tập thơ Trăng Trong Tù

 

 

TIỂU SỮ

 

sinh tại Huế

học trường Quốc Học

lớn lên vào thời kháng chiến chống Pháp. Tham gia “ Thanh Niên Tiền Tuyến” bị bắt và kết án tù 8 năm khổ sai, 8 năm biệt xứ và tịch biên tài sản.

tập thơ Trăng Trong Tù được viết ra trong thời gian này

hợp tác với các báo Thời Nay, Trắng Ðen, Khoa Học Huyền Bí và Việt Nam Hải Ngoại

Sáng lập Hội Càm Xạ Học Việt Nam 1972, và đã xuất bản nhiều sách về ngành này

 

TÁC PHẨM ÐÃ XUẤT BẢN:

- Chiếc Lá Xanh Rơi (truyện ngắn) 1961

- Mặt Trời Chiều (truyện dài) 1963

- Nét Chữ Ô Nhục (truyện dịch) 1965

 

------------------

 

vào tù

 

giật mình tỉnh dậy, chốn nào đây ?

bốn bức tường đen, tối đặc dày

thoang thoảng quanh đây mùi ẩm ướt

vo ve cùng góc, muỗi bao vây

 

mặt mày sứng húp đau khôn xiết

thân thể bầm tê, máu tắm đầy

mật thám cho mời ta khi sáng

giờ đây mới nếm cảnh tù Tây

 

7/1948

Thừa Thiên

Giam cứu tại sở

Liêm Phóng Liên Bang

 

 

THU TỚI

 

thư em gửi báo tin mùa Thu tới

anh ngạc nhiên ngẩng mặt nhận xét trời

thì ra Thu lặng lẽ đã tới rồi!

anh hờ hững và không hề mong đợi

 

anh quên hẳn cả không gian vời vợi

và thời gian anh cũng muốn quên luôn

Thu năm nay đầy những chuyện đau buồn!

ngồi trong khám nhìn Thu qua khe cửa

 

kìa lá rụng và kìa hoa phượng nở

hoa cuối mùa nên kém sắc xinh tươi

kìa mưa rơi vài hạt cuối lưng trời

và gió thổi từng cơn, lòng thấm lạnh

 

anh nghĩ lại thân anh đang cô quạnh

em và con đâu còn ở bên anh

một mình em gánh vác cả gia đình

vừa lo sống vừa chăn nuôi con dại

 

trong lúc ấy anh như người què bại

ngồi một nơi chờ vợ bới cơm ăn

 

trời ơi! cảnh khổ nào bằng

 

7/1948

Thừa Thiên

 

 

GỬI GIÓ

 

gió hỡi gió! Thổi chi nhiều lắm thế?

gió rung cây làm lá đổ đầy sân

gió ghét chi những kẻ tù nhân

ngày hai buổi quét hoài mà không hết

 

gió hỡi gió! thổi nhiều sao không mệt ?

ta quét nhiều mỏi chết cả hai tay

gió có thương thì xin kể từ nay

đừng thèm thổi đi ngang qua sân ngục

 

xin tránh hẳn cái cảnh đời phàm tục

thổi phiêu phiêu lồng lộng ở giữa trời

 

nhớ cho! ta nhắn bấy nhiêu lời !

 

7/1948

Thừa Thiên

 

 

GỞI CON (1)

 

ba bị bắt lúc con còn măng sữa

lúc nước nhà đầy khói lửa điêu linh

lúc non sông không còn cảnh thanh bình

đang quằn quại, vẫy vùng, đang tranh đấu

 

lúc dân tộc uất hờn đang say máu

chống xâm lăng dành độc lập tự do

bao vào tù vì thất thế sa cơ

vì vận mạt, hay là vì số mệnh

 

me đã khóc mấy ngày gần sinh bệnh

khi nghe Ba đau khổ bởi cực hình

Hân con ơi! đời chẳng có công bình

đừng tạc dạ, ghi lòng lời lý thuyết

 

muốn tồn tại trên đời, con nên biết

phải đắc thời, lợi thế, phải giàu sang

phải tranh đua khoe sức mạnh ngang tàng

phải vững lý khôn ngoan thì mới sống

 

11/1948

Thừa Thiên

 

 

