro de 1940.
A intervenção do poder público fez-se sentir de 1944 a 1950, através da ação da Direcção Geral dos Edifícios e Monumentos Nacionais (DGEMN), quando foram procedidos trabalhos de consolidação e limpeza, reconstrução de muralhas, desentulhamento da cisterna e recuperação da torre de menagem. Novas campanhas de obras tiveram lugar em 1973-1974, devido ao desmoronamento de um troço a norte das muralhas, e em 1984, com a reconstrução de dois panos de muralha na zona sudeste e reparações diversas.
No início do século XXI, a Câmara Municipal fez instalar iluminação cénica, com o apoio de fundos comunitários, valorizando o monumento.
O imóvel encontra-se afeto à DRCNorte pela Portaria n.º 829/2009, publicada no Diário da República, 2.ª série, n.º 163 de 24 de agosto de 2009.
Características
Exemplar de arquitetura militar, em estilo gótico, de enquadramento rural, isolado, num cabeço muito declivoso e desnivelado, na encosta leste da serra da Lapa, a cerca de 677 metros acima do nível do mar, na margem sul da foz da Ribeira da Teja, afluente do rio Douro.
Apresenta planta oval irregular (orgânica) como foi habitual no programa urbanístico das chamadas "vilas novas" de Trás-os-Montes e Alto Douro, ocupando uma área de 336 hectares. As muralhas, ameadas em um pequeno trecho, são reforçadas por torres (primitivamente quinze, atualmente seis), as que se erguem a nordeste e a leste adossadas pelo exterior.
Nas muralhas rasgam-se quatro portas:
• A Porta de São Pedro, a leste, guarnecida por uma torre, apresenta arco apontado, com cobertura em abóbada de berço ligeiramente apontada;
• A Porta do Poente, a oeste, de figura semelhante;
• A Porta Falsa (poterna) a sudeste, em arco quebrado; e
• A porta principal, a sul, abrindo apenas até às impostas do arranque do arco, defendida por torres.
A Torre de Menagem, a nordeste, apresenta planta quadrada, em cantaria de granito aparente, rematada por cornija com cachorrada apresentando decoração geométrica. A fachada virada a leste é cega no primeiro registo, tendo, no segundo, duas frestas altas em arco pleno; as fachadas viradas a sul e a oeste são idênticas, cegas no primeiro registo, tendo, no segundo, fresta em arco de volta perfeita; a fachada norte tem, no primeiro registo, porta de verga reta e umbrais curvos, surgindo, no segundo, fresta em arco de volta perfeita. Em seu interior não apresenta marcação de pisos e cobertura. Gravada no único silhar coevo da antiga torre (os que atualmente se observam são do período da reconstrução encontra-se a inscrição: “INCEPIT TVRREM IN ERA MCCXXVII” (correspondente ao ano de 1189 da Era Cristã).
A Torre Norte apresenta de planta retangular, algo arruinada, apresenta porta virada a sul e acesso pelo adarve.
A Torre da Vaca, a oeste, apresenta planta quadrada, percorrida por embasamento escalonado, tendo, na fachada norte seteira no segundo registo, com remate em merlões cúbicos de alvenaria; a fachada leste ostenta seteira no segundo registo e a sul porta de verga reta com arco de descarga quebrado ao nível do adarve, sendo a fachada oeste cega.
As torres sul e nordeste, e a denominada Torre Larga, são de planta quadrada, cegas e vãs.
Ao centro da praça de armas abre-se uma cisterna de planta circular, com cerca de sete metros de diâmetro, sem cobertura.
No interior, junto à porta principal, observam-se as ruínas da Igreja de Santa Maria do Castelo (em estilo românico, de planta longitudinal com portais em arco quebrado, cachorrada com decoração geométrica e arco triunfal quebrado com impostas decoradas com meias esferas) e o cemitério.
Na encosta leste, extramuros, junto à Porta de São Pedro e onde existiu um templo homónimo, observa-se uma necrópole com cerca de 10 sepulturas antropomórficas escavadas na rocha, popularmente denominada como “Cemitério dos Mouros”. A Igreja de São Pedro de Numão, templo de raiz pré-românica, tem vindo a ser escavada arqueologicamente desde 1995.
O “Castelo de Numão” localiza-se na freguesia e vila de Numão, concelho de Vila Nova de Foz Côa, distrito da Guarda, em Portugal.
Situado na vertente leste da serra da Lapa, inscreve-se atualmente no Parque Arqueológico do Vale do Côa. De seus muros avista-se para leste, do vale da Ribeira de Teja até São João da Pesqueira, e os castelos de Ansiães, Castelo Melhor, Castelo Rodrigo, Ranhados e Penedono. Não deve ser confundido com o sítio arqueológico de “Castelo de Freixo de Numão”, um antigo castro na região.
História
Antecedentes
A primitiva ocupação humana de seu sítio remonta ao Calcolítico e à Idade do Bronze, conforme vestígios arqueológicos. Alguns autores pretendem que o local tenha-se constituído em ponto de relativa importância durante o período romano, embora sem evidências nesse sentido conforme as campanhas arqueológicas levadas a cabo no recinto medieval.
O castelo medieval
Acredita-se que a primitiva feição do castelo remonte à época da Reconquista cristã, no início do século X, quando a região foi conquistada por Rodrigo Tedoniz, marido de Leodegúndia (irmã de Mumadona Dias) com quem gerou D. Flâmula (ou Chamoa Rodrigues). Posteriormente, em 998 da Era Hispânica (960 da Era Cristã), Chamoa Rodrigues, achando-se gravemente enferma em Lalim, fez-se conduzir ao Mosteiro de Guimarães, instituindo como testamenteira a sua tia Mumadona, com o encargo de dispor de seus bens para fins de beneficência. Entre eles, incluía-se uma série de castelos e respectivas gentes (“penellas et populaturas”) na fronteira da Beira Alta, entre os quais este, referido como “Nauman”:
“(…) nostros castellos id est Trancoso, Moraria, Longobria, Nauman, Vacinata, Amindula, Pena de Dono, Alcobria, Seniorzelli, Caria, cum alias penellas et populaturas que sunt in ipsa stremadura (…).” (Portugalia Monumenta Henricina, Diplomata et Chartae, 81, Lisboa, 1867; Vimaranis Monumenta Historica, 11, Guimarães, 1929-1931.)
A região foi conquistada em 997 pelas forças de Almançor (938-1002). Em 1030 terá sido arrasada pelos irmãos Tedom e Rausendo Ramires, ficando despovoada, vindo ser definitivamente reconquistada quando, entre 1055 e 1057, Fernando I de Leão (1037-1065) dela expulsou os Muçulmanos. Pouco depois, o inventário dos bens do Mosteiro de Guimarães, no ano de 1059 relaciona o Castelo de Numão.
Integrante do Condado Portucalense, no alvorecer da nacionalidade, em 1128 recebeu o primeiro foral. Posteriormente, contexto da afirmação da nacionalidade, D. Afonso Henriques, futuro Afonso I de Portugal (1143-1185), em 1130 doou os domínios de Numão a Fernão Mendes de Bragança II, "tenens" da Terra de Chaves e senhor de Bragança, seu cunhado por casamento com a sua irmã, a infanta D. Sancha Henriques. Este nobre concedeu foral à povoação, então referida como “Civitate Noman” (8 de julho de 1130), conforme o modelo do de Salamanca, e promoveu a edificação ou reedificação do antigo castelo. Observe-se que o território do concelho à época englobava quase todas as freguesias do atual concelho de Vila Nova de Foz Côa. Em 1148 a administração eclesiástica da povoação pela diocese de Braga foi confirmada pelo Papa Eugénio II.
Sob o reinado de Sancho I de Portugal (1185-1211) foram concluídas obras de recuperação das muralhas e erguida a torre de menagem, conforme inscrição epigráfica (hoje desaparecida) datada de 1189.
Sob o reinado de Sancho II de Portugal (1223-1248), os domínios de Numão e seu castelo foram doados temporariamente a Abril Peres de Lumiares. Em 1247, era “tenens” da Terra, D. Afonso Lopes de Baião, a quem, como representante régio, competia exercer funções de caráter administrativo e militar.
Afonso III de Portugal (1248-1279) confirmou o foral à vila (outubro de 1265). Uma nova etapa construtiva nas suas defesas, entretanto, só terá tido lugar a partir da confirmação deste diploma por Dinis I de Portugal (1279-1325), em 27 de outubro de 1285. Neste período, o soberano doou o padroado da Igreja de Santa Maria e das suas anexas ao bispado de Lamego (1302).
Durante o século XIV, Numão desfrutou de alguma importância, certamente motivada pela posição estratégica face ao rio Douro e à recentemente consolidada fronteira com Leão.
Sob o reinado de Fernando I de Portugal (1367-1383), em 1373 era alcaide-mor de Numão Vasco Fernandes Coutinho, de Marialva, um dos homens mais poderosos das Beiras. Este cargo permaneceu em mãos desta família até ao reinado de João III de Portugal (1521-1557), na pessoa de D. Francisco Coutinho, 4.° conde de Marialva.
Quando da crise de sucessão de 1383-1385, Numão tomou o partido por Beatriz de Portugal, juntamente com as vilas e castelos vizinhos de Castelo Rodrigo, Penedono, Pinhel, Sabugal, e Trancoso. Recorde-se que será pela Guarda que as forças de João I de Castela invadirão Portugal em fins de dezembro de 1383.
De acordo com o “Rol de Besteiros do Conto” (1421-1422), no reinado de João I de Portugal (1385-1433) o julgado de Numão era obrigado a contribuir com 12 besteiros.
Sob o curto reinado de Duarte I de Portugal (1433-1438) aqui foi instituído um couto de homiziados (1436), o que parece indicar alguma dificuldade com o seu povoamento à época.
Manuel I de Portugal (1495-1521) outorgou o “Foral Novo” à vila (25 de agosto de 1512) que, à época, era Comenda da Ordem de Cristo. O Cadastro da População do Reino, em 1527, mostra que a vila de Numão contava com apenas 15 fogos intra-muros, e mais 41 nos arrabaldes.
Com a extinção da família dos Coutinho por falta de descendentes (1534), a povoação e seu castelo tiveram o seu processo de decadência acentuado: em abril de 1568 o alcaide-mor, Diogo Cardoso, habitava em Freixo de Numão, o que atesta a decadência da povoação. Dois séculos mais tarde a povoação mudava-se para novo local, no sopé do monte até que, no século XVII, foi integrada no concelho de Freixo de Numão.
