Noordzee bij Texel - Kranslegging boven wrak HMS E47
John Wilkinson gaat voor in een herdenkingsdienst voor de bemanning van de Royal Navy onderzeeboot HMS E47, waartoe zijn grootvader ook toe hoorde.
De hele Dienst van het Woord vindt u hier.
Foto; Harry de Graaf - Texel.
Het verslag van deze gebeurtenis werd gepubliceerd in het Vlieland Magazine, hier onder vindt u het verslag nog eens;
Kranslegging op de Noordzee
In het Vlieland Magazine van het voorjaar 2011, de 22ste jaargang, nummer 1 heeft u het verhaal over de identificatie van de Royal Navy onderzeeboot HMS E47 kunnen lezen.
Bij de ondergang van HMS E47 in augustus 1917 kwam de gehele, uit 31 koppen bestaande bemanning om het leven.
De nabestaanden kregen in eerste instantie het bericht dat het vaartuig waar hun naasten zich op bevond, niet was teruggekeerd van de missie, en na enkele weken een brief waarin werd gezegd dat het de onderzeeboot werd vermist en dat de bemanning vermoedelijk is omgekomen.
‘Missing, presumed dead’ , dat is waar de nabestaanden het mee moesten doen.
Er wordt gezegd; ‘vermist is erger dan dood’. Dit werd afgelopen zomer nog zeer goed duidelijk tijdens de ontmoeting met John Wilkinson uit Leeds, Engeland.
John Wilkinson is de kleinzoon van Lewis H. Wilkinson, bemanningslid van de Royal Navy onderzeeboot HMS E47.
In het begin van dit jaar ontving ik een brief van de heer John Wilkinson waarin hij mij liet weten dat hij op het internet had gelezen dat ten noordoosten van Texel het wrak van een E-klasse onderzeeboot was aangetroffen en dat dit wrak was geïdentificeerd als dat van HMS E47.
Wilkinson had kennis genomen van mijn bemoeienissen in het onderzoek naar de identiteit van de onderzeeboot en uitte in dezelfde brief de wens om de wraklocatie te bezoeken, en zo mogelijk een kranslegging op zee zou willen uitvoeren.
Na het ontvangst van de brief van Wilkinson heb ik contact opgenomen met mijn collega- wrakduiker Hans Eelman op Texel.
Hans Eelman bood meteen aan om Wilkinson met zijn schip de Phileas Fogg naar de positie van het wrak te willen varen.
Er volgde nog een berichtenwisseling met John Wilkinson, waarna er afspraken werden gemaakt om in augustus naar het wrak te varen.
In de week van voor de komst van John Wilkinson en zijn vrouw stond er een aardige bries, dus het werd nog spannend of het weer een tocht naar het wrak wel zou toelaten.
Ondertussen kregen Hans Eelman en ik ook nog bericht van Terschelling en uit Den-Helder, dat de vaartuigen van de duikteams van Terschelling en uit Den-Helder ook bij de ceremonie op zee aanwezig zouden zijn.
Naar Texel
Op zondag 19 augustus 2012 zou de kranslegging op zee boven het wrak van de Royal Navy onderzeeboot HMS E47 plaatsvinden , en de omstandigheden voor de actie waren ideaal; vrijwel geen wind en vlak water.
Voor het bijwonen van deze gebeurtenis ging ik op de fiets naar het Posthuis, met de Vliehors-Expres naar de steiger en met het bootje van Sil naar Texel waar ik klokslag 12.00 uur door zoon Dennis van vriend Hans Eelman werd opgehaald om naar de Phileas Fogg in de haven van Oudeschild te worden gebracht.
Samen met Dennis aan boord gegaan waar ik werd ontvangen door Hans Eelman en kennis maakte met John Wilkinson en zijn vrouw Anne, en de oud-hoofdredacteur van de Texelse Courant Harry de Graaf die was uitgenodigd om in woord en beeld verslag te doen van de gebeurtenis.