TRĂNG TRONG TÙ

 

trăng lên sau ngành dương

vũ trụ chìm trong sương

gió đêm nay hơi lạnh

thổi quanh mình vấn vương

 

nhìn trăng ta nhớ em

đêm nay là mấy đêm

ngồi chờ xem trăng mọc

và sống trong mơ êm

 

nơi xa xăm phải chăng

em cũng đang nhìn trăng

và những làn nhãn tuyến

ôm nhau trong chị Hằng

 

nhưng mà rồi trăng lu

vì gặp đám mây mù

ta tức mình chán nản

trở về cảnh lao tù

 

thôi hãy để đêm sau

rồi ta hãy nhìn nhau

ôm nhau bằng nhãn tuyến

để đôi lòng bớt đau

 

1948

Thừa Thiên

 

 

THƯ VỀ MẸ

 

gửi me hỏi, đêm con nằm có lạnh

khi bên ngoài mưa nặng gió tơi bời

con xin thưa, con vẫn nóng me ơi

đêm nằm vẫn đá mền tung chiếu

 

ngoài nhiều gió nhưng trong này vẫn thiếu

vì me ơi! ai để gió vào lao

tai con nghe từng cơn gió rì rào

ngang qua những lỗ thông hơi bé nhỏ

 

trời mưa đã mấy ngày con không rõ

đông sắp về mà con tưởng đầu thu

vì nơi đây trong cảnh sống âm u

thời tiết đổi bên ngoài con không biết

 

đây là một thế giới riêng cách biệt

có tường cao lởm chởm những đầy chông

dây thép gai bao bọc cả muôn vòng

lính Tây gác ngày đêm trông ghê sợ

 

đây địa ngục trần gian đầy khổ sở

sống nơi đây thiếu thốn đủ trăm bề

 

ít lời vắn tắt thăm Me!

 

10/1948

Thừa Thiên

 

 

TRƯỚC TÒA ÁN

 

trước tòa án ngồi nhìn xem thế sự

chiều hôm nay vũ trụ nhuộm màu tro

mới tàn Thu mà cảnh vật tiêu sơ

mưa rỉ rả, gió bấc về lạnh quá!

 

hơn ba tháng giam cầm tronglao xá

quen cảnh tù rội lạ cảnh thế gian

chiều hôm nay ta cảm thấy hoang mang

hỡi dân tộc ngây thơ sao vui thế

 

kìa cảnh vật vô tri còn rơi lệ

sung sướng chi trong cuộc sống phù hoa

muôn gia đình đang đau khổ quanh ta

máu còn chảy nhuộm lá cờ chiến đấu

 

súng còn nổ đồng bào đang say máu

chí quật cường gìn giữ lấy non sông

mà nơi đây sao thiên hạ dửng dưng

mãi vui sống nơi an nhàn, nô lệ

 

không, không được! không nên quên như thế

hãy luôn luôn tưởng nhớ đến đồng bào

đang hy sinh với bao nỗi gian lao

đang nếm mật nằm gai đầy khổ sở

 

cô nào đó áo quần chi sặc sỡ!

cười toe toe nhí nhảnh tựa chim non

giang sơn nầy mai mốt mất hay còn

chắc cô chẳng cần chi lưu ý đến

 

hỡi tất cả anh chị em thân mến!

vì gia đình phải kiếm kế sinh nhai

hãy luôn luôn tưởng nhớ đến ngày mai

ngày lịch sử viết bằng giòng máu đỏ

 

phải trong sạch để nhìn nhau khỏi hổ

phải trung thành với Tổ quốc giang san

 

chờ ngày Ðộc lập, vinh quang!

 

1948

Thừa Thiên

 

 

GIAO THỪA MẬU TÝ

 

tặng sư Như Tâm

ba mươi Tết! ngày tàn xuân Mậu Tý

trong nhà lao bầu không khí nghiêm trang

tỏa hương trầm ngào ngạt giữa không gian

trên chiếc án sơ sài đôi quả phẩm

 

lễ thanh đạm nhưng muôn lòng rung động

phút trang nghiêm im lặng đại gia đình

thầy Như Tâm tĩnh tọa niệm cầu kinh

để cầu chúc cho thái bình độc lập

 

ba mươi Tết ở ngoài đời tấp nập

lo ngược xuôi sắp đặt rước ông bà

họp thân nhân con cháu ở gần xa

đêm trừ tịch giao thừa đều có mặt

 

ba mươi Tết trong tù thì hẳn khác

mỗi tù nhân xa lạ giữa mười phương

gặp nhau đây chung nếm nỗi đau thương

làm một khối biểu dương tình đoàn kết

 

là những kẻ lạc loài ba mươi Tết

xa gia đình thân quyến sống cô đơn

muôn cõi lòng, muôn trí óc, tâm can

rung một nhịp hiên ngang trong đau khổ

 

12/1948

Thừa Thiên

 

 

NGÀY MAI EM MỚI CHẾT

 

ngày mai em mới chết anh ơi!

vì lẽ đêm nay đã muộn rồi

Tây mới giết xong non nửa toán

em còn sống đuợc đến ngày mai!