No século XVIII registava-se a progressiva ruína do castelo, e a cerca muralhada da povoação possuía 15 torres. É possível que Numão tenha sido afetada pelo terramoto de 1 de novembro de 1755, dadas as várias datas oitocentistas inscritas nas paredes da Igreja Matriz. As “Memórias Paroquiais” (1758) sobre Numão referem que se encontra no termo de Freixo de Numão, computando-lhe 134 fogos; na mesma fonte, a 20 de junho, o pároco de Freixo de Numão, António Vaz Dias, refere que a povoação integrava o termo de Freixo de Numão, com 80 vizinhos.
Sobre a defesa, ao final desse século Frei Joaquim de Santa Rosa de Viterbo (O.F.M.) referiu:
“O seu antiquíssimo castelo se acha, pela maior parte arruinado. Saindo dele para a vila pela porta, que fica ao Poente, se vê uma pedra inscrita no muro, e à mão direita (...).” (SANTA ROSA DE VITERBO, 1798-1799)
O castelo encontra-se classificado como Monumento Nacional por Decreto de 16 de junho de 1910, publicado no Diário do Governo n.º 136, de 23 de junho, embora incorretamente designado no diploma como “Castelo de Freixo de Numão”.
O imóvel foi afeto à Junta de Freguesia por decreto ministerial de 17 de fevereiro de 1940.
A intervenção do poder público fez-se sentir de 1944 a 1950, através da ação da Direcção Geral dos Edifícios e Monumentos Nacionais (DGEMN), quando foram procedidos trabalhos de consolidação e limpeza, reconstrução de muralhas, desentulhamento da cisterna e recuperação da torre de menagem. Novas campanhas de obras tiveram lugar em 1973-1974, devido ao desmoronamento de um troço a norte das muralhas, e em 1984, com a reconstrução de dois panos de muralha na zona sudeste e reparações diversas.
No início do século XXI, a Câmara Municipal fez instalar iluminação cénica, com o apoio de fundos comunitários, valorizando o monumento.
O imóvel encontra-se afeto à DRCNorte pela Portaria n.º 829/2009, publicada no Diário da República, 2.ª série, n.º 163 de 24 de agosto de 2009.
Características
Exemplar de arquitetura militar, em estilo gótico, de enquadramento rural, isolado, num cabeço muito declivoso e desnivelado, na encosta leste da serra da Lapa, a cerca de 677 metros acima do nível do mar, na margem sul da foz da Ribeira da Teja, afluente do rio Douro.
Apresenta planta oval irregular (orgânica) como foi habitual no programa urbanístico das chamadas "vilas novas" de Trás-os-Montes e Alto Douro, ocupando uma área de 336 hectares. As muralhas, ameadas em um pequeno trecho, são reforçadas por torres (primitivamente quinze, atualmente seis), as que se erguem a nordeste e a leste adossadas pelo exterior.
Nas muralhas rasgam-se quatro portas:
• A Porta de São Pedro, a leste, guarnecida por uma torre, apresenta arco apontado, com cobertura em abóbada de berço ligeiramente apontada;
• A Porta do Poente, a oeste, de figura semelhante;
• A Porta Falsa (poterna) a sudeste, em arco quebrado; e
• A porta principal, a sul, abrindo apenas até às impostas do arranque do arco, defendida por torres.
A Torre de Menagem, a nordeste, apresenta planta quadrada, em cantaria de granito aparente, rematada por cornija com cachorrada apresentando decoração geométrica. A fachada virada a leste é cega no primeiro registo, tendo, no segundo, duas frestas altas em arco pleno; as fachadas viradas a sul e a oeste são idênticas, cegas no primeiro registo, tendo, no segundo, fresta em arco de volta perfeita; a fachada norte tem, no primeiro registo, porta de verga reta e umbrais curvos, surgindo, no segundo, fresta em arco de volta perfeita. Em seu interior não apresenta marcação de pisos e cobertura. Gravada no único silhar coevo da antiga torre (os que atualmente se observam são do período da reconstrução encontra-se a inscrição: “INCEPIT TVRREM IN ERA MCCXXVII” (correspondente ao ano de 1189 da Era Cristã).
A Torre Norte apresenta de planta retangular, algo arruinada, apresenta porta virada a sul e acesso pelo adarve.
A Torre da Vaca, a oeste, apresenta planta quadrada, percorrida por embasamento escalonado, tendo, na fachada norte seteira no segundo registo, com remate em merlões cúbicos de alvenaria; a fachada leste ostenta seteira no segundo registo e a sul porta de verga reta com arco de descarga quebrado ao nível do adarve, sendo a fachada oeste cega.
As torres sul e nordeste, e a denominada Torre Larga, são de planta quadrada, cegas e vãs.
Ao centro da praça de armas abre-se uma cisterna de planta circular, com cerca de sete metros de diâmetro, sem cobertura.
No interior, junto à porta principal, observam-se as ruínas da Igreja de Santa Maria do Castelo (em estilo românico, de planta longitudinal com portais em arco quebrado, cachorrada com decoração geométrica e arco triunfal quebrado com impostas decoradas com meias esferas) e o cemitério.
Na encosta leste, extramuros, junto à Porta de São Pedro e onde existiu um templo homónimo, observa-se uma necrópole com cerca de 10 sepulturas antropomórficas escavadas na rocha, popularmente denominada como “Cemitério dos Mouros”. A Igreja de São Pedro de Numão, templo de raiz pré-românica, tem vindo a ser escavada arqueologicamente desde 1995.
a cupcake dedicated to sir mel villareal who celebrated his birthday yesterday during our DFS meetups. cupcake baked by miss ann salazar. sarap mam anne!! hehehe
Santa Susanna de Peralta
L'Església de Santa Susanna de Peralta és un monument del municipi de Forallac (Baix Empordà) protegit com a bé cultural d'interès local.
Descripció
L'edifici és d'una nau amb absis semicircular originàriament romànic, època de la qual resta l'absis decorat exteriorment amb arcuacions llombardes i amb una finestra de doble esqueixada, coberta amb volta de quart d'esfera. El mur meridional de la nau i la base d'un cloquer de torre que restà inacabat a la banda Nord. Les restants estructures de la nau corresponen a un engrandiment del temple fet a les darreries del segle XVIII, ja que fou gravat l'any 1791 a la portada del frontis, mur en el qual hi ha també un petit òcul. Al mur meridional de la nau hi ha una porta lateral d'arc de mig punt adovellat i s'hi conserva una altra finestra romànica de doble biaix.
Santa Susanna de Peralta 1.jpg
Damunt del campanar inacabat s'hi construí una espadanya de dues arcades. La volta de la nau és de llunetes. L'aparell romànic és de carreu i el dels sectors més tardans de rebles grans amb carreus angulars. Unes obres de restauració fetes els anus 1976-77 consistiren a descobrir els aparells, enderrocar una sagristia datada el 1650 en la seva porta que s'afegia a migdia i enretirar el cementiri situat vora el temple.
Història
L'església de Santa Susanna es troba a uns 200 metres al nord de les ruïnes del castell de Peralta, possessió medieval dels Cruïlles-Peratallada. A aquest lloc es deu referir la butlla del papa Benet VIII de l'any 1017 que confirma, entre molts d'altres, els dominis de l'abadia de Sant Esteve de Banyoles: " ... ipsa vinea de Susanna cum suo termino, cum eremo et culto, sicut in scriptura Sancti Stephani resonat. In Peralta et infra ejus termines."
L'església no figura en els nomenclàtors de parròquies del segle xiv ni del XVII; cal suposar que ha estat des de sempre sufragània de la veïna parròquia de Sant Climent de Peralta.
O “Castelo de Numão” localiza-se na freguesia e vila de Numão, concelho de Vila Nova de Foz Côa, distrito da Guarda, em Portugal.
Situado na vertente leste da serra da Lapa, inscreve-se atualmente no Parque Arqueológico do Vale do Côa. De seus muros avista-se para leste, do vale da Ribeira de Teja até São João da Pesqueira, e os castelos de Ansiães, Castelo Melhor, Castelo Rodrigo, Ranhados e Penedono. Não deve ser confundido com o sítio arqueológico de “Castelo de Freixo de Numão”, um antigo castro na região.
História
Antecedentes
A primitiva ocupação humana de seu sítio remonta ao Calcolítico e à Idade do Bronze, conforme vestígios arqueológicos. Alguns autores pretendem que o local tenha-se constituído em ponto de relativa importância durante o período romano, embora sem evidências nesse sentido conforme as campanhas arqueológicas levadas a cabo no recinto medieval.
O castelo medieval
Acredita-se que a primitiva feição do castelo remonte à época da Reconquista cristã, no início do século X, quando a região foi conquistada por Rodrigo Tedoniz, marido de Leodegúndia (irmã de Mumadona Dias) com quem gerou D. Flâmula (ou Chamoa Rodrigues). Posteriormente, em 998 da Era Hispânica (960 da Era Cristã), Chamoa Rodrigues, achando-se gravemente enferma em Lalim, fez-se conduzir ao Mosteiro de Guimarães, instituindo como testamenteira a sua tia Mumadona, com o encargo de dispor de seus bens para fins de beneficência. Entre eles, incluía-se uma série de castelos e respectivas gentes (“penellas et populaturas”) na fronteira da Beira Alta, entre os quais este, referido como “Nauman”:
“(…) nostros castellos id est Trancoso, Moraria, Longobria, Nauman, Vacinata, Amindula, Pena de Dono, Alcobria, Seniorzelli, Caria, cum alias penellas et populaturas que sunt in ipsa stremadura (…).” (Portugalia Monumenta Henricina, Diplomata et Chartae, 81, Lisboa, 1867; Vimaranis Monumenta Historica, 11, Guimarães, 1929-1931.)
A região foi conquistada em 997 pelas forças de Almançor (938-1002). Em 1030 terá sido arrasada pelos irmãos Tedom e Rausendo Ramires, ficando despovoada, vindo ser definitivamente reconquistada quando, entre 1055 e 1057, Fernando I de Leão (1037-1065) dela expulsou os Muçulmanos. Pouco depois, o inventário dos bens do Mosteiro de Guimarães, no ano de 1059 relaciona o Castelo de Numão.
Integrante do Condado Portucalense, no alvorecer da nacionalidade, em 1128 recebeu o primeiro foral. Posteriormente, contexto da afirmação da nacionalidade, D. Afonso Henriques, futuro Afonso I de Portugal (1143-1185), em 1130 doou os domínios de Numão a Fernão Mendes de Bragança II, "tenens" da Terra de Chaves e senhor de Bragança, seu cunhado por casamento com a sua irmã, a infanta D. Sancha Henriques. Este nobre concedeu foral à povoação, então referida como “Civitate Noman” (8 de julho de 1130), conforme o modelo do de Salamanca, e promoveu a edificação ou reedificação do antigo castelo. Observe-se que o território do concelho à época englobava quase todas as freguesias do atual concelho de Vila Nova de Foz Côa. Em 1148 a administração eclesiástica da povoação pela diocese de Braga foi confirmada pelo Papa Eugénio II.