Aan boord konden meteen de trossen los en werd via het Molengat naar zee gevaren. Aan dek kon ik uitgebreid met John Wilkinson spreken, en vertelde hem van onze bevindingen tijdens het duiken op het wrak van HMS E47, de mogelijke oorzaak van de ondergang, het lot van de bemanning en hoe hun stoffelijke resten een laatste rustplaats hebben gevonden.
John Wilkinson kon daarop het verhaal vertellen over zijn grootvader Lewis Hallam Wilkinson, of eigenlijk de verhalen die hij van zijn grootmoeder over hem had gehoord.
Grootmoeder Wilkinson was, toen John ongeveer 16 jaar oud was, in het ouderlijk huis ingetrokken, en daarom had John een goed- en geregeld contact met zijn grootmoeder.
Hij vertelde dat zijn grootvader Lewis H. Wilkinson al voor de Eerste Wereldoorlog tot de Royal Navy was getreden, en dat het gezin destijds ook om die reden in de Marinestad Chatham was gaan wonen.
Lewis Wilkinson had eerst op de grote oppervlakteschepen gevaren en was daarmee o.a. in Chinese wateren geweest.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog was Lewis Wilkinson op vrijwillig basis bij de Onderzeebootdienst gegaan, met eigenlijk als enige redenen dat daar iets meer verdiend kon worden dan bij de aan de oppervlakte varende eenheden.
In 1917 kreeg de grootmoeder van John Wilkinson het bericht dat haar man vermist was geraakt en vermoedelijk gesneuveld.
Omdat John Wilkinson was opgegroeid met de verhalen van zijn grootmoeder, die tot zich tot haar dood heeft af gevraagd wat er met haar man was gebeurd, is hij ook zijn hele leven geïntrigeerd geraakt over wat er nu met zijn grootvader was gebeurt.
Toen hij vorig jaar eens, samen met zijn dochter, op het internet zocht naar HMS E47, werd hij tot zijn grote verrassing spoedig gewaar dat het wrak was gevonden en in 2002 was geïdentificeerd.
Het wrak van HMS E47
De reis naar de wraklocatie liep zeer voorspoedig en omstreeks 15.00 waren we op de positie. Daar werden we opgewacht door de Mac O. van duikteam Northsea Divers uit Den-Helder en zagen we even verderop het markante silhouet van de Ursus onze richting op komen.
Met de Phileas Fogg werd het wrak opgespoord en een dreganker met 25 meter lijn en een boei en een blaas op het wrak geworpen.
Vervolgens ging ik met Hans Eelman in de rubberboot en wachten aan bij de drijvers tot Dennis de Phileas Fogg langszij kwam.
Daarop werd de blaas verwijderd en kon John samen met Hans de krans aan de lijn bevestigen en werd de krans boven het wrak in zee gelegd.
Dit onder toeziend oog van de duikers vanaf de Ursus en de Mac O., waarbij de Ursus nog een indrukwekkend saluut bracht met de scheepshoorn van de Wotan, die Nico Brink speciaal voor deze gelegenheid in het A-frame van de Ursus had bevestigd.
Ik moest daarna afscheid nemen van de zichtbaar geroerde John Wilkinson en zijn vrouw, en overhandigde hem daarbij nog een object dat ik in 2002 op het wrak van de onderzeeboot E47 had gevonden. Het ging hier om een manometer afkomstig uit de overblijfselen van de machinekamer.
Na een groet aan Hans Eelman, zijn zoon Dennis en Harry de Graaf stapte ik over op de Ursus die vanaf de wraklocatie van de HMS E47 op een geheime missie ging. De terugweg naar Terschelling voerde langs de kust van Vlieland en ter hoogte van het Posthuis werd ik met de rubberboot op het strand afgezet en kreeg nog een laatste groet met de scheepshoorn van de sleepboot Wotan.
