View allAll Photos Tagged chapcharkut

Captured from the last Flower Show held to coincide with Spring Festival (ID: not known)

Have a lovely Sunday.

The day 12th March,2010 was an occasion to remember for the people Mizoram. On this day, Spring Festival, locally known as "Chapchar Kut" was celebrated as in earlier years. But this year was different and memorable .On this joyous occasion the city danced away to glory to set a new World Record in Bamboo Dance, locally known as "Cheraw"when 10,736 people danced the dance together at a time. It is reported that this feat has broken the record set at Cebu in the Phillipines where 7,700 people danced together. Here is a report and glimpses of the occasion captured at random.(posted on 13th March,2010 morning)

 

sify.com/news/mizoram-sets-world-record-in-traditional-da...

 

Large on black

- File:Mizoram chhunga Aibawk khua.jpg

DMS

Decimal hmanga siam a ni23° 33′ 32.71′′ N , 92° 42′ 23.27′′ EAibawk village, Aizawl, mizoram india

Aibawk location map, Aibawk weaterAibawk, Aizawl, Mizoram india

 

Photographer ; Lalchhanhima Zote

 

The village of Aibawk, shown in the aerial photograph, is located in Mizoram, a northeastern state of India known for its mountainous terrain and vibrant culture, which is characterized by beautiful hills, mountains and scattered houses.

 

The photographer, Lalchhanhima Zote , who belongs to the Hmar community, an ethnic group in northeastern India, captures the rural, non-urban, tourist and wildlife photographs of the region that often dominate.

 

Beautiful places in Mizoram, as he pointed out, attracted a lot of attention for its natural landscapes, and Aizawl, the city, was featured in the related web results in its hilltop city scene, giving context to the photographer of the region.

 

#northeastindiana #aibawkAibawk, Aizawl, Mizoram india

 

Photographer ; Lalchhanhima Zote

 

The village of Aibawk, shown in the aerial photograph, is located in Mizoram, a northeastern state of India known for its mountainous terrain and vibrant culture, which is characterized by beautiful hills, mountains and scattered houses.

 

The photographer, Lalchhanhima Zote Hmar, who belongs to the Hmar community, an ethnic group in northeastern India, captures the rural, non-urban, tourist and wildlife photographs of the region that often dominate.

 

Beautiful places in Mizoram, as he pointed out, attracted a lot of attention for its natural landscapes, and Aizawl, the city, was featured in the related web results in its hilltop city scene, giving context to the photographer of the region.

 

#northeastindiana #aibawk

#village #mizoram #aizawl #village #mizoramlushai #mizoramhistory #mizohistory #travel #village #falkawn #falkawnkhua #falkawnvillage #chapcharkut #puanchei #kawrchei #zmc #hospitalroad #aizawldistric

#Mizo #aibawk #aibawkkhua #mizoram #aizawl #mizodress #mizoculture #mizohistory #mizoramlushaihills #lushaihilllschief #chapcharkut #mizokut #mizomiss #mizomodel #aizawlvillage #mizoramvillage #aizawlsouth111 #kutmiss #village #beutifulvillage #bestvillage #villagebeutiful #mizoramstatemuseum #aibawkhistory #aibawk #mizokut #model #aibawkvillagelocationmap #aibawklocation #aibawkmap #mizo

On the 20th February 1987, Mizoram became the 23rd state of India. Sharing borders with Tripura, Assam, Manipur, Bangladesh and Myanmar, it’s capital, Aizawl, rises from dense jungle floor to rest high on a mountainous ridge 1132metres above sea level.

 

The Mizos are an ethnic group of people, native to North East India, Myanmar and Eastern Bangladesh. The origin of the Mizos, like those of many other tribes in the North Eastern India, is shrouded in mystery. Originally known as Lushai, the generally accepted view is that they are of Mongol descent and were part of a great wave of migration from China to India in the 18th and 19th C.

 

I’d travelled for seven hours over treacherous roads to witness Chapchar Kut 2010. The annual festival of “Chapchar Kut” occurs every March, to celebrate the oncoming spring season. Farmers cut the bamboo forests in a slash and burn agricultural technique known as jhum. Chapchar is the time in which they wait for the chopped bamboo heaps to dry under the sun before being burned. Kut, simply means festival. This year’s Chapchar kut was to be extra special. The young people of Mizoram were attempting to set a new world record for dancing the “Cheraw” (bamboo pole dancing).

 

The parade ground of the Assam Rifles was packed when I got there and I was welcomed like a long lost son of Mizoram. Despite it being a “dry” state, I was stopped by an old tribal warrior and offered the local rice wine. It’d have been rude not to accept but I really wish I hadn’t. My throat felt like it was on fire and I was required to sip it out of some dead animal’s horn. Mind you, the reaction on my face had the locals howling with laughter!