Sob o reinado de Sancho I de Portugal (1185-1211) foram concluídas obras de recuperação das muralhas e erguida a torre de menagem, conforme inscrição epigráfica (hoje desaparecida) datada de 1189.
Sob o reinado de Sancho II de Portugal (1223-1248), os domínios de Numão e seu castelo foram doados temporariamente a Abril Peres de Lumiares. Em 1247, era “tenens” da Terra, D. Afonso Lopes de Baião, a quem, como representante régio, competia exercer funções de caráter administrativo e militar.
Afonso III de Portugal (1248-1279) confirmou o foral à vila (outubro de 1265). Uma nova etapa construtiva nas suas defesas, entretanto, só terá tido lugar a partir da confirmação deste diploma por Dinis I de Portugal (1279-1325), em 27 de outubro de 1285. Neste período, o soberano doou o padroado da Igreja de Santa Maria e das suas anexas ao bispado de Lamego (1302).
Durante o século XIV, Numão desfrutou de alguma importância, certamente motivada pela posição estratégica face ao rio Douro e à recentemente consolidada fronteira com Leão.
Sob o reinado de Fernando I de Portugal (1367-1383), em 1373 era alcaide-mor de Numão Vasco Fernandes Coutinho, de Marialva, um dos homens mais poderosos das Beiras. Este cargo permaneceu em mãos desta família até ao reinado de João III de Portugal (1521-1557), na pessoa de D. Francisco Coutinho, 4.° conde de Marialva.
Quando da crise de sucessão de 1383-1385, Numão tomou o partido por Beatriz de Portugal, juntamente com as vilas e castelos vizinhos de Castelo Rodrigo, Penedono, Pinhel, Sabugal, e Trancoso. Recorde-se que será pela Guarda que as forças de João I de Castela invadirão Portugal em fins de dezembro de 1383.
De acordo com o “Rol de Besteiros do Conto” (1421-1422), no reinado de João I de Portugal (1385-1433) o julgado de Numão era obrigado a contribuir com 12 besteiros.
Sob o curto reinado de Duarte I de Portugal (1433-1438) aqui foi instituído um couto de homiziados (1436), o que parece indicar alguma dificuldade com o seu povoamento à época.
Manuel I de Portugal (1495-1521) outorgou o “Foral Novo” à vila (25 de agosto de 1512) que, à época, era Comenda da Ordem de Cristo. O Cadastro da População do Reino, em 1527, mostra que a vila de Numão contava com apenas 15 fogos intra-muros, e mais 41 nos arrabaldes.
Com a extinção da família dos Coutinho por falta de descendentes (1534), a povoação e seu castelo tiveram o seu processo de decadência acentuado: em abril de 1568 o alcaide-mor, Diogo Cardoso, habitava em Freixo de Numão, o que atesta a decadência da povoação. Dois séculos mais tarde a povoação mudava-se para novo local, no sopé do monte até que, no século XVII, foi integrada no concelho de Freixo de Numão.
No século XVIII registava-se a progressiva ruína do castelo, e a cerca muralhada da povoação possuía 15 torres. É possível que Numão tenha sido afetada pelo terramoto de 1 de novembro de 1755, dadas as várias datas oitocentistas inscritas nas paredes da Igreja Matriz. As “Memórias Paroquiais” (1758) sobre Numão referem que se encontra no termo de Freixo de Numão, computando-lhe 134 fogos; na mesma fonte, a 20 de junho, o pároco de Freixo de Numão, António Vaz Dias, refere que a povoação integrava o termo de Freixo de Numão, com 80 vizinhos.
Sobre a defesa, ao final desse século Frei Joaquim de Santa Rosa de Viterbo (O.F.M.) referiu:
“O seu antiquíssimo castelo se acha, pela maior parte arruinado. Saindo dele para a vila pela porta, que fica ao Poente, se vê uma pedra inscrita no muro, e à mão direita (...).” (SANTA ROSA DE VITERBO, 1798-1799)
O castelo encontra-se classificado como Monumento Nacional por Decreto de 16 de junho de 1910, publicado no Diário do Governo n.º 136, de 23 de junho, embora incorretamente designado no diploma como “Castelo de Freixo de Numão”.
O imóvel foi afeto à Junta de Freguesia por decreto ministerial de 17 de fevereiro de 1940.
A intervenção do poder público fez-se sentir de 1944 a 1950, através da ação da Direcção Geral dos Edifícios e Monumentos Nacionais (DGEMN), quando foram procedidos trabalhos de consolidação e limpeza, reconstrução de muralhas, desentulhamento da cisterna e recuperação da torre de menagem. Novas campanhas de obras tiveram lugar em 1973-1974, devido ao desmoronamento de um troço a norte das muralhas, e em 1984, com a reconstrução de dois panos de muralha na zona sudeste e reparações diversas.
No início do século XXI, a Câmara Municipal fez instalar iluminação cénica, com o apoio de fundos comunitários, valorizando o monumento.
O imóvel encontra-se afeto à DRCNorte pela Portaria n.º 829/2009, publicada no Diário da República, 2.ª série, n.º 163 de 24 de agosto de 2009.
Características
Exemplar de arquitetura militar, em estilo gótico, de enquadramento rural, isolado, num cabeço muito declivoso e desnivelado, na encosta leste da serra da Lapa, a cerca de 677 metros acima do nível do mar, na margem sul da foz da Ribeira da Teja, afluente do rio Douro.
Apresenta planta oval irregular (orgânica) como foi habitual no programa urbanístico das chamadas "vilas novas" de Trás-os-Montes e Alto Douro, ocupando uma área de 336 hectares. As muralhas, ameadas em um pequeno trecho, são reforçadas por torres (primitivamente quinze, atualmente seis), as que se erguem a nordeste e a leste adossadas pelo exterior.
Nas muralhas rasgam-se quatro portas:
• A Porta de São Pedro, a leste, guarnecida por uma torre, apresenta arco apontado, com cobertura em abóbada de berço ligeiramente apontada;
• A Porta do Poente, a oeste, de figura semelhante;
• A Porta Falsa (poterna) a sudeste, em arco quebrado; e
• A porta principal, a sul, abrindo apenas até às impostas do arranque do arco, defendida por torres.
A Torre de Menagem, a nordeste, apresenta planta quadrada, em cantaria de granito aparente, rematada por cornija com cachorrada apresentando decoração geométrica. A fachada virada a leste é cega no primeiro registo, tendo, no segundo, duas frestas altas em arco pleno; as fachadas viradas a sul e a oeste são idênticas, cegas no primeiro registo, tendo, no segundo, fresta em arco de volta perfeita; a fachada norte tem, no primeiro registo, porta de verga reta e umbrais curvos, surgindo, no segundo, fresta em arco de volta perfeita. Em seu interior não apresenta marcação de pisos e cobertura. Gravada no único silhar coevo da antiga torre (os que atualmente se observam são do período da reconstrução encontra-se a inscrição: “INCEPIT TVRREM IN ERA MCCXXVII” (correspondente ao ano de 1189 da Era Cristã).
A Torre Norte apresenta de planta retangular, algo arruinada, apresenta porta virada a sul e acesso pelo adarve.
A Torre da Vaca, a oeste, apresenta planta quadrada, percorrida por embasamento escalonado, tendo, na fachada norte seteira no segundo registo, com remate em merlões cúbicos de alvenaria; a fachada leste ostenta seteira no segundo registo e a sul porta de verga reta com arco de descarga quebrado ao nível do adarve, sendo a fachada oeste cega.
As torres sul e nordeste, e a denominada Torre Larga, são de planta quadrada, cegas e vãs.
Ao centro da praça de armas abre-se uma cisterna de planta circular, com cerca de sete metros de diâmetro, sem cobertura.
No interior, junto à porta principal, observam-se as ruínas da Igreja de Santa Maria do Castelo (em estilo românico, de planta longitudinal com portais em arco quebrado, cachorrada com decoração geométrica e arco triunfal quebrado com impostas decoradas com meias esferas) e o cemitério.
Na encosta leste, extramuros, junto à Porta de São Pedro e onde existiu um templo homónimo, observa-se uma necrópole com cerca de 10 sepulturas antropomórficas escavadas na rocha, popularmente denominada como “Cemitério dos Mouros”. A Igreja de São Pedro de Numão, templo de raiz pré-românica, tem vindo a ser escavada arqueologicamente desde 1995.
O “Castelo de Numão” localiza-se na freguesia e vila de Numão, concelho de Vila Nova de Foz Côa, distrito da Guarda, em Portugal.
Situado na vertente leste da serra da Lapa, inscreve-se atualmente no Parque Arqueológico do Vale do Côa. De seus muros avista-se para leste, do vale da Ribeira de Teja até São João da Pesqueira, e os castelos de Ansiães, Castelo Melhor, Castelo Rodrigo, Ranhados e Penedono. Não deve ser confundido com o sítio arqueológico de “Castelo de Freixo de Numão”, um antigo castro na região.
História
Antecedentes
A primitiva ocupação humana de seu sítio remonta ao Calcolítico e à Idade do Bronze, conforme vestígios arqueológicos. Alguns autores pretendem que o local tenha-se constituído em ponto de relativa importância durante o período romano, embora sem evidências nesse sentido conforme as campanhas arqueológicas levadas a cabo no recinto medieval.
O castelo medieval
Acredita-se que a primitiva feição do castelo remonte à época da Reconquista cristã, no início do século X, quando a região foi conquistada por Rodrigo Tedoniz, marido de Leodegúndia (irmã de Mumadona Dias) com quem gerou D. Flâmula (ou Chamoa Rodrigues). Posteriormente, em 998 da Era Hispânica (960 da Era Cristã), Chamoa Rodrigues, achando-se gravemente enferma em Lalim, fez-se conduzir ao Mosteiro de Guimarães, instituindo como testamenteira a sua tia Mumadona, com o encargo de dispor de seus bens para fins de beneficência. Entre eles, incluía-se uma série de castelos e respectivas gentes (“penellas et populaturas”) na fronteira da Beira Alta, entre os quais este, referido como “Nauman”:
“(…) nostros castellos id est Trancoso, Moraria, Longobria, Nauman, Vacinata, Amindula, Pena de Dono, Alcobria, Seniorzelli, Caria, cum alias penellas et populaturas que sunt in ipsa stremadura (…).” (Portugalia Monumenta Henricina, Diplomata et Chartae, 81, Lisboa, 1867; Vimaranis Monumenta Historica, 11, Guimarães, 1929-1931.)