Boven op het duin nog even de Ursus na gekeken en met een zeer tevreden gevoel door het duin naar mijn fiets bij de Reddingbootschuur bij het Posthuis gelopen.
Van Hans Eelman vernam ik later dat John Wilkinson graag nog even boven het wrak wilde zijn om daar de namen te noemen van 31 bemanningsleden die 95 jaar geleden bij de ondergang van de onderzeeboot zijn omgekomen. Daarop sprak John Wilkinson nog enige gebeden uit en song samen met zijn vrouw Abide with me.
Daarop nog een passage van de Phileas Fogg langs de krans waarbij John Wilkinson en zijn vrouw een laatste groet brachten.
In de haven van Oudeschild dankte John Wilkinson iedereen hartelijk en sprak; "We zijn verrast en heel dankbaar. We hadden nooit verwacht dat we zoveel steun en medewerking zouden krijgen.
Dit is voor ons een onvergetelijk gebeurtenis geworden".
Dirk Bruin – Vlieland
--------------------------------
English summary;
In the weekend of the 19 august there was a wreath laying at sea on top of the wreck of the Royal Navy submarine HMS E47.
HMS E47 was lost with all hands west of the Frisian island Texel in august 1917, probably after hitting a sea mine.
In 2002 the wreck was identified as HMS E47 by means of the number in the breach of the deck gun that was salvaged by diving team Ecuador of the island Terschelling.
This year I received a request form Mr. John Wilkinson from Leeds, Great-Britain, if I could be of help in getting him to the position of the wreck. Mr. Wilkinson grandfather Lewis H. Wilkinson was one of the 31 crewmembers of HMS E47.
For this I asked the help of my friend, Mr. Hans Eelman of Texel, who generously offered all help.
On Sunday the 19th of august 2012, Mr. John Wilkinson accompanied with his wife Ann, laid a wreath at sea on top of the wreck of HMS E47, and held a moving ceremony to commemorate his grandfather and his comrades.
Noordzee bij Texel - Kranslegging boven wrak HMS E47
John Wilkinson gaat voor in een herdenkingsdienst voor de bemanning van de Royal Navy onderzeeboot HMS E47, waartoe zijn grootvader ook toe hoorde.
De hele Dienst van het Woord vindt u hier.
Foto; Harry de Graaf - Texel.
Het verslag van deze gebeurtenis werd gepubliceerd in het Vlieland Magazine, hier onder vindt u het verslag nog eens;
Kranslegging op de Noordzee
In het Vlieland Magazine van het voorjaar 2011, de 22ste jaargang, nummer 1 heeft u het verhaal over de identificatie van de Royal Navy onderzeeboot HMS E47 kunnen lezen.
Bij de ondergang van HMS E47 in augustus 1917 kwam de gehele, uit 31 koppen bestaande bemanning om het leven.
De nabestaanden kregen in eerste instantie het bericht dat het vaartuig waar hun naasten zich op bevond, niet was teruggekeerd van de missie, en na enkele weken een brief waarin werd gezegd dat het de onderzeeboot werd vermist en dat de bemanning vermoedelijk is omgekomen.
‘Missing, presumed dead’ , dat is waar de nabestaanden het mee moesten doen.
Er wordt gezegd; ‘vermist is erger dan dood’. Dit werd afgelopen zomer nog zeer goed duidelijk tijdens de ontmoeting met John Wilkinson uit Leeds, Engeland.
John Wilkinson is de kleinzoon van Lewis H. Wilkinson, bemanningslid van de Royal Navy onderzeeboot HMS E47.
In het begin van dit jaar ontving ik een brief van de heer John Wilkinson waarin hij mij liet weten dat hij op het internet had gelezen dat ten noordoosten van Texel het wrak van een E-klasse onderzeeboot was aangetroffen en dat dit wrak was geïdentificeerd als dat van HMS E47.
