Jan-Mark Schout
24-08-2018 De Lijn 7001, Antwerpen Cogels-Osylei
De laatste stad die we deze week zouden bezoeken was het altijd mooie Antwerpen, de Scheldestad van België. Elk onzer was al gedurende verscheidene jaren in 't Stad geweest, zodat we Antwerpen inmiddels goed kenden. Desalniettemin is het steevast gezellig om over de Meir te flaneren, langs de Scheldeoever te lopen en middels de houten roltrappen der Sint-Annatunnel naar de Linkeroever te stappen.
In de ochtend waren we al gezamenlijk wat rondgelopen in Antwerpen, waarna mijn nichtje zin had om nog eens naar wat winkels in de Meir te gaan. Ik besloot toen om eventje weg te glippen richting Zurenborg, de luxueuze woonwijk in het zuidoosten van Antwerpen. Niet alleen bij tramliefhebbers, doch ook bij cultuurliefhebbers is daar één specifieke straat zeer bekend, namelijk de Cogels-Osylei. Deze lei is vernoemd naar John Cogels en barones Josephine Osy, twee negentiende-eeuwse verkavelaars die in 1841 met elkander zijn gehuwd. Nadat baron Jean-Joseph Osy overleed, bestond diens erfenis ondermeer uit verscheidende stukken grond in de wijk Zurenborg. Dankzij John Cogels werd die grond verkaveld, waardoor het echtpaar aan de basis stond van de ontwikkeling van de laan die heden ten dage bekend staat als de Cogels-Osylei.
De lei is een der weelderigste, zo niet de prachtigste straat van Antwerpen, waarlijk een lust voor elk ieders oog. Van stonde af aan waren de verkochte gronden bedoeld voor de gegoede burgerij van Antwerpen, hetgeen tot gevolg had dat er een laan ontstond die enkel en alleen uit prachtige panden bestaat. Een wandeling door de Cogels-Osylei doet de cultuurminnaar met genoegen terugdenken aan de belle époque, een tijdperk waarin de welvaart der bevolking een grote vlucht nam. Waar men ook kijkt, overal zijn kenmerken van de jugendstil, het neoclassicisme en wat dies meer zij te herkennen, niet in de laatste plaats veroorzaakt door de schitterende façades.
Deze ode aan de prachtige bouwkunst van weleer zou hiermee beëindigd zijn, tenware er ook nog trams zouden rijden. De straat is - wellicht tot verbazing veler - niet een rustige, afgelegen straat, in tegendeel: talloze bussen maken gebruik van de Cogels-Osylei, net als tram 11. De laatste tramlijn verbindt de Melkmarkt met het station van Berchem, waarbij ze ook de wijk Zurenborg bedient. Dankzij de vele, vele bussen die door de lei rijden, hebben de bewoners helaas te lijden onder het geluidsoverlast en de vele trillingen. De kasseien zorgen zelfs niet voor een geringe geluidsdemping, waardoor men de autobus zelfs van verre hoort naderen. De tram daarentegen passeert de laan relatief weinig, tram 11 is immers de rustigste lijn van heel Antwerpen. Zelfs in de spits wordt er niet vaker dan zes maal per uur gereden, daarbuiten is het drie of vier maal per uur.
Het toeval wil echter dat juist de trams in de mooiste straat van Antwerpen in de regel uitsluitend PCC-stellen zijn zonder koppeling. Deze uit zestig tramstellen bestaande deelserie, ook wel als de PCC1 aangeduid, vormt de oudste lichting PCC's in Antwerpen, de eerste stellen werden reeds in 1960 geleverd. Dit zorgt ervoor dat de oudste stellen een niet te geringschatten leeftijd van 58 jaar bereiken, waarlijk een unicum voor een tram in de Benelux! Waar andere bedrijven al trams uit de jaren tachtig terzijde stellen, enige bedrijven vangen een dezer jaren reeds met trams uit de negentiger jaren aan, rijden deze bijkans zestig jaar oude trams nog altijd in de gewone dienst. Velen voorspelden het einde van PCC's zonder koppeling dankzij de komst van de Albatrossen, nochtans rijdt er dagelijks een deel van deze PCC's rond. De oudste stellen doen voornamelijk dienst op tramlijn 11, de andere met PCC's geëxploiteerde lijnen zijn vrijwel immer jongere trams met een koppeling.