A região foi conquistada em 997 pelas forças de Almançor (938-1002). Em 1030 terá sido arrasada pelos irmãos Tedom e Rausendo Ramires, ficando despovoada, vindo ser definitivamente reconquistada quando, entre 1055 e 1057, Fernando I de Leão (1037-1065) dela expulsou os Muçulmanos. Pouco depois, o inventário dos bens do Mosteiro de Guimarães, no ano de 1059 relaciona o Castelo de Numão.
Integrante do Condado Portucalense, no alvorecer da nacionalidade, em 1128 recebeu o primeiro foral. Posteriormente, contexto da afirmação da nacionalidade, D. Afonso Henriques, futuro Afonso I de Portugal (1143-1185), em 1130 doou os domínios de Numão a Fernão Mendes de Bragança II, "tenens" da Terra de Chaves e senhor de Bragança, seu cunhado por casamento com a sua irmã, a infanta D. Sancha Henriques. Este nobre concedeu foral à povoação, então referida como “Civitate Noman” (8 de julho de 1130), conforme o modelo do de Salamanca, e promoveu a edificação ou reedificação do antigo castelo. Observe-se que o território do concelho à época englobava quase todas as freguesias do atual concelho de Vila Nova de Foz Côa. Em 1148 a administração eclesiástica da povoação pela diocese de Braga foi confirmada pelo Papa Eugénio II.
Sob o reinado de Sancho I de Portugal (1185-1211) foram concluídas obras de recuperação das muralhas e erguida a torre de menagem, conforme inscrição epigráfica (hoje desaparecida) datada de 1189.
Sob o reinado de Sancho II de Portugal (1223-1248), os domínios de Numão e seu castelo foram doados temporariamente a Abril Peres de Lumiares. Em 1247, era “tenens” da Terra, D. Afonso Lopes de Baião, a quem, como representante régio, competia exercer funções de caráter administrativo e militar.
Afonso III de Portugal (1248-1279) confirmou o foral à vila (outubro de 1265). Uma nova etapa construtiva nas suas defesas, entretanto, só terá tido lugar a partir da confirmação deste diploma por Dinis I de Portugal (1279-1325), em 27 de outubro de 1285. Neste período, o soberano doou o padroado da Igreja de Santa Maria e das suas anexas ao bispado de Lamego (1302).
Durante o século XIV, Numão desfrutou de alguma importância, certamente motivada pela posição estratégica face ao rio Douro e à recentemente consolidada fronteira com Leão.
Sob o reinado de Fernando I de Portugal (1367-1383), em 1373 era alcaide-mor de Numão Vasco Fernandes Coutinho, de Marialva, um dos homens mais poderosos das Beiras. Este cargo permaneceu em mãos desta família até ao reinado de João III de Portugal (1521-1557), na pessoa de D. Francisco Coutinho, 4.° conde de Marialva.
Quando da crise de sucessão de 1383-1385, Numão tomou o partido por Beatriz de Portugal, juntamente com as vilas e castelos vizinhos de Castelo Rodrigo, Penedono, Pinhel, Sabugal, e Trancoso. Recorde-se que será pela Guarda que as forças de João I de Castela invadirão Portugal em fins de dezembro de 1383.
De acordo com o “Rol de Besteiros do Conto” (1421-1422), no reinado de João I de Portugal (1385-1433) o julgado de Numão era obrigado a contribuir com 12 besteiros.
Sob o curto reinado de Duarte I de Portugal (1433-1438) aqui foi instituído um couto de homiziados (1436), o que parece indicar alguma dificuldade com o seu povoamento à época.
Manuel I de Portugal (1495-1521) outorgou o “Foral Novo” à vila (25 de agosto de 1512) que, à época, era Comenda da Ordem de Cristo. O Cadastro da População do Reino, em 1527, mostra que a vila de Numão contava com apenas 15 fogos intra-muros, e mais 41 nos arrabaldes.
Com a extinção da família dos Coutinho por falta de descendentes (1534), a povoação e seu castelo tiveram o seu processo de decadência acentuado: em abril de 1568 o alcaide-mor, Diogo Cardoso, habitava em Freixo de Numão, o que atesta a decadência da povoação. Dois séculos mais tarde a povoação mudava-se para novo local, no sopé do monte até que, no século XVII, foi integrada no concelho de Freixo de Numão.
No século XVIII registava-se a progressiva ruína do castelo, e a cerca muralhada da povoação possuía 15 torres. É possível que Numão tenha sido afetada pelo terramoto de 1 de novembro de 1755, dadas as várias datas oitocentistas inscritas nas paredes da Igreja Matriz. As “Memórias Paroquiais” (1758) sobre Numão referem que se encontra no termo de Freixo de Numão, computando-lhe 134 fogos; na mesma fonte, a 20 de junho, o pároco de Freixo de Numão, António Vaz Dias, refere que a povoação integrava o termo de Freixo de Numão, com 80 vizinhos.
Sobre a defesa, ao final desse século Frei Joaquim de Santa Rosa de Viterbo (O.F.M.) referiu:
“O seu antiquíssimo castelo se acha, pela maior parte arruinado. Saindo dele para a vila pela porta, que fica ao Poente, se vê uma pedra inscrita no muro, e à mão direita (...).” (SANTA ROSA DE VITERBO, 1798-1799)
O castelo encontra-se classificado como Monumento Nacional por Decreto de 16 de junho de 1910, publicado no Diário do Governo n.º 136, de 23 de junho, embora incorretamente designado no diploma como “Castelo de Freixo de Numão”.
O imóvel foi afeto à Junta de Freguesia por decreto ministerial de 17 de fevereiro de 1940.
A intervenção do poder público fez-se sentir de 1944 a 1950, através da ação da Direcção Geral dos Edifícios e Monumentos Nacionais (DGEMN), quando foram procedidos trabalhos de consolidação e limpeza, reconstrução de muralhas, desentulhamento da cisterna e recuperação da torre de menagem. Novas campanhas de obras tiveram lugar em 1973-1974, devido ao desmoronamento de um troço a norte das muralhas, e em 1984, com a reconstrução de dois panos de muralha na zona sudeste e reparações diversas.
No início do século XXI, a Câmara Municipal fez instalar iluminação cénica, com o apoio de fundos comunitários, valorizando o monumento.
O imóvel encontra-se afeto à DRCNorte pela Portaria n.º 829/2009, publicada no Diário da República, 2.ª série, n.º 163 de 24 de agosto de 2009.
Características
Exemplar de arquitetura militar, em estilo gótico, de enquadramento rural, isolado, num cabeço muito declivoso e desnivelado, na encosta leste da serra da Lapa, a cerca de 677 metros acima do nível do mar, na margem sul da foz da Ribeira da Teja, afluente do rio Douro.
Apresenta planta oval irregular (orgânica) como foi habitual no programa urbanístico das chamadas "vilas novas" de Trás-os-Montes e Alto Douro, ocupando uma área de 336 hectares. As muralhas, ameadas em um pequeno trecho, são reforçadas por torres (primitivamente quinze, atualmente seis), as que se erguem a nordeste e a leste adossadas pelo exterior.
Nas muralhas rasgam-se quatro portas:
• A Porta de São Pedro, a leste, guarnecida por uma torre, apresenta arco apontado, com cobertura em abóbada de berço ligeiramente apontada;
• A Porta do Poente, a oeste, de figura semelhante;
• A Porta Falsa (poterna) a sudeste, em arco quebrado; e
• A porta principal, a sul, abrindo apenas até às impostas do arranque do arco, defendida por torres.
A Torre de Menagem, a nordeste, apresenta planta quadrada, em cantaria de granito aparente, rematada por cornija com cachorrada apresentando decoração geométrica. A fachada virada a leste é cega no primeiro registo, tendo, no segundo, duas frestas altas em arco pleno; as fachadas viradas a sul e a oeste são idênticas, cegas no primeiro registo, tendo, no segundo, fresta em arco de volta perfeita; a fachada norte tem, no primeiro registo, porta de verga reta e umbrais curvos, surgindo, no segundo, fresta em arco de volta perfeita. Em seu interior não apresenta marcação de pisos e cobertura. Gravada no único silhar coevo da antiga torre (os que atualmente se observam são do período da reconstrução encontra-se a inscrição: “INCEPIT TVRREM IN ERA MCCXXVII” (correspondente ao ano de 1189 da Era Cristã).
A Torre Norte apresenta de planta retangular, algo arruinada, apresenta porta virada a sul e acesso pelo adarve.
A Torre da Vaca, a oeste, apresenta planta quadrada, percorrida por embasamento escalonado, tendo, na fachada norte seteira no segundo registo, com remate em merlões cúbicos de alvenaria; a fachada leste ostenta seteira no segundo registo e a sul porta de verga reta com arco de descarga quebrado ao nível do adarve, sendo a fachada oeste cega.
As torres sul e nordeste, e a denominada Torre Larga, são de planta quadrada, cegas e vãs.
Ao centro da praça de armas abre-se uma cisterna de planta circular, com cerca de sete metros de diâmetro, sem cobertura.
No interior, junto à porta principal, observam-se as ruínas da Igreja de Santa Maria do Castelo (em estilo românico, de planta longitudinal com portais em arco quebrado, cachorrada com decoração geométrica e arco triunfal quebrado com impostas decoradas com meias esferas) e o cemitério.
Na encosta leste, extramuros, junto à Porta de São Pedro e onde existiu um templo homónimo, observa-se uma necrópole com cerca de 10 sepulturas antropomórficas escavadas na rocha, popularmente denominada como “Cemitério dos Mouros”. A Igreja de São Pedro de Numão, templo de raiz pré-românica, tem vindo a ser escavada arqueologicamente desde 1995.
25.4.2011: inscription outside S. Maria in Trastevere, Rome.
Si quis forte velit tumuli cognoscere fatum
Et quorum moestus contegat ossa lapis
Accipiat paucis, ne sit mora longior aequo,
Si tumulus teneat, quem vocat ipsa via.
Hic situs est annis plenus vitaque beatus
Et laetus omni more Rhodanthidion.
Nec sit mirum, quod comis, quod dulcis, amoenus
In vita fuerit: nomine floris erat.
Hunc coniunx talem nimio dilexit amore
Inque diem vitae una fide coluit.
Et postquam fatis morientia lumina solvit,
Supremumque suis reddit officium.
Invita hoc munus coniunx Victoria fecit,
Quodque virum vicit, aegra dolore fuit.