 

đêm nay anh thức với em

cho em tâm sự một đêm cuối cùng!

đêm nay sao quá lạnh lùng

có anh may sưởi được lòng em chăng

 

em còn người mẹ già

ở làng Dương Xuân Hạ

khi nào anh thư thả

mời anh ghé lại thăm

 

mẹ em ở chốn xa xăm

gặp anh chắc sẽ vô cùng mừng vui

rồi anh sẽ nhắn đôi lời

để cho người rõ cuộc đời của em!

 

anh sẽ nói rằng “ em đã chết

nơi pháp trường một buổi sáng mờ sương!

thằng con Me đã đền nợ máu xương

đã được chết cho vinh quang dân tộc!”

 

em còn đôi bánh tét

gửi lại cho anh dùng

anh cần ăn để sống

để tranh đấu đến cùng!

 

đêm nay ngắn ngủi quá chừng

thời gian ơi! Hãy tạm ngừng với ta

thời gian hờ hững trôi qua

chào anh ở lại em ra pháp trường!

 

10/48

Thừa Thiên

 

 

CẢM TÁC

 

giờ đây án khổ ai biệt xứ

mười sáu năm cướp mất đời ta

mười sáu năm chưa đến tuổi già

nhưngthử hỏi, đời còn chi thi vị

 

bốn hai tuổi, mới thoát vòng lao lý

thì bao nhiêu nhuệ khí đã tiêu tan

tuổi thanh niên hăng hái, mơ màng

nhường cho tuổi hoang mang, đầy lưỡng lự

 

máu huyết quản sôi trào trong quá khứ

đã nguội rồi con tim đập êm êm

bộ thần kinh hoen rỉ liệt tê thêm

tóc đã trở hoa râm màu sương gió!

 

nhưng ta sướng, ta sướng nhiều vô số!

kẻ họ trò khi bái tổ hạ sơn

cũng như ta chứ chẳng có gì hơn

lòng trong trắng và óc đầy kinh nghiệm

 

1/1949

Thừa Thiên

 

 

GỞI HIỀN THÊ

 

tám năm khổ sai ! tám năm biệt xứ

ngẫm sự đời mà giận dữ, tức mình!

đặt bày chi khung cảnh linh đình

năm quan lớn, trạng sư cùng biện lý

 

Trạng sư cãi hay ghê mà vô hiệu!

án buộc rồi, khi nghị lại tăng thêm

ta có chi mà “gia sản tịch biên”

e tòa tưởng mình tiền như triệu phú!

 

cũng chống án để lễ nghi cho đủ

mong gì hơn là ở lại gần nhà

gửi bức thư xin bà vợ ít quà

rồi cuốn gói để lên đường biệt xứ

 

không biết mấy bữa ni răng nhớ dữ!

nhớ thằng cu vô tư lự ăn chơi

nhớ vợ nhà đang khóc lóc tơi bời

ai dỗ được mạ thằng cu đang khóc

 

Mạ thằng cu ơi!

than làm chi! khóc làm chi!

tám năm đã biết phải chia ly

em đành ở lại nuôi con dại

anh trót thân tù nuốt hận đi!

 

từ nay cứ mỗi tiết trăng trong

em ngắm trăng xanh với một lòng

tưởng nhớ đến người chồng xa cách

cũng đang nhìn lại ánh trăng trong

 

xuân sang tám bận sẽ trùng lai

em vững tâm chờ một ngày mai

trời cứ thương tình cho khỏe mạnh

tám năm cách biệt cũng không dài

 

1/1949

Thừa Thiên

 

 

VĨNH BIỆT HUẾ

 

một lần cuối, Huế ơi, ta vĩnh biệt

để ra đi không biết đến nơi mô!

lòng nôn nao nhưng trí óc mơ hồ

vì không phải là tự do du loch

 

rời xứ Huế với hai tay xiềng xích

nhìn bà con thân thích, lệ sầu vương

“ đi mau lên”, Tây hắn thúc bên sườn

mau mau bước lên đường từ giã

 