Waar de oude PCC's zonder koppeling al zeer geliefd zijn bij de fotografen, geniet de 7001 een ware cultstatus. Deze op een na oudste PCC - museumwagen 2000 is de oudste - is in het oorspronkelijke crèmeachtige livrei geschilderd, zoals de trams als eerste droegen na hun levering. Slechts een gering aantal aanpassingen is gedaan, zodat slechts een kennersoog ziet dat het uiterlijk niet volledig authentiek is, de tram zou bijvoorbeeld het nummer 2001 moeten dragen in plaats van 7001. De inzet van de 7001 is echter eenieder onbekend, al is de kans het grootst deze op lijn 11 tegen te komen. Meestal loopt de fotograaf de 7001 net mis, zodat men van geluk mag spreken om deze op foto te zetten.
Vlak voor het middaguur kwam ik dan in de Cogels-Osylei aan, de zon zou rond dit tijdstip goed moeten staan voor trams richting het station van Antwerpen-Berchem. Een reeds lang gekoesterde wens van de schrijver dezes was een zonfoto van een PCC in deze mooie straat, bij al mijn bezoekjes was het tot dusver bewolkt gebleven... De eerste foto was nog bij bewolkt weer, maar daarna brak de lucht toch echt open: zon!
Ik bleek mij ietwat verkeken te hebben op de schaduw van een boom links in beeld, zodat de foto van de tweede passerende PCC eveneens niet echt gelukt was. Dientenvolge besloot ik enige passen naar voren te zetten, teneinde geen last van de schaduw te hebben. Na enige tijd wachten op de derde PCC kwam er dan toch eindelijk een tram onder de spoorviaduct door gereden en wat schetste mijn verbazing: het bleek warempel de 7001 te zijn...
De komende ogenblikken waren echter zeer spannend, dankzij de vele wolken schoof een wolk dikwijls voor de zon... Tot het laatste moment moest gevreesd worden voor de obligate fotowolk, maar op het nippertje ging het goed; vlak voor het passeren van de tram schoof de wolk weg en brak de zon volledig door. Luttele seconden later passeerde de hierboven getoonde 7001, op weg naar de keerlus Groenenhoek. Zoals U ziet, zijn de huizen alhier zeker niet de goedkoopste van de stad... Ik keerde terug als een zeer gelukkige fotograaf, zowel een zonfoto als een foto van de 7001 in één beeld, en dat ook nog eens in de mooiste straat van Antwerpen!
24-08-2018 De Lijn 7001, Antwerpen Cogels-Osylei
De laatste stad die we deze week zouden bezoeken was het altijd mooie Antwerpen, de Scheldestad van België. Elk onzer was al gedurende verscheidene jaren in 't Stad geweest, zodat we Antwerpen inmiddels goed kenden. Desalniettemin is het steevast gezellig om over de Meir te flaneren, langs de Scheldeoever te lopen en middels de houten roltrappen der Sint-Annatunnel naar de Linkeroever te stappen.
In de ochtend waren we al gezamenlijk wat rondgelopen in Antwerpen, waarna mijn nichtje zin had om nog eens naar wat winkels in de Meir te gaan. Ik besloot toen om eventje weg te glippen richting Zurenborg, de luxueuze woonwijk in het zuidoosten van Antwerpen. Niet alleen bij tramliefhebbers, doch ook bij cultuurliefhebbers is daar één specifieke straat zeer bekend, namelijk de Cogels-Osylei. Deze lei is vernoemd naar John Cogels en barones Josephine Osy, twee negentiende-eeuwse verkavelaars die in 1841 met elkander zijn gehuwd. Nadat baron Jean-Joseph Osy overleed, bestond diens erfenis ondermeer uit verscheidende stukken grond in de wijk Zurenborg. Dankzij John Cogels werd die grond verkaveld, waardoor het echtpaar aan de basis stond van de ontwikkeling van de laan die heden ten dage bekend staat als de Cogels-Osylei.
De lei is een der weelderigste, zo niet de prachtigste straat van Antwerpen, waarlijk een lust voor elk ieders oog. Van stonde af aan waren de verkochte gronden bedoeld voor de gegoede burgerij van Antwerpen, hetgeen tot gevolg had dat er een laan ontstond die enkel en alleen uit prachtige panden bestaat. Een wandeling door de Cogels-Osylei doet de cultuurminnaar met genoegen terugdenken aan de belle époque, een tijdperk waarin de welvaart der bevolking een grote vlucht nam. Waar men ook kijkt, overal zijn kenmerken van de jugendstil, het neoclassicisme en wat dies meer zij te herkennen, niet in de laatste plaats veroorzaakt door de schitterende façades.