Sed quoniam fatis nulli est obstare potestas,
Quin teneant cursum, quem statuere semel,
Quod solum licuit, coniunx fidissmia fecit:
Post illum nulli fas violare loros.
Servatamque diu vitam habitamque pudice
Post mortis casum pertulit ad tumulum.
Namque simul posita est fatorque tenetur eodem,
Quodque modo potuit, morte secuta virum.
Haec est sancta fides, haec sunt felicia vota,
Amplexus vitae ei reddere post obitum.
Fortunati ambo, si qua est ea gloria mortis,
Quos iungit tumulus, iunxerat et thalamus.
CIL 06, 25427 (1), cfr. p. 3532 (2); CLE 1142 (3)
In the chancel is a very large altar monument of veined marble, on which lies the statue of a woman in a recumbent posture,, resting her right hand on a cushion, and holding in her left hand a book; behind the woman, higher up, lies the statue of a man in complete armour, resting his right hand on a cushion; these statues are of alabaster, and painted over; on the summit whereof are two arches, one on the right hand, the other on the left; in the arch on the right hand kneels a small boy; within the arch are the arms of Spelman, and over it Spelman quartering Narburgh, Froyk and Sturgeon. In the arch on the left hand is a tent or pavilion, and under that, an infant male child; in that arch are the arms of Spelman, and over it Spelman quartering Narburgh, Froyk, and Sturgeon, and impaling, Or, on two bars gul. three waterbudgets arg. Willoughby, Quartering in the 2d quarter, gul. a lion passant guardant arg.; and in the 3d, sable a fess humettè ermine, between three griffins heads erased arg. Hawe of Helgey in Norfolk, and in the fourth, Willoughby. In the opening between these arches is this inscription:
"Clementi Spelman Equiti Aurato, Norfolciœ (Anno Domini 1599) Vice-Comiti, qui primò duxit Annam filiam unicam et Hæredem Edmundi Carvill Armig' eâque sine prole defuncta, secundò duxit Ursulam filiam alteram Johan' Willoughby de Risley in Comitatu Derbiœ militis, susceptisq; Johanne et Clemente filijs obiit 24 die Septemb' 1607, Conjugi suo charissimo ipsa Dna' Ursula ob merita pietatis, et concordiæ, memoriæ et as hoc mœrens posuit Monumentum".
("to Clement Spelman, knight, Sheriff of Norfolk, AD 1599, who first married Anna, the only daughter and heiress of Edmund Carvill Esqre, and on her death without issue, married secondly Ursula second daughter of John Willugby of Risley in the county of Derby, knight, and having had two sons, John and Clement, died 24th September 1607. To her beloved husband Dame Ursula in pity and remembered harmony & as a symbol of love has placed this monument )
At the top are the arms of Spelman quartering in the second quarter Narburgh, in the 3d, Froyk, in the 4th arg. two bars wavy gul. a chief cheque or and azure, Adrian. In the 5th, gul. two wings conjoined in a bordure argent, Pouncy. In the 6th, azure, semy of cross croslets, and three crescents arg. Mansell. In the 7th, arg. on a cross fleury sab. five bezants, Cornwall. In the 8th, gul. two pales vairy arg. and az. on a chief or, a lion passant sab. Patrick. In the 9th az. frettè gul. The crest is a woodman holding a tree plucked up by the roots, environed with a serpent. The whole monument was enclosed with wooden rails and balisters..
Clement was the son of John Spelman 1581 www.flickr.com/gp/52219527@N00/8726nd & 1st wife Judith daughter of Sir Clement Higham of Barrow Suffolk flic.kr/p/ag3hJy by 2nd wife Anne Waldegrave Bures
He m1 1602 Anna dsp c1610 only daughter and heiress of Edmund Carvill / Kervyll
He m2 Ursula 1647 daughter of Sir John Willoughby of Risley 1602 by Frances daughter of Henry Hun
Children
1. John 1662 www.flickr.com/gp/52219527@N00/1iaeeR m 1632 Ann daughter of Sir John Hevingham 1633 of Ketteringham & 2nd wife Bridget daughter of Christopher Paston
2. Clement 1607-1679 www.flickr.com/gp/52219527@N00/P9m3F9
Ursula m2 John 1673 son of John Potts 1597 & 2nd wife Anne flic.kr/p/kbeXdx daughter of John Dodge of Mannington (John was the widower of Ann Mebwoke, his mother Ann Dodge Potts m2 Sir Christopher Heydon 1623)
Children
1. Sir John Potts 2nd bart m1 Elizabeth daughter of Sir Samuel Browne & Elizabeth Mead m2 Susan daughter of Sir John Heveningham by 2nd wife Bridget daughter of Christopher Paston
2. Ursula 1624-1677 m Philip Thomas Bedingfield son of Philip Bedingfield& Anne daughter of Sir Edward Bacon of Shrubland Hall by Helen Lyttle - Church of All Saints, Narborough Norfolk
via Rottenstein Law Group LLP
. DES Breast Cancer Injury Lawsuit.
. Free DES Lawsuits Informational Brochure.
. Rottenstein Contact - Twitter.
About DES Lawsuits
Law Papers and Theories (in Reference to DES Cases)
. 2013 Synthetic Hormone Use in Beef and The Us Regulatory Dilemma.
. 2012 Market Share Liability – Did New York Go Too Far?
. 2011 Distilbène®: 20 Years of Legal Battle – DES French lawsuits 1991-2011, DES French court cases history.
. 2011 Pharmaceutical Product Liability.
. 2011 Transgenerational Tort Liability for Epigenetic Disease.
. 2008 Alternative Liability and Deprivation of Remedy: Teaching Old Tort Law New Tricks.
. 2008 The Bitterest Pill.
. 2008 The Dutch Class Action (Financial Settlement) Act (WCAM).
. 2007 Against Genetic Exceptionalism: An Argument in Favor of the Viability ofPreconception Genetic Torts.
. 2007 Compensation for Diethylstilbestrol Injury, an opinion.
. 2007 Defendant Indeterminacy: New Wine into Old Skins.
. 2007 (Collective) Settlement effected for damages for victims of diethylstilbestrol (DES).
. 2005 The Challenge to the Individual Causation Requirement in Mass Products Torts.
. 2002 Hormones as growth promoters: the precautionary principle or a political risk assessment?
. 2002 The DES story: long-term consequences of prenatal exposure – Late lessons from early warnings: the precautionary principle 1896–2000.
. 2001 Consequences of diethylstilbestrol during pregnancy; 50 years later still a significant problem – How long should medical records be kept for the DES-exposed?
. 2001 Preconception Tort Law in an Era of Assisted Reproduction: Applying a Nexus Test for Duty.
. 1999 Book: Causation and Risk in the Law of Torts – Scientific Evidence and Medicinal Product Liability.
. 1999 Concert of action by substantial assistance : what ever happened tounconscious aiding and abetting?
. 1999 Expert witness testimony: a trial judge’s perspective.
. 1998 HIV, Women and Access to Clinical Trials: Tort Liability and Lessons from DES.
. 1996 Judicially Compelled Disclosure of Researcher’s Data: A Judge’s View.
. 1996 Researchers’ Reactions to Compelled Disclosure of Scientific Information.
. 1994 Book: Women and Health Research: Ethical and Legal Issues of Including Women in Clinical Studies (with DES Case Study – DES administration without consent).
. 1994 The Birth of Preconception Torts in Missouri.
. 1993 Adapting Due Process to Match Your Tort: In re DES: A Novel Approach to Jurisdiction.
. 1991 Market Share Liability in DES Cases: The Unwarranted Erosion of Causation in Fact.
. 1991 Medicine and the Law; Diethylstilboestrol third-generation injury claims.
. 1991 Preconception tort liability: recognizing a strict liability cause of action for DES grandchildren.
. 1991 Preconception Tort Liability – The Duty to Third Generations – Enright v. Eli Lilly & Co.
. 1991 The Indeterminate Defendant in Products Liability Litigation and a Suggested Approach for Ohio.
. 1990 Appellate Division Recognizes Preconception Tort Liability in Favor of DES Granddaughter.
. 1990 From Res Ipsa Loquitur to Diethylstilbestrol: The Unidentifiable Tortfeasor in California.
. 1990 Market Share Liability New York Style: Negligence in the Air.
. 1990 Risk Exposure as Injury: Alleviating the Injustice of Tort Causation Rules.
. 1988 The Paradox of Statutes of Limitations in Toxic Substances Litigation.
. 1986 Intra-Industry Joint Liability: Implications for Marketing.
. 1986 The DES Manufacturer Identification Problem: A Florida Public Policy Approach.
. 1985 Clinical findings and legal resolution in sexual assault.
. 1985 Failure to Identify the Defendant in Tort Law: Towards a Legislative Solution.
. 1984 Fear of Disease and Delayed Manifestation of Injuries: A Solution or a Pandora’s Box?
. 1984 The diethylstilbestrol dilemma. Who should pay?
. 1983 DES and the Identification Problem.
. 1983 Book: DES: The Bitter Pill.
. 1983 Generic Product Risks: The Case Against Comment k and for Strict Tort Liability.
. 1983 Identifying and Tracing a Population at Risk : The DESAD ProjectExperience
. 1983 Proving Causation in Toxic Torts Litigation.
. 1983 Theories of recovery for DES damage: is tort liability the answer?
. 1982 Bichler v. Lilly: Applying Concerted Action to the DES Cases.
. 1982 DES and Emotional Distress: Payton v. Abbott Labs.
. 1982 Book: Multiple Causation in Tort Law: Reflections on the DES Cases.
. 1982 Overcoming the indentification burden in DES litigation: the Market Share Liability theory.
. 1982 Product Liability of the 1980s: Repose Is Not the Destiny of Manufacturers.
. 1982 Toxic Substances Litigation: DES Cases and Identification of Parties.
. 1981 California Expands Tort Liability under the Novel Market Share Theory: Sindell v. Abbott Laboratories.
. 1981 Compensation for Drug Injury, Product liability all dressed up American style.
. 1981 Book: Daughters at risk: A personal DES history.
. 1981 Book: DES Daughter: The Joyce Bichler story.
. 1981 Book: DES: The Complete Story.
. 1981 Lilly, DES and the law.
. 1981 Market Share Liability: A New Method of Recovery for D.E.S. Litigants.
. 1981 Book: Market Share Liability: an Answer to the DES Causation Problem.
. 1981 Sindell v. Abbott Labs: a Market Share Approach to DES Causation.
. 1981 Statutes of limitations: the special problem of DES suits.