 

I can be a bit cynical of the whole world record business and I really should try and reign in my natural instincts. These people are deadly serious! I tend to forget that, unlike some elements in Western culture, these people cherish their customs and traditions. They act as a community strengthening and bonding device. And it seems to work. Young and old alike were enjoying the party atmosphere.

 

After three rehearsals we were treated to tiffin. Not only do they entertain us, they feed us too! The arena was cleared of non-participants and the record attempt began. It was a most impressive countdown with everyone taking part. ”Three… two…one …” the music started and the dance began.

 

Men, sit face to face on the ground, tapping long pairs of horizontal and cross bamboo poles open and closed in time to rhythmic beats. Girls in colourful Mizo costumes dance in and out between the beats of the bamboo poles.

 

Over 10,000 young people danced, creating over 670 sets of Cheraw. So many took part, they danced up Aizawl’s main street, for once devoid of traffic. People sang, flags waved, hands clapped and the smiles…Oh, those glorious smiles from the young people! The assembled masses were having fun! Simple, honest to goodness fun. Not a PSP, I-Phone or Mp3 player in sight! It was a joy to witness.

The actual dance lasted for the best part of ten minutes. How they managed to dance in all that heat still amazes me. Some young girls succumbed to the heat and had to be led away to recover. But their efforts were not in vain and, with great ceremony, the result was announced. The young Mizo people had indeed set a new world record for dancing the Cheraw! The atmosphere was euphoric! The crowd cheered as one and from somewhere the ceremonial guns appeared blasting their celebratory shots into the blue, blue sky.

 

I can’t begin to wonder how Chapchar Kut 2011 will top that. But I am sure of one thing. Whilst some people in this crazy world seem keen to dismiss the past as an irrelevance, the people of Mizoram and especially the young people, will continue to uphold their traditions. Celebrating their past with gusto, ingenuity and more importantly perhaps, a smile on their faces!

#mizo #aibawk #aibawkkhua #aibawklocation #aibawkmap #aizawl #mizoram #mizoramhistory #aizawlvillage #village #mizopuan #puanchei #chapcharkut #mizohstory #mizoramlushai #mizorammiss #kawrchei #travel #worldbeutiful #villagebeutiful #mizodress #mizo #aibawk #aibawkkhua #aizawl #mizoram

#mizoram #aizawl #aibawk #aibawkkhua #village #travel #beutiful #mizohistory #chapcharkut #mizopuan #puanchei #mizo #mizoramhistory #mizoramlushai #aizawlvillage #beutifulvillage

The Mizo people are an ethnic group of people, native to north-eastern India, western Myanmar (Burma) and eastern Bangladesh; who speak Mizo language.

The present Indian state of Mizoram (literally "Mizoland") was called the Lushai Hills and was a district of Assam, before it became a Union Territory and afterwards a full-fledged state. The Lushai people were the first clan to have an external exposure and hence the people are initially known as the Lushai people. The demand for a distinct political territory for the people of Lushai Hills resulted in the creation of a separate Union Territory and afterwards the State of Mizoram. In this struggle, one of the powerful factors was the movement to call themselves Mizo, rather than by distinct clan names such as the Lushai, the Ralte, the Hmar, the Paite, the Mara, and the Pawi. Their languages (of which the largest is Lusei Duhlian dialect) belong to the Tibeto-Burman, and are closely related to those of the Chins in the adjacent Chin State of Myanmar

#sateek #aibawk #aibawkkhua #mizopuan #lushaihills #chapcharkut #puanchei #mizoram #aizawl #village #mizokut #mizoramhistory #mizoramlushaihills #kawrchei #history Ziaktu; ChhanChhana Zote Hmar ▶ ‎ 📝 📝

KEIKHUM ( SATEEK kHUA PIPUSULHNU HISTORY ) Lianphunga Fapa Lalsuakhnuna SAILO FAPA Kamliana SAILO a ni...)

 

Kamliana sailo Farnu SAIRENGPUII ( saitei ) a ni, a ni hian kamliana Sailo hi a boral hnu khan Keikhum khua ni thin. tun hnu a Sateek khua lo ni ta, SATEEK KHUA Lal IN TLANG Saw Lal Ban hnu thleng khan an luah lum reng ni a, hriat a ni. ( ka hriat sual loh chuan ) Sateek khua Khaw hmun hlui ..... LALSUAKHNUNA SAILO ( AD 1916- 1918 ) Vel a ngaih ni in..

 

Lalsuakhnuna Sailo hun lai a, Sateek khaw hmun hlui a ni. He tah hian Rei tak chu an awm lo ni a hriat a ni, He lai hmun ah hian Lalsuakhnuna Sailo in a, a thu leh hla a A rawn ber thin. Lal UPA Min Darlianchhunga Hmar . KHUANGCHAWI PA )chu an phum a ni.SATEEK khua leh Phulpui khua hi khaw khat an nih lai vel a mi ni a hriat a ni..........

 

He lai hmun ah hian Hri te a leng a mi an thih tak avang in, tun a SATEEK KHUA Tun a Tawitaw kawn, Buanvai kawn, kan tih tak ah khian an in suan chho leh ta ni a hriat a ni. Tun thleng hian Tawitaw kawn, Buanvai kawn, ah khian Lal IN TLANG pawh hmuh theih in ala awm reng a ni. Chu mai ala ni lo Lalsuakhnuna Sailo in A pa Lianphunga Sailo, ( Lungtian Lal ) thin ni in, A pa Lianphunga Sailo hi Lungtian a an awm lai hi Vailen vawihnih (2) hun lai kha a ni. He lai a an awm Lai hian British vai sipai ho khan an rawn man ta a ni.Jial ah an dah a, A thih ta ni a hriat a ni. Lungtian Lal Lianphunga Sailo hi...( AD 1850- 1891 ) a ni.

 

Lungtian hi Aibawk khua i kal chuan An khaw tawn tirh chhuah Lam tlang ah khian awm in tun thleng hian hmuh theih in ala awm a ni. Tun hma chuan He lai hmun hi lai in Ruhro te leh zu Bel te thi te pawh an lai chhuak ni a hriat a ni. Lungtian khaw kawt chhuah Lung te pawh hi tun hma chuan hmuh theih thin a ni a, Tun ah chuan an paih bo ta ni a hriat a ni.

 

Lalsuakhnuna Sailo hian A pa Lianphunga Sailo Hriat reng nan SATEEK KHUA ah hian Bung lian pui mai a phun ta a ni. A Bung hming ah pawh Lianphunga Bung ti in tun thleng hian alo pu hlen ta a ni. Lianphunga Bung hi ( 1886- 1892 AD ) a phun ni a hriat a ni.

 

Sateek khua Lalupa leh Pasaltha te hming list;

 

LALUPA TE;

1.Pu.Darlianchawnga Zote ( 1886-1892-1897) ' (suakhnuna Sailo Lalupa)

2.Pu.Lalauva ZOTE

3.Dartinchhunga Hmar

4.Pu.Thangphuta

5.Darlianchhunga Hmar

6.Thanga Hmar.

PASALTHA TE ;

1.Pu.Kapzauva

 

2.Pu.Thangchina

3.Pu.hmaichhaha Ralte

4.Pu.Thangrikhuma.

5.Pu.Thanga Hmar te an ni,

kan hriat theih chin ah chuan..

.( Hriat belh zel chuan ziah leh zel a ni ang )

 

CHHUNZAWM TUR .... Sateek khua PIPU SULHNU..... HISTORY)

Ziaktu;Chhanchhana Zote Hmar 📝 📝#sateekkhua

Aibawk, Aizawl Mizoram - india #aibawk ##aibawkkhua #sunevening #aizawl #mizoram #aizawlvillage #mizoramvillage #india #village #chapcharkut #mizodress #mizopuan #mizomodel #mizokut #puanchei #house #mizohistory #mizoculture #mizoculturaldress #mizomiss #mizotraditionaldress #aibawkkhua

12th March, 2010, Aizawl, Mizoram, NE India.

 

Almost 11,000 tribal boys and girls come together to attempt (and succeeded) to break the world record for bamboo pole dancing. However, all was not sweetness and light with this young lady. She looks mighty cheesed off with the other members of the group.

 

robvisits.blogspot.com/2010/03/world-record-attempt.html

 

Somebody has posted videos here article.wn.com/view/2010/03/11/12000_get_set_for_Mizo_bam...

#falkawn #village #mizoram #aizawl #aizawlvillage #mizokhua #history #lushaihills #culture #mizohistory #chapcharkut #puanchei #mizo #mizopuan #zokhua

Aibawk, Aizawl, Mizoram india

 

Photographer ; Lalchhanhima Zote

 

The village of Aibawk, shown in the aerial photograph, is located in Mizoram, a northeastern state of India known for its mountainous terrain and vibrant culture, which is characterized by beautiful hills, mountains and scattered houses.

 

The photographer, Lalchhanhima Zote Hmar, who belongs to the Hmar community, an ethnic group in northeastern India, captures the rural, non-urban, tourist and wildlife photographs of the region that often dominate.

 

Beautiful places in Mizoram, as he pointed out, attracted a lot of attention for its natural landscapes, and Aizawl, the city, was featured in the related web results in its hilltop city scene, giving context to the photographer of the region.

 

#northeastindiana #aibawk #aibawkkhua #aibawkvillage #mizoramhistory #chapcharkut #mizoramstatemuseum #AibawklocationMap. #Aibawkpincode796190 #puanchei #kawrchei #village #worldnews

Aibawk, Mizoram- Kawnveng kawn, Aibawk village , Aibawk khua, Aizawl south 111, #Aizawlsouth11 #Aibawkkhua #aibawk #mizoramhistory #puanchei #mizodress #sunevenning #mizodress #mizohistory #aibawk #mizoram #aizawl #mizokut #mizorammiss #chapcharkut #aibawkkhua v#photographer #mizoramvillage #mizorambeutifull #aizawlcity

Aerial view of Aibawk village | Mizoram

.

.

Photographer 📷 Lalchhanhima Zote Hmar ( Aibawk )

.

.

.

# #aibawk #aerialphotography #aerial #dronephoto #village #rural #nonurban #villagescape #landscape #thingthlang #thingtlangkhua #zokhua #rurallife #villagelife #mizoram #mizoraminsta #northeastIndia

Aibawk,Aibawkkhua, Aibawk village, #Aibawk

#Aibawkkhua

#chapcharkut #mizoram #mizopuan #Aizawl

#mizorambeutifull

#mizoramvillage

#mizodress

#lushaihillsmizoram

#mizoramstatemuseum

#Aibawkvillage

#mizoramfestival #mizoramhistory #mizoramstatemuseum #mizopuan #puanchei #vakiria #chawilukhum #mizoramvillage #puanchei #Aibawktown #Aibawkvillage #Aibawklocationmap #Aibawkpincode #chhanchhanazotehmarphotographer #Aizawlvillage #mizoram

Loved the headress

#falkawn #falkawn #falkawnvillage #mizoramhistory #falkawnkhua #falkawnzokhua #mizoramlushaihills #mizohistory #village #aizawl #mizoram #aibawk #chapcharkut #mizoramculturaldress #lushaihills #mizokut #puanchei #kawrchei

The dancers get ready to try and beat the world record for bamboo pole dancing.

They succeeded with 671 sets taking part and I was interviewed for the telly.

 

mizomanipurchoirs.org/pages/Cheraw_World_Record.html

#aibawk #aibawkkhua #aizawl #mizoram #village #mizoramhistory ##aibawk #aibawkvillage #mizohistory #chapcharkut #kutmiss #history #culture #culturaldress #mizomodel #mizoramlushaihills #travel #worldtravel #aizawlvillage #aizawldistric #mizoramindia #india #Aibawk

Aibawk Aibawk khua, Mizo history culture, cultural, vangchhia lung milem chapcharkut,Aizawl, Mizoram mizopuan, mizodress , lushai hills mizoram, mizocultural, mizodress, mizokut, mizoram history

 

Mizo history cultuture, dress #sunevening #village #culture #culturaldress #Aibawk #Aibawkkhua #ChhanchhanaZoteHmarPhotograher #mizoram #Aizawl #mizoramstatemuseum #mizoculture #Aizawlvillage #mizoramvillage #Aibawkpincode #Aibawklocation #Aibawkmap #chapcharkut #mizopuan #puanchei #mizoramhistory #mizoramculturaldress #mizoculture #Lushaihillsmizoranhistory #Aizawl #mizoram #Aizawlvillage #mizoram #vangchhia #mizokut #mizomodel #mizorammiss #mizokut #mizoramfestival #mizodress #Aibawktown #Aibawkinmizoram #AibawkmizoramAizawl

Aibawk, Mizoram, Aizawl india

 

Aibawk location map, Aibawk view photo location google map, Aibawk village, Aizawl, Mizoram

 

Photographer; Lalchhanhima Zote Hmar

 

World best Photographer

 

#aibawk #aibawkkhua #aibawkvillage #aibawklocationmap #mizoram #aizawl #aizawlcity #mizoramtraffic #MizoramNews #chapcharkut #puanchei #kawrchei #travel #travelphotography #travelling #village #villagers #world #home #homesweethome #mizoramhistory #mizoramlushai #mizoramculture #mizoculturaldress #worldbeutifulhome #WorldNews #beautifulday #beutifulvillage #worldbestshot #worldbestphotography worldbeauties worldcup WORLDBESTHERO Mizo MizoramUniversity

#mizo #aibawk #aibawkkhua #aibawkvillage #aizawl #mizoram #mizoramhistory #mizoramculture #mizopuan #puanchei #treavel #worldnews #chapcharkut #mizo #travelphotographer #puanchei #kutmiss #mizoramimss

#chapcharkut #mizohistory #mizoculturaldress #aizawl #mizoram #mizoramhistory #lushaihills #history #mizokut #mizofestival #mizothulehhla #facebook #aizawlvillage #mizoramvillage #mizoculture #puanchei #mizomodel #mizomiss #chapcharkut #mizoramhistory #aibawk #aibawkkhua #aizawlvillage #village #mizo #history #culturaldress #culture #mizoramlushaihills #kukiclans

#aibawk #aibawkkhua #aizawl #mizoram #india #travel #village #mizohistory #mizoculture #chapcharkut #vakiria #aizawlcity

#aibawkkhua #aibawk #aizawl #mizoram #village # history #mizohistory #village #chapcharkut

 

Aibawk, Aizawl, Mizoram india

 

Photographer ; Lalchhanhima Zote

 

The village of Aibawk, shown in the aerial photograph, is located in Mizoram, a northeastern state of India known for its mountainous terrain and vibrant culture, which is characterized by beautiful hills, mountains and scattered houses.

 

The photographer, Lalchhanhima Zote , who belongs to the Hmar community, an ethnic group in northeastern India, captures the rural, non-urban, tourist and wildlife photographs of the region that often dominate.

 

Beautiful places in Mizoram, as he pointed out, attracted a lot of attention for its natural landscapes, and Aizawl, the city, was featured in the related web results in its hilltop city scene, giving context to the photographer of the region.

 

#northeastindiana #aibawk

#sateek #sateekkhua #village #mizoram #aizawl #mizodress #mizoramhistory #chapcharkut #mizohistory

thangchhuah kawr, puanchei vakiria thangchhuah puan mizoram, mizoram culture dress

Aibawk, Aizawl, Mizoram india

 

Photographer ; Lalchhanhima Zote

 

The village of Aibawk, shown in the aerial photograph, is located in Mizoram, a northeastern state of India known for its mountainous terrain and vibrant culture, which is characterized by beautiful hills, mountains and scattered houses.

 

The photographer, Lalchhanhima Zote , who belongs to the Hmar community, an ethnic group in northeastern India, captures the rural, non-urban, tourist and wildlife photographs of the region that often dominate.

 

Beautiful places in Mizoram, as he pointed out, attracted a lot of attention for its natural landscapes, and Aizawl, the city, was featured in the related web results in its hilltop city scene, giving context to the photographer of the region.

 

#northeastindiana #aibawk #aibawklocation #aibawkmap #aibawkvillage #aibawkkhua

Aibawk village, Aizawl, Mizoram india

 

Photographer ; Lalchhanhima Zote Hmar.

 

#guitarist #music #aibawk #mizoram #aizawl #northeast #aizawlcity Mizoram state museum, Mizoram History Culture, Thangchhuah diar, ( Diartial ) mizoram history culture ,mizoram cultural dres, mizoram state museum , Aizawl , Aibawk, mizoram #northwest #aibawk #mizoram #mizoramstatemuseum #vakiria #thangchhuahkawr #thangchhuahpuan #aizawl #aibawk #thangchhuahpa #thangchhuah_diar #mizohistory #mizoculture #aibawk

@ #mizo #mizoram #aibawk #aizawl #mizoramhistory #mizoramculture #aibawkvillage, #mizoramstatemuseum #aibawklocation #aibawkmap #worldtravel #village #town #aibawktown #mizoramlushai #chapcharkut #mizoramtravel

#chief #mizoram #mizoramstatemuseum #puanchei #kawrchei #mizoramhistory #chapcharkut #aizawl #mizoram #mizoculture #thangchhuahdiar # #mizoramfestival #mizoculture #mizoramculturaldress #mizodress #mizomodel #aibawk #falkawn #zokhua #falkawnzokhua #lalin #aizawl #zawlbuk #mizochiefhouse #kawrchei #falkawnvillage #falkawnkhua #kutmiss #mizorammiss #mizoramhistory #mizoculture #mizolal #zokhua #travel #mizoramtravel #worldtravel #history #culturaldress #Chhanchhanazotehmar #village #aizawldistrict #falkawnkhua #chhawn #vakulchang #culturebeutiful #mizodance #mizoramtravel #india #mizoramchief

Chapcharkut 2016 A Zoomers te choice kan thlan thin a kan ZOOmers choice 2016