Wilkinson had kennis genomen van mijn bemoeienissen in het onderzoek naar de identiteit van de onderzeeboot en uitte in dezelfde brief de wens om de wraklocatie te bezoeken, en zo mogelijk een kranslegging op zee zou willen uitvoeren.
Na het ontvangst van de brief van Wilkinson heb ik contact opgenomen met mijn collega- wrakduiker Hans Eelman op Texel.
Hans Eelman bood meteen aan om Wilkinson met zijn schip de Phileas Fogg naar de positie van het wrak te willen varen.
Er volgde nog een berichtenwisseling met John Wilkinson, waarna er afspraken werden gemaakt om in augustus naar het wrak te varen.
In de week van voor de komst van John Wilkinson en zijn vrouw stond er een aardige bries, dus het werd nog spannend of het weer een tocht naar het wrak wel zou toelaten.
Ondertussen kregen Hans Eelman en ik ook nog bericht van Terschelling en uit Den-Helder, dat de vaartuigen van de duikteams van Terschelling en uit Den-Helder ook bij de ceremonie op zee aanwezig zouden zijn.
Naar Texel
Op zondag 19 augustus 2012 zou de kranslegging op zee boven het wrak van de Royal Navy onderzeeboot HMS E47 plaatsvinden , en de omstandigheden voor de actie waren ideaal; vrijwel geen wind en vlak water.
Voor het bijwonen van deze gebeurtenis ging ik op de fiets naar het Posthuis, met de Vliehors-Expres naar de steiger en met het bootje van Sil naar Texel waar ik klokslag 12.00 uur door zoon Dennis van vriend Hans Eelman werd opgehaald om naar de Phileas Fogg in de haven van Oudeschild te worden gebracht.
Samen met Dennis aan boord gegaan waar ik werd ontvangen door Hans Eelman en kennis maakte met John Wilkinson en zijn vrouw Anne, en de oud-hoofdredacteur van de Texelse Courant Harry de Graaf die was uitgenodigd om in woord en beeld verslag te doen van de gebeurtenis.
Aan boord konden meteen de trossen los en werd via het Molengat naar zee gevaren. Aan dek kon ik uitgebreid met John Wilkinson spreken, en vertelde hem van onze bevindingen tijdens het duiken op het wrak van HMS E47, de mogelijke oorzaak van de ondergang, het lot van de bemanning en hoe hun stoffelijke resten een laatste rustplaats hebben gevonden.
John Wilkinson kon daarop het verhaal vertellen over zijn grootvader Lewis Hallam Wilkinson, of eigenlijk de verhalen die hij van zijn grootmoeder over hem had gehoord.
Grootmoeder Wilkinson was, toen John ongeveer 16 jaar oud was, in het ouderlijk huis ingetrokken, en daarom had John een goed- en geregeld contact met zijn grootmoeder.
Hij vertelde dat zijn grootvader Lewis H. Wilkinson al voor de Eerste Wereldoorlog tot de Royal Navy was getreden, en dat het gezin destijds ook om die reden in de Marinestad Chatham was gaan wonen.
Lewis Wilkinson had eerst op de grote oppervlakteschepen gevaren en was daarmee o.a. in Chinese wateren geweest.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog was Lewis Wilkinson op vrijwillig basis bij de Onderzeebootdienst gegaan, met eigenlijk als enige redenen dat daar iets meer verdiend kon worden dan bij de aan de oppervlakte varende eenheden.
In 1917 kreeg de grootmoeder van John Wilkinson het bericht dat haar man vermist was geraakt en vermoedelijk gesneuveld.
Omdat John Wilkinson was opgegroeid met de verhalen van zijn grootmoeder, die tot zich tot haar dood heeft af gevraagd wat er met haar man was gebeurd, is hij ook zijn hele leven geïntrigeerd geraakt over wat er nu met zijn grootvader was gebeurt.