. 1981 The Relevancy of Drug Efficacy Evidence in Strict Liability Actions: Needham v. White Laboratories, Inc.
. 1980 Liability in Mass Immunization Programs.
. 1980 Limitation of Collateral Estoppel in Products Liability Litigation, Katz v. Eli Lilly & Co.
. 1980 Manufacturers’ Liability Based on a Market Share Theory: Sindell v. Abbott Laboratories.
. 1980 Payton v. Abbott Laboratories: an analysis of the Massachusetts DES class action suit.
. 1980 The Liability of Pharmaceutical Manufacturers for Unforeseen Adverse Drug Reactions.
. 1978 DES and a Proposed Theory of Enterprise Liability.
. 1978 Products-Liability Class Suits for Injunctive Relief Under Federal Rule 23.
Famous DES Cases
2013 DES Breast Cancer Trial – Settlement reached for the Melnick sisters.
2013 DES Breast Cancer Trial – Jury Selected.
2013 DES Breast Cancer Trial – Jackie White Interview.
2013 DES Breast Cancer Trial – MacCormack Interview.
2013 DES Breast Cancer Trial – McCarthy Interviews.
2012 Mazzei v. Abbott Laboratories & Co.
2007 Galvin v. Eli Lilly & Co.
2007 Kelley v. Eli Lilly & Co.
2006 Clayton v. Eli Lilly & Co.
2005 Baughn v. Eli Lilly & Co.
2005 Bortell v. Eli Lilly & Co.
2005 Dunseth v. Eli Lilly & Co.
2005 Gassmann v. Eli Lilly & Co.
2005 Reeves v. Eli Lilly & Co.
2004 Albers v. Eli Lilly & Co. (2).
2003 Albers v. Eli Lilly & Co. (1).
2002 Armata v. Abbott Labs. (2).
2001 Armata v. Abbott Laboratories. (1).
1998 Sutowski v. Eli Lilly & Co.
1997 Kurczi v. Eli Lilly & Co.
1997 Matter of New York County DES Actions.
1997 Wetherill v. Eli Lilly & Co. (2).
1997 Wood v. Eli Lilly & Co. (3).
1997 Wood v. Eli Lilly & Co. (2).
1997 Wood v. Eli Lilly & Co. (1).
1996 Mevis v. Eli Lilly & Co.
1996 Wetherill v. Eli Lilly & Co. (1).
1995 Braune v. Abbott Laboratories.
1995 Fraser v. Eli Lilly & Co.
1995 Jellow v. Abbott Laboratories.
1994 Matter of New York County DES Litigation.
1994 Millar-Mintz v. Abbott Laboratories.
1994 Wind v. Eli Lilly & Co. (2).
1994 Wood v. Eli Lilly & Co.
1993 Ashley v. Boehringer Ingelheim Pharmaceuticals.
1993 Bilello v. Abbott Laboratories.
1993 Burgess v. Eli Lilly & Co. (2).
1993 Burgess v. Eli Lilly & Co. (1).
1993 Moll v. Abbott Laboratories. (2).
1993 Hartnett v. Schering Corp.
1993 Wind v. Eli Lilly & Co. (1).
1992 Bowe v. Abbott Laboratories, Inc.
1992 Grover v. Eli Lilly & Co.
1992 Hibbs v. Abbott Laboratories.
1992 In Re DES Cases (1971 to 1991).
1992 Matter of DES Market Share Litigation, State of New York.
1992 Moll v. Abbott Lab. (1).
1992 Silveri v. Eli Lilly & Co.
1991 Anderson v. Eli Lilly & Co. (2).
1991 Conley v. Boyle Drug Co. (2).
1991 Enright v. Eli Lilly & Co. (3).
1991 Matter of New York County DES Litigation.
1990 Allen v. Abbott Labs.
1990 Anderson v. Eli Lilly & Co. (1).
1990 Bowen v. Eli Lilly & Co.
1990 Castrignano v. E.R. Squibb & Sons, Inc. (2).
1990 Clark v. Abbott Labs. (2).
1990 Enright v. Eli Lilly & Co. (2).
1990 Korren v. Eli Lilly & Co.
1990 Krist v. Eli Lilly & Co.
1990 Metauro v. Abbott Labs.
1990 Shields v. Eli Lilly & Co. (3).
1990 Smith v. Eli Lilly & Co. (2).
1990 Singer v. Eli Lilly & Co.
1990 Sorrells v. Eli Lilly & Company.
1989 Besser v. Squibb & Sons.
1989 Clark v. Eli Lilly & Co.
1989 Hymowitz v. Eli Lilly & Co.
1989 Murphy v. Eli Lilly & Co.
1989 Phillips v. Cooper Laboratories.
1989 Wood v. Eli Lilly & Co.
1988 Brown v. Eli Lilly & Co. memorendum.
1988 Brown v. Superior Court.
1988 Castrignano v. E.R. Squibb & Sons. (1).
1988 Enright v. Eli Lilly & Co. (1).
1988 Johnson v. Eli Lilly & Co.
1988 Jolly v. Eli Lilly & Co.
1988 Kortenhaus v. Eli Lilly & Co.
1988 Maloney v. American Pharmaceutical Co.
1988 Needham v. White Laboratories, Inc. (2).
1988 Shields v. Eli Lilly & Co. (2).
1988 Shields v. Eli Lilly & Co. (1).
1988 Shirkey v. Eli Lilly & Co.
1988 Smith v. Eli Lilly & Co. (1).
1988 Tidler v. Eli Lilly & Co.
1988 Tigue v. E.R. Squibb & Sons, Inc.
1987 George v. Parke-Davis.
1987 Greene v. Abbott Labs.
1987 Rubel v. Eli Lilly & Co.
1987 Tigue v. Squibb & Sons.
1986 Burnside v. Abbott Laboratories.
1986 Hadden v. Eli Lilly & Co.
1986 Mulcahy v. Eli Lilly & Co.
1985 Anthony v. Abbott Laboratories.
1985 Bogorad v. Eli Lilly & Co.
1985 Cavanaugh v. Abbott Laboratories.
1985 Conley v. Boyle Drug Co. (1).
1985 Eli Lilly & Co. v. Home Ins Co. (2).
1985 Errichiello v. Eli Lilly & Co.
1985 Kaufman v. Eli Lilly & Co. (2).
1985 Kensinger v. Abbott Laboratories.
1985 Magallanes v. Superior Court.
1985 McCormack v. Abbott Laboratories.
1985 McMahon v. Eli Lilly & Co.
1985 Murphy v. E.R. Squibb & Sons, Inc.
1985 Pine v. Eli Lilly & Co.
1985 Schaeffer v. Eli Lilly & Co.
1984 Abel v. Eli Lilly & Co. (2).
1984 Collins v. Eli Lilly & Co.
1984 Eli Lilly & Co. v. Home Ins. Co. (1).
1984 Fleishman v. Eli Lilly & Co. (2).
1984 Glater v. Eli Lilly & Co. (2).
1984 Kaufman v. Eli Lilly & Co. (1).
1984 Lord v. Parke, Davis & Company.
1984 Martin v. Abbott Laboratories.
1984 Zafft v. Eli Lilly & Co.
1983 Fleishman v. Eli Lilly & Co. (1).
1983 Glater v. Eli Lilly & Co. (1).
1983 Mathis v. Eli Lilly & Co.
1983 McElhaney v. Eli Lilly & Co. (2) memorendum.
1983 McElhaney v. Eli Lilly & Co. (1).
1983 Plummer v. Abbott Laboratories.
1983 Trahan v. E.R. Squibb & Sons, Inc.
1983 Wetherill v. University of Chicago : DES administration without consent.
1983 Yustick v. Eli Lilly & Co.
1982 Bichler v. Eli Lilly & Co. (2).
1982 Dawson v. Eli Lilly & Co.
1982 Helmrich v. Eli Lilly & Co.
1982 Miles Laboratories, Inc. v. Superior Court.
1982 Morton v. Abbott Laboratories.
1982 O’Brien v. Eli Lilly & Co.
1982 Payton v. Abbott Labs. (2) memorendum.
1982 Pipon v. Burroughs-Wellcome Co.
1982 Renfroe v. Eli Lilly & Co.
1981 Bichler v. Eli Lilly & Co. (1).
1981 Diamond v. E.R. Squibb & Sons, Inc. (2).
1981 Mizell v. Eli Lilly & Co.
1981 Namm v. Charles E. Frosst & Co.
1981 Needham v. White Laboratories, Inc. (1).
1981 Payton v. Abbott Labs. (1).
1981 Ryan v. Eli Lilly & Co.
1981 Tate v. Eli Lilly & Co.
1980 Ferrigno v. Eli Lilly & Co.
1980 Sindell v. Abbott Laboratories.
1979 Abel v. Eli Lilly & Company. (1).
1979 Diamond v. E.R. Squibb & Sons, Inc. (1).
1979 Lyons v. Premo Pharmaceutical Labs, Inc.
1979 Morrissy v. Eli Lilly & Co.
1978 Gray v. United States.
1978 McCreery v. Eli Lilly & Co.
1978 Mink v. University of Chicago : DES administration without consent.
1977 Bichler v. Willing : first DES case.
O “Castelo de Numão” localiza-se na freguesia e vila de Numão, concelho de Vila Nova de Foz Côa, distrito da Guarda, em Portugal.
Situado na vertente leste da serra da Lapa, inscreve-se atualmente no Parque Arqueológico do Vale do Côa. De seus muros avista-se para leste, do vale da Ribeira de Teja até São João da Pesqueira, e os castelos de Ansiães, Castelo Melhor, Castelo Rodrigo, Ranhados e Penedono. Não deve ser confundido com o sítio arqueológico de “Castelo de Freixo de Numão”, um antigo castro na região.
História
Antecedentes
A primitiva ocupação humana de seu sítio remonta ao Calcolítico e à Idade do Bronze, conforme vestígios arqueológicos. Alguns autores pretendem que o local tenha-se constituído em ponto de relativa importância durante o período romano, embora sem evidências nesse sentido conforme as campanhas arqueológicas levadas a cabo no recinto medieval.