Deze ode aan de prachtige bouwkunst van weleer zou hiermee beëindigd zijn, tenware er ook nog trams zouden rijden. De straat is - wellicht tot verbazing veler - niet een rustige, afgelegen straat, in tegendeel: talloze bussen maken gebruik van de Cogels-Osylei, net als tram 11. De laatste tramlijn verbindt de Melkmarkt met het station van Berchem, waarbij ze ook de wijk Zurenborg bedient. Dankzij de vele, vele bussen die door de lei rijden, hebben de bewoners helaas te lijden onder het geluidsoverlast en de vele trillingen. De kasseien zorgen zelfs niet voor een geringe geluidsdemping, waardoor men de autobus zelfs van verre hoort naderen. De tram daarentegen passeert de laan relatief weinig, tram 11 is immers de rustigste lijn van heel Antwerpen. Zelfs in de spits wordt er niet vaker dan zes maal per uur gereden, daarbuiten is het drie of vier maal per uur.
Het toeval wil echter dat juist de trams in de mooiste straat van Antwerpen in de regel uitsluitend PCC-stellen zijn zonder koppeling. Deze uit zestig tramstellen bestaande deelserie, ook wel als de PCC1 aangeduid, vormt de oudste lichting PCC's in Antwerpen, de eerste stellen werden reeds in 1960 geleverd. Dit zorgt ervoor dat de oudste stellen een niet te geringschatten leeftijd van 58 jaar bereiken, waarlijk een unicum voor een tram in de Benelux! Waar andere bedrijven al trams uit de jaren tachtig terzijde stellen, enige bedrijven vangen een dezer jaren reeds met trams uit de negentiger jaren aan, rijden deze bijkans zestig jaar oude trams nog altijd in de gewone dienst. Velen voorspelden het einde van PCC's zonder koppeling dankzij de komst van de Albatrossen, nochtans rijdt er dagelijks een deel van deze PCC's rond. De oudste stellen doen voornamelijk dienst op tramlijn 11, de andere met PCC's geëxploiteerde lijnen zijn vrijwel immer jongere trams met een koppeling.
Waar de oude PCC's zonder koppeling al zeer geliefd zijn bij de fotografen, geniet de 7001 een ware cultstatus. Deze op een na oudste PCC - museumwagen 2000 is de oudste - is in het oorspronkelijke crèmeachtige livrei geschilderd, zoals de trams als eerste droegen na hun levering. Slechts een gering aantal aanpassingen is gedaan, zodat slechts een kennersoog ziet dat het uiterlijk niet volledig authentiek is, de tram zou bijvoorbeeld het nummer 2001 moeten dragen in plaats van 7001. De inzet van de 7001 is echter eenieder onbekend, al is de kans het grootst deze op lijn 11 tegen te komen. Meestal loopt de fotograaf de 7001 net mis, zodat men van geluk mag spreken om deze op foto te zetten.
Vlak voor het middaguur kwam ik dan in de Cogels-Osylei aan, de zon zou rond dit tijdstip goed moeten staan voor trams richting het station van Antwerpen-Berchem. Een reeds lang gekoesterde wens van de schrijver dezes was een zonfoto van een PCC in deze mooie straat, bij al mijn bezoekjes was het tot dusver bewolkt gebleven... De eerste foto was nog bij bewolkt weer, maar daarna brak de lucht toch echt open: zon!
Ik bleek mij ietwat verkeken te hebben op de schaduw van een boom links in beeld, zodat de foto van de tweede passerende PCC eveneens niet echt gelukt was. Dientenvolge besloot ik enige passen naar voren te zetten, teneinde geen last van de schaduw te hebben. Na enige tijd wachten op de derde PCC kwam er dan toch eindelijk een tram onder de spoorviaduct door gereden en wat schetste mijn verbazing: het bleek warempel de 7001 te zijn...
De komende ogenblikken waren echter zeer spannend, dankzij de vele wolken schoof een wolk dikwijls voor de zon... Tot het laatste moment moest gevreesd worden voor de obligate fotowolk, maar op het nippertje ging het goed; vlak voor het passeren van de tram schoof de wolk weg en brak de zon volledig door. Luttele seconden later passeerde de hierboven getoonde 7001, op weg naar de keerlus Groenenhoek. Zoals U ziet, zijn de huizen alhier zeker niet de goedkoopste van de stad... Ik keerde terug als een zeer gelukkige fotograaf, zowel een zonfoto als een foto van de 7001 in één beeld, en dat ook nog eens in de mooiste straat van Antwerpen!