Huế ảm đạm, Huế âu sầu buồn bã

mới đầu Xuân mà như đã sang Ðông

trời mưa mưa lành lạnh thấu trong lòng

ta cảm thấy niềm nhớ nhung man mác

 

Huế ái ngại âm thầm đang ngơ ngác

nhìn ta đi lưu lạc đến tha phương

đưa một lần kẻ lữ khách ly hương

nghìn sau sẽ đau thương không tái ngộ

 

ta với Huế đã vô duyên gặp gỡ

mấy năm trời tai với họa trùng lai

chừ nên chi ta mới quyết xa hoài

đau lòng lắm, Huế ơi! ta vĩnh biệt

2/1949

Thừa Thiên

 

 

THƯ VỀ NHÀ

 

bữa ra đi trời buồn mưa rỉ rả

anh âm thầm vội vã bước lên xe

nhìn một lần những nét mặt ủ ê

của các bạn sống chưa hề tiễn biệt!

 

khi trông thấy cảnh ngoài đời rộn rịp

người đi qua, kẻ đi lại đầy ga

lòng tự nhiên sao bỗng thấy xót xa

anh đang thiếu cái chi mà họ có!

 

anh đang thiếu, em ơi nhiều vô số

thiếu tư do và hạnh phúc, thiếu em

thiếu những ngày sung sướng cảnh đời êm

thiếu những phút yêu đương chưa tận hưởng

 

ai xui khiến để cho lòng thêm vướng

em tìm anh khi tiễn biệt làm chi

trong thâm tâm anh muốn buổi chia ly

đừng gặp một bóng ai đi đưa tiễn

 

em lại khóc cho anh thêm xao xuyến

anh gượng cười mà đau tận tâm can

khóc làm chi số phận đã rõ ràng

hãy vững dạ kiên gan chờ hạnh phúc

 

xem như thể anh vắng nhà một lúc

em thay anh tiếp tục việc tề gia

có thằng con hắn cười giỡn, hét la

em sẽ đỡ cô đơn ngày bóng chiếc!

 

3/1949

Ðà nẵng

 

 

TIẾNG HÒ TRONG ÐÊM

 

 

trong đêm khuya, ở đâu đây giọng hát

giữa thinh không bát ngát, quá du dương

ta giật mình chợt tỉnh giấc hoàn long

lòng chạnh nhớ tới quê hương xa vắng!

 

chừ đây Huế nơi muôn trùng nghìn dặm

đang mê man say đắm dưới trăng mờ

chừ sông Hương đang phẳng lặng như tờ

thời loạn lạc đò không đưa du khách

 

mà nơi đây một góc trời biệt cách

tiếng hò ai réo rắc giữa không gian

câu mái nhì khêu gợi nỗi cô đơn

của cuộc sống thê luơng, tù biệt xứ!

 

ai nhắn nhở bao nỗi niềm tâm sự

khách tri âm phải tư lự ngồi nghe

ai gieo chi bao nhớ tiếc tái tê

còn đâu nữa cảnh quê nhà thân mean

 

3/1949

Ðà Nẵng

 

 

GỬI CON (2)

 

hôm nay ngày đầu năm

ta ở chốn xa xăm

viết cho con yêu dấu

đôi chữ gởi lời thăm

 

ngày vui của vợ hiền

ngày sinh nhật đầu tiên

của thằng con trai trưởng

ta không được gần bên!

 

nhớ lúc mới lọt lòng

con chưa hết phong long

ta phải vào ngục thất

mẹ con đã chờ mong

 

ta còn phải xa con

không biết mấy năm tròn

chưa biết ngày hội ngộ

tưởng chẳng khổ nào hơn!

 

con còn bé thơ ngây

ta biết nói gì đây

mai sau con khôn lớn

mẹ con sẽ nói thay!

 

ta cầu chúc cho con

chóng lớn, khỏe mạnh luôn

chóng ngoan đừng ngỗ nghịch

ta không muốn gì hơn

 

4/1949

Ðà Nẵng

 

 

NHỚ XƯA

 

nằm một xó trong nhà giam đen tối

ta thả hồn thư thái dạo không gian

mắt lim dim, tay gác trán mơ màng

nhìn quá khứ, ôi huy hoàng rực rỡ!