O castelo medieval
Acredita-se que a primitiva feição do castelo remonte à época da Reconquista cristã, no início do século X, quando a região foi conquistada por Rodrigo Tedoniz, marido de Leodegúndia (irmã de Mumadona Dias) com quem gerou D. Flâmula (ou Chamoa Rodrigues). Posteriormente, em 998 da Era Hispânica (960 da Era Cristã), Chamoa Rodrigues, achando-se gravemente enferma em Lalim, fez-se conduzir ao Mosteiro de Guimarães, instituindo como testamenteira a sua tia Mumadona, com o encargo de dispor de seus bens para fins de beneficência. Entre eles, incluía-se uma série de castelos e respectivas gentes (“penellas et populaturas”) na fronteira da Beira Alta, entre os quais este, referido como “Nauman”:
“(…) nostros castellos id est Trancoso, Moraria, Longobria, Nauman, Vacinata, Amindula, Pena de Dono, Alcobria, Seniorzelli, Caria, cum alias penellas et populaturas que sunt in ipsa stremadura (…).” (Portugalia Monumenta Henricina, Diplomata et Chartae, 81, Lisboa, 1867; Vimaranis Monumenta Historica, 11, Guimarães, 1929-1931.)
A região foi conquistada em 997 pelas forças de Almançor (938-1002). Em 1030 terá sido arrasada pelos irmãos Tedom e Rausendo Ramires, ficando despovoada, vindo ser definitivamente reconquistada quando, entre 1055 e 1057, Fernando I de Leão (1037-1065) dela expulsou os Muçulmanos. Pouco depois, o inventário dos bens do Mosteiro de Guimarães, no ano de 1059 relaciona o Castelo de Numão.
Integrante do Condado Portucalense, no alvorecer da nacionalidade, em 1128 recebeu o primeiro foral. Posteriormente, contexto da afirmação da nacionalidade, D. Afonso Henriques, futuro Afonso I de Portugal (1143-1185), em 1130 doou os domínios de Numão a Fernão Mendes de Bragança II, "tenens" da Terra de Chaves e senhor de Bragança, seu cunhado por casamento com a sua irmã, a infanta D. Sancha Henriques. Este nobre concedeu foral à povoação, então referida como “Civitate Noman” (8 de julho de 1130), conforme o modelo do de Salamanca, e promoveu a edificação ou reedificação do antigo castelo. Observe-se que o território do concelho à época englobava quase todas as freguesias do atual concelho de Vila Nova de Foz Côa. Em 1148 a administração eclesiástica da povoação pela diocese de Braga foi confirmada pelo Papa Eugénio II.
Sob o reinado de Sancho I de Portugal (1185-1211) foram concluídas obras de recuperação das muralhas e erguida a torre de menagem, conforme inscrição epigráfica (hoje desaparecida) datada de 1189.
Sob o reinado de Sancho II de Portugal (1223-1248), os domínios de Numão e seu castelo foram doados temporariamente a Abril Peres de Lumiares. Em 1247, era “tenens” da Terra, D. Afonso Lopes de Baião, a quem, como representante régio, competia exercer funções de caráter administrativo e militar.
Afonso III de Portugal (1248-1279) confirmou o foral à vila (outubro de 1265). Uma nova etapa construtiva nas suas defesas, entretanto, só terá tido lugar a partir da confirmação deste diploma por Dinis I de Portugal (1279-1325), em 27 de outubro de 1285. Neste período, o soberano doou o padroado da Igreja de Santa Maria e das suas anexas ao bispado de Lamego (1302).
Durante o século XIV, Numão desfrutou de alguma importância, certamente motivada pela posição estratégica face ao rio Douro e à recentemente consolidada fronteira com Leão.
Sob o reinado de Fernando I de Portugal (1367-1383), em 1373 era alcaide-mor de Numão Vasco Fernandes Coutinho, de Marialva, um dos homens mais poderosos das Beiras. Este cargo permaneceu em mãos desta família até ao reinado de João III de Portugal (1521-1557), na pessoa de D. Francisco Coutinho, 4.° conde de Marialva.
Quando da crise de sucessão de 1383-1385, Numão tomou o partido por Beatriz de Portugal, juntamente com as vilas e castelos vizinhos de Castelo Rodrigo, Penedono, Pinhel, Sabugal, e Trancoso. Recorde-se que será pela Guarda que as forças de João I de Castela invadirão Portugal em fins de dezembro de 1383.
De acordo com o “Rol de Besteiros do Conto” (1421-1422), no reinado de João I de Portugal (1385-1433) o julgado de Numão era obrigado a contribuir com 12 besteiros.
Sob o curto reinado de Duarte I de Portugal (1433-1438) aqui foi instituído um couto de homiziados (1436), o que parece indicar alguma dificuldade com o seu povoamento à época.
Manuel I de Portugal (1495-1521) outorgou o “Foral Novo” à vila (25 de agosto de 1512) que, à época, era Comenda da Ordem de Cristo. O Cadastro da População do Reino, em 1527, mostra que a vila de Numão contava com apenas 15 fogos intra-muros, e mais 41 nos arrabaldes.
Com a extinção da família dos Coutinho por falta de descendentes (1534), a povoação e seu castelo tiveram o seu processo de decadência acentuado: em abril de 1568 o alcaide-mor, Diogo Cardoso, habitava em Freixo de Numão, o que atesta a decadência da povoação. Dois séculos mais tarde a povoação mudava-se para novo local, no sopé do monte até que, no século XVII, foi integrada no concelho de Freixo de Numão.
No século XVIII registava-se a progressiva ruína do castelo, e a cerca muralhada da povoação possuía 15 torres. É possível que Numão tenha sido afetada pelo terramoto de 1 de novembro de 1755, dadas as várias datas oitocentistas inscritas nas paredes da Igreja Matriz. As “Memórias Paroquiais” (1758) sobre Numão referem que se encontra no termo de Freixo de Numão, computando-lhe 134 fogos; na mesma fonte, a 20 de junho, o pároco de Freixo de Numão, António Vaz Dias, refere que a povoação integrava o termo de Freixo de Numão, com 80 vizinhos.
Sobre a defesa, ao final desse século Frei Joaquim de Santa Rosa de Viterbo (O.F.M.) referiu:
“O seu antiquíssimo castelo se acha, pela maior parte arruinado. Saindo dele para a vila pela porta, que fica ao Poente, se vê uma pedra inscrita no muro, e à mão direita (...).” (SANTA ROSA DE VITERBO, 1798-1799)
O castelo encontra-se classificado como Monumento Nacional por Decreto de 16 de junho de 1910, publicado no Diário do Governo n.º 136, de 23 de junho, embora incorretamente designado no diploma como “Castelo de Freixo de Numão”.
O imóvel foi afeto à Junta de Freguesia por decreto ministerial de 17 de fevereiro de 1940.
A intervenção do poder público fez-se sentir de 1944 a 1950, através da ação da Direcção Geral dos Edifícios e Monumentos Nacionais (DGEMN), quando foram procedidos trabalhos de consolidação e limpeza, reconstrução de muralhas, desentulhamento da cisterna e recuperação da torre de menagem. Novas campanhas de obras tiveram lugar em 1973-1974, devido ao desmoronamento de um troço a norte das muralhas, e em 1984, com a reconstrução de dois panos de muralha na zona sudeste e reparações diversas.
No início do século XXI, a Câmara Municipal fez instalar iluminação cénica, com o apoio de fundos comunitários, valorizando o monumento.
O imóvel encontra-se afeto à DRCNorte pela Portaria n.º 829/2009, publicada no Diário da República, 2.ª série, n.º 163 de 24 de agosto de 2009.
Características
Exemplar de arquitetura militar, em estilo gótico, de enquadramento rural, isolado, num cabeço muito declivoso e desnivelado, na encosta leste da serra da Lapa, a cerca de 677 metros acima do nível do mar, na margem sul da foz da Ribeira da Teja, afluente do rio Douro.
Apresenta planta oval irregular (orgânica) como foi habitual no programa urbanístico das chamadas "vilas novas" de Trás-os-Montes e Alto Douro, ocupando uma área de 336 hectares. As muralhas, ameadas em um pequeno trecho, são reforçadas por torres (primitivamente quinze, atualmente seis), as que se erguem a nordeste e a leste adossadas pelo exterior.
Nas muralhas rasgam-se quatro portas:
• A Porta de São Pedro, a leste, guarnecida por uma torre, apresenta arco apontado, com cobertura em abóbada de berço ligeiramente apontada;
• A Porta do Poente, a oeste, de figura semelhante;
• A Porta Falsa (poterna) a sudeste, em arco quebrado; e
• A porta principal, a sul, abrindo apenas até às impostas do arranque do arco, defendida por torres.
A Torre de Menagem, a nordeste, apresenta planta quadrada, em cantaria de granito aparente, rematada por cornija com cachorrada apresentando decoração geométrica. A fachada virada a leste é cega no primeiro registo, tendo, no segundo, duas frestas altas em arco pleno; as fachadas viradas a sul e a oeste são idênticas, cegas no primeiro registo, tendo, no segundo, fresta em arco de volta perfeita; a fachada norte tem, no primeiro registo, porta de verga reta e umbrais curvos, surgindo, no segundo, fresta em arco de volta perfeita. Em seu interior não apresenta marcação de pisos e cobertura. Gravada no único silhar coevo da antiga torre (os que atualmente se observam são do período da reconstrução encontra-se a inscrição: “INCEPIT TVRREM IN ERA MCCXXVII” (correspondente ao ano de 1189 da Era Cristã).
A Torre Norte apresenta de planta retangular, algo arruinada, apresenta porta virada a sul e acesso pelo adarve.
A Torre da Vaca, a oeste, apresenta planta quadrada, percorrida por embasamento escalonado, tendo, na fachada norte seteira no segundo registo, com remate em merlões cúbicos de alvenaria; a fachada leste ostenta seteira no segundo registo e a sul porta de verga reta com arco de descarga quebrado ao nível do adarve, sendo a fachada oeste cega.
As torres sul e nordeste, e a denominada Torre Larga, são de planta quadrada, cegas e vãs.
Ao centro da praça de armas abre-se uma cisterna de planta circular, com cerca de sete metros de diâmetro, sem cobertura.
No interior, junto à porta principal, observam-se as ruínas da Igreja de Santa Maria do Castelo (em estilo românico, de planta longitudinal com portais em arco quebrado, cachorrada com decoração geométrica e arco triunfal quebrado com impostas decoradas com meias esferas) e o cemitério.
Na encosta leste, extramuros, junto à Porta de São Pedro e onde existiu um templo homónimo, observa-se uma necrópole com cerca de 10 sepulturas antropomórficas escavadas na rocha, popularmente denominada como “Cemitério dos Mouros”. A Igreja de São Pedro de Numão, templo de raiz pré-românica, tem vindo a ser escavada arqueologicamente desde 1995.
A bible displayed in the museum of the San Augustin Church, Manila, the oldest church in The Philippines, built between 1587 and 1606.
Ex Officina Christopher Platini
Antverpiae (Amberes / Antwerp), 1583 AD
Displayed are the 24th chapter of Luke and the first chapter of John.
Lucas 24 Biblia Sacra Vulgata (Vulgate)
24 una autem sabbati valde diluculo venerunt ad monumentum portantes quae paraverant aromata
2 et invenerunt lapidem revolutum a monumento
3 et ingressae non invenerunt corpus Domini Iesu
4 et factum est dum mente consternatae essent de isto ecce duo viri steterunt secus illas in veste fulgenti
5 cum timerent autem et declinarent vultum in terram dixerunt ad illas quid quaeritis viventem cum mortuis
6 non est hic sed surrexit recordamini qualiter locutus est vobis cum adhuc in Galilaea esset
7 dicens quia oportet Filium hominis tradi in manus hominum peccatorum et crucifigi et die tertia resurgere
8 et recordatae sunt verborum eius
9 et regressae a monumento nuntiaverunt haec omnia illis undecim et ceteris omnibus
10 erat autem Maria Magdalene et Iohanna et Maria Iacobi et ceterae quae cum eis erant quae dicebant ad apostolos haec
11 et visa sunt ante illos sicut deliramentum verba ista et non credebant illis
12 Petrus autem surgens cucurrit ad monumentum et procumbens videt linteamina sola posita et abiit secum mirans quod factum fuerat
13 et ecce duo ex illis ibant ipsa die in castellum quod erat in spatio stadiorum sexaginta ab Hierusalem nomine Emmaus
14 et ipsi loquebantur ad invicem de his omnibus quae acciderant
15 et factum est dum fabularentur et secum quaererent et ipse Iesus adpropinquans ibat cum illis
16 oculi autem illorum tenebantur ne eum agnoscerent
17 et ait ad illos qui sunt hii sermones quos confertis ad invicem ambulantes et estis tristes
18 et respondens unus cui nomen Cleopas dixit ei tu solus peregrinus es in Hierusalem et non cognovisti quae facta sunt in illa his diebus
19 quibus ille dixit quae et dixerunt de Iesu Nazareno qui fuit vir propheta potens in opere et sermone coram Deo et omni populo
20 et quomodo eum tradiderunt summi sacerdotum et principes nostri in damnationem mortis et crucifixerunt eum
21 nos autem sperabamus quia ipse esset redempturus Israhel et nunc super haec omnia tertia dies hodie quod haec facta sunt
22 sed et mulieres quaedam ex nostris terruerunt nos quae ante lucem fuerunt ad monumentum
23 et non invento corpore eius venerunt dicentes se etiam visionem angelorum vidisse qui dicunt eum vivere
24 et abierunt quidam ex nostris ad monumentum et ita invenerunt sicut mulieres dixerunt ipsum vero non viderunt
25 et ipse dixit ad eos o stulti et tardi corde ad credendum in omnibus quae locuti sunt prophetae
26 nonne haec oportuit pati Christum et ita intrare in gloriam suam
27 et incipiens a Mose et omnibus prophetis interpretabatur illis in omnibus scripturis quae de ipso erant
28 et adpropinquaverunt castello quo ibant et ipse se finxit longius ire
29 et coegerunt illum dicentes mane nobiscum quoniam advesperascit et inclinata est iam dies et intravit cum illis
30 et factum est dum recumberet cum illis accepit panem et benedixit ac fregit et porrigebat illis
31 et aperti sunt oculi eorum et cognoverunt eum et ipse evanuit ex oculis eorum
32 et dixerunt ad invicem nonne cor nostrum ardens erat in nobis dum loqueretur in via et aperiret nobis scripturas
33 et surgentes eadem hora regressi sunt in Hierusalem et invenerunt congregatos undecim et eos qui cum ipsis erant
34 dicentes quod surrexit Dominus vere et apparuit Simoni
35 et ipsi narrabant quae gesta erant in via et quomodo cognoverunt eum in fractione panis
36 dum haec autem loquuntur Iesus stetit in medio eorum et dicit eis pax vobis ego sum nolite timere
37 conturbati vero et conterriti existimabant se spiritum videre
38 et dixit eis quid turbati estis et cogitationes ascendunt in corda vestra
39 videte manus meas et pedes quia ipse ego sum palpate et videte quia spiritus carnem et ossa non habet sicut me videtis habere
40 et cum hoc dixisset ostendit eis manus et pedes
41 adhuc autem illis non credentibus et mirantibus prae gaudio dixit habetis hic aliquid quod manducetur
42 at illi obtulerunt ei partem piscis assi et favum mellis
43 et cum manducasset coram eis sumens reliquias dedit eis
44 et dixit ad eos haec sunt verba quae locutus sum ad vos cum adhuc essem vobiscum quoniam necesse est impleri omnia quae scripta sunt in lege Mosi et prophetis et psalmis de me
45 tunc aperuit illis sensum ut intellegerent scripturas
46 et dixit eis quoniam sic scriptum est et sic oportebat Christum pati et resurgere a mortuis die tertia
47 et praedicari in nomine eius paenitentiam et remissionem peccatorum in omnes gentes incipientibus ab Hierosolyma
48 vos autem estis testes horum
49 et ego mitto promissum Patris mei in vos vos autem sedete in civitate quoadusque induamini virtutem ex alto
50 eduxit autem eos foras in Bethaniam et elevatis manibus suis benedixit eis
51 et factum est dum benediceret illis recessit ab eis et ferebatur in caelum
52 et ipsi adorantes regressi sunt in Hierusalem cum gaudio magno
53 et erant semper in templo laudantes et benedicentes Deum amen
Luke 24 King James Version (KJV)
24 Now upon the first day of the week, very early in the morning, they came unto the sepulchre, bringing the spices which they had prepared, and certain others with them.
2 And they found the stone rolled away from the sepulchre.
3 And they entered in, and found not the body of the Lord Jesus.
4 And it came to pass, as they were much perplexed thereabout, behold, two men stood by them in shining garments:
5 And as they were afraid, and bowed down their faces to the earth, they said unto them, Why seek ye the living among the dead?
6 He is not here, but is risen: remember how he spake unto you when he was yet in Galilee,
7 Saying, The Son of man must be delivered into the hands of sinful men, and be crucified, and the third day rise again.
8 And they remembered his words,
9 And returned from the sepulchre, and told all these things unto the eleven, and to all the rest.
10 It was Mary Magdalene and Joanna, and Mary the mother of James, and other women that were with them, which told these things unto the apostles.
11 And their words seemed to them as idle tales, and they believed them not.
12 Then arose Peter, and ran unto the sepulchre; and stooping down, he beheld the linen clothes laid by themselves, and departed, wondering in himself at that which was come to pass.
13 And, behold, two of them went that same day to a village called Emmaus, which was from Jerusalem about threescore furlongs.
14 And they talked together of all these things which had happened.
15 And it came to pass, that, while they communed together and reasoned, Jesus himself drew near, and went with them.
16 But their eyes were holden that they should not know him.
17 And he said unto them, What manner of communications are these that ye have one to another, as ye walk, and are sad?
18 And the one of them, whose name was Cleopas, answering said unto him, Art thou only a stranger in Jerusalem, and hast not known the things which are come to pass there in these days?
19 And he said unto them, What things? And they said unto him, Concerning Jesus of Nazareth, which was a prophet mighty in deed and word before God and all the people:
20 And how the chief priests and our rulers delivered him to be condemned to death, and have crucified him.
21 But we trusted that it had been he which should have redeemed Israel: and beside all this, to day is the third day since these things were done.
22 Yea, and certain women also of our company made us astonished, which were early at the sepulchre;
23 And when they found not his body, they came, saying, that they had also seen a vision of angels, which said that he was alive.
24 And certain of them which were with us went to the sepulchre, and found it even so as the women had said: but him they saw not.
25 Then he said unto them, O fools, and slow of heart to believe all that the prophets have spoken:
26 Ought not Christ to have suffered these things, and to enter into his glory?
27 And beginning at Moses and all the prophets, he expounded unto them in all the scriptures the things concerning himself.
28 And they drew nigh unto the village, whither they went: and he made as though he would have gone further.
29 But they constrained him, saying, Abide with us: for it is toward evening, and the day is far spent. And he went in to tarry with them.
30 And it came to pass, as he sat at meat with them, he took bread, and blessed it, and brake, and gave to them.
31 And their eyes were opened, and they knew him; and he vanished out of their sight.
32 And they said one to another, Did not our heart burn within us, while he talked with us by the way, and while he opened to us the scriptures?
33 And they rose up the same hour, and returned to Jerusalem, and found the eleven gathered together, and them that were with them,
34 Saying, The Lord is risen indeed, and hath appeared to Simon.
35 And they told what things were done in the way, and how he was known of them in breaking of bread.
36 And as they thus spake, Jesus himself stood in the midst of them, and saith unto them, Peace be unto you.
37 But they were terrified and affrighted, and supposed that they had seen a spirit.
38 And he said unto them, Why are ye troubled? and why do thoughts arise in your hearts?
39 Behold my hands and my feet, that it is I myself: handle me, and see; for a spirit hath not flesh and bones, as ye see me have.
40 And when he had thus spoken, he shewed them his hands and his feet.
41 And while they yet believed not for joy, and wondered, he said unto them, Have ye here any meat?
42 And they gave him a piece of a broiled fish, and of an honeycomb.
43 And he took it, and did eat before them.
44 And he said unto them, These are the words which I spake unto you, while I was yet with you, that all things must be fulfilled, which were written in the law of Moses, and in the prophets, and in the psalms, concerning me.
45 Then opened he their understanding, that they might understand the scriptures,
46 And said unto them, Thus it is written, and thus it behooved Christ to suffer, and to rise from the dead the third day:
47 And that repentance and remission of sins should be preached in his name among all nations, beginning at Jerusalem.
48 And ye are witnesses of these things.
49 And, behold, I send the promise of my Father upon you: but tarry ye in the city of Jerusalem, until ye be endued with power from on high.
50 And he led them out as far as to Bethany, and he lifted up his hands, and blessed them.
51 And it came to pass, while he blessed them, he was parted from them, and carried up into heaven.
52 And they worshipped him, and returned to Jerusalem with great joy:
53 And were continually in the temple, praising and blessing God. Amen.
an old cottage, beside the lake, where I wandered the other day....it had beautiful peeling paint......but I could not resist adding some extra texture and colour. The name of the cottage is " res ipsa loquitur "
Law types inhabit this cottage in the summer.
Textures for all these photos courtesy of lenabem-anna...thank you anna !
from Wikipedia :
" Latin phrase
The term comes from Latin and is literally translated "the thing itself speaks", but the sense is well conveyed in the more common translation, "the thing speaks for itself." The earliest known use of the phrase was by Cicero in his speech Pro Milone. "