Toen hij vorig jaar eens, samen met zijn dochter, op het internet zocht naar HMS E47, werd hij tot zijn grote verrassing spoedig gewaar dat het wrak was gevonden en in 2002 was geïdentificeerd.
Het wrak van HMS E47
De reis naar de wraklocatie liep zeer voorspoedig en omstreeks 15.00 waren we op de positie. Daar werden we opgewacht door de Mac O. van duikteam Northsea Divers uit Den-Helder en zagen we even verderop het markante silhouet van de Ursus onze richting op komen.
Met de Phileas Fogg werd het wrak opgespoord en een dreganker met 25 meter lijn en een boei en een blaas op het wrak geworpen.
Vervolgens ging ik met Hans Eelman in de rubberboot en wachten aan bij de drijvers tot Dennis de Phileas Fogg langszij kwam.
Daarop werd de blaas verwijderd en kon John samen met Hans de krans aan de lijn bevestigen en werd de krans boven het wrak in zee gelegd.
Dit onder toeziend oog van de duikers vanaf de Ursus en de Mac O., waarbij de Ursus nog een indrukwekkend saluut bracht met de scheepshoorn van de Wotan, die Nico Brink speciaal voor deze gelegenheid in het A-frame van de Ursus had bevestigd.
Ik moest daarna afscheid nemen van de zichtbaar geroerde John Wilkinson en zijn vrouw, en overhandigde hem daarbij nog een object dat ik in 2002 op het wrak van de onderzeeboot E47 had gevonden. Het ging hier om een manometer afkomstig uit de overblijfselen van de machinekamer.
Na een groet aan Hans Eelman, zijn zoon Dennis en Harry de Graaf stapte ik over op de Ursus die vanaf de wraklocatie van de HMS E47 op een geheime missie ging. De terugweg naar Terschelling voerde langs de kust van Vlieland en ter hoogte van het Posthuis werd ik met de rubberboot op het strand afgezet en kreeg nog een laatste groet met de scheepshoorn van de sleepboot Wotan.
Boven op het duin nog even de Ursus na gekeken en met een zeer tevreden gevoel door het duin naar mijn fiets bij de Reddingbootschuur bij het Posthuis gelopen.
Van Hans Eelman vernam ik later dat John Wilkinson graag nog even boven het wrak wilde zijn om daar de namen te noemen van 31 bemanningsleden die 95 jaar geleden bij de ondergang van de onderzeeboot zijn omgekomen. Daarop sprak John Wilkinson nog enige gebeden uit en song samen met zijn vrouw Abide with me.
Daarop nog een passage van de Phileas Fogg langs de krans waarbij John Wilkinson en zijn vrouw een laatste groet brachten.
In de haven van Oudeschild dankte John Wilkinson iedereen hartelijk en sprak; "We zijn verrast en heel dankbaar. We hadden nooit verwacht dat we zoveel steun en medewerking zouden krijgen.
Dit is voor ons een onvergetelijk gebeurtenis geworden".
Dirk Bruin – Vlieland
--------------------------------
English summary;
In the weekend of the 19 august there was a wreath laying at sea on top of the wreck of the Royal Navy submarine HMS E47.
HMS E47 was lost with all hands west of the Frisian island Texel in august 1917, probably after hitting a sea mine.
In 2002 the wreck was identified as HMS E47 by means of the number in the breach of the deck gun that was salvaged by diving team Ecuador of the island Terschelling.
This year I received a request form Mr. John Wilkinson from Leeds, Great-Britain, if I could be of help in getting him to the position of the wreck. Mr. Wilkinson grandfather Lewis H. Wilkinson was one of the 31 crewmembers of HMS E47.
For this I asked the help of my friend, Mr. Hans Eelman of Texel, who generously offered all help.
On Sunday the 19th of august 2012, Mr. John Wilkinson accompanied with his wife Ann, laid a wreath at sea on top of the wreck of HMS E47, and held a moving ceremony to commemorate his grandfather and his comrades.