 

cầm vận mệnh muôn binh hùng tướng hổ

ta gào mấy thét gió khắp mười phương

từng xông pha trăm trận giữa sa trường

thanh bảo kiếm từng reo hò chiến thắng

 

có những buổi chiều êm trời vắng lặng

trên đồi cao ta thủng thẳng lê chân

nhìn giang sơn, chạnh nhớ các tiền nhân

ta sung sướng đã góp phần chiến đấu

 

có những lúc hoàng hôn trời nhuộm máu

cảnh biên thùy sau một trận giao phong

ta bùi ngùi thương tiếc kẻ anh hùng

vì tổ quốc đã xả thân đền đáp

 

có những phút vang trời đang cử nhạc

khải hoàn ca sung sướng, hát hiên ngang

trước quốc kỳ phất phới giữa không gian

ôi đẹp quá cảnh huy hoàng rực rỡ

 

ôi đẹp quá! nhưng giờ còn đâu nữa

ngồâi khoanh tay lần lữa với thời cơ

nhìn tương lai và tính lại từng giờ

ngày độc lập ta mong chờ, mơ ước!

12/1949

Ðà Nẵng

 

 

QUAN NIỆM

 

thức đêm mới biết đêm dài

sống lâu mới hiểu lòng người điêu ngoa

có đi mới rõ đường xa

nuôi con mới biết mẹ cha công dày!

 

ngẫm sự đời lắm chuyện chua cay!

thắp đuốc giữa ban ngày tìm tri kỷ

đi cho khắp trong vòng thanh khí

“ nhập thế cuộc bất khả vô đồng chí

 

xuất mẫu hoài tiền thị hữu công tâm”

đàn Bá Nha mấy kẻ thưởng âm

mới gặp gỡ đã tưởng lầm bạn tác

bị thử thách như Lưu Bình thuở trước

 

chưa chắc lòng đã vững được bền lâu

quan niệm người thay đổi một mai sau

ai giữ được mối tình đầu vương vấn

thà cô độc sống trong vòng thiển cận

 

đừng quen ai đừng ai bận đến ta

yên thân mà sống đến già!

 

4/1949

Ðà Nẵng

 

 

LỜI TIÊN NỮ

 

 

đừng buồn nữa, con ơi! đừng buồn nữa!

ngày huy hoàng rực rỡ sắp về đây

ta tìm con gặp gỡ trong đêm nay

cho con biết cái tin mừng sắp tới!

 

ngày hạnh phúc mà con hằng mong mỏi

con đợi chờ ấp ủ đã bao năm

ngày tự do ao ước tận thâm tâm

không xa nữa, con ơi đừng chán nản!

 

con sẽ sống một tương lai tươi sáng

bên gia đình êm ấm của đời con

đền những ngày cực khổ sống cô đơn

trong ngục thất đầy căm hờn uất hận!

 

đời con trải bao nhiêu phen cay đắng!

bước gian lao trời thử thách lòng con

can đảm lên, làm nghĩa vụ cho tròn

cho xứng đáng là người con đất Việt!

 

6/1950

Ðà Nẵng

 

 

THU KỶ SỬU

 

 

sao chiều nay trời âm u ảm đạm!

màu thê long tràn nhuộm khắp non sông

chiều hôm nay trước phong cảnh mênh mông

ta cảm thấy sầu bao la man mác!

 

mây khói phủ đỉnh Sơn Trà bát ngát

gió về rừng không vương vấn nơi đây

và muôn chim đã cùng rủ nhau bay

đi phương khác tìm chân trời sáng lain

 

cô độc quá lòng ta buồn vô hạn!

bà con đâu bạn tác ở nơi đâu ?

ai đày ta trong muôn khổ nghìn sầu

ai cướp mất tự do người đồng loại ?

 

10/1949

Ðà Nẵng

 

 

NHÂM THÌN CẢM TÁC

 

 

hôm nay Xuân đã trở về

dón Xuân lòng lại thêm tê tái lòng

Nhâm Thìn có khác chi không

hay là cũng cứ ngồi trong ngục tù!

 

Xuân sang trời vẫn âm u

tường cao, án nặng, mịt mù tương lai

thanh niên mà phải lạc loài

nước nhà độc lập còn ngồi khoanh tay

 

chôn chân trong chốn tù đày

mơ ngày ân xá chờ ngày tự do

chơi Xuân chỉ biết nằm co

lắng tai nghe pháo nổ cho đỡ buồn

 

tưởng Xuân là lệ sầu tuôn

thương Cha nhớ Mẹ còn đang đợi chờ

thiếu con trong buổi giao thừa

gia đình không biết bao giờ đoàn viên

 

1/1952

Ðà Nẵng

 

 

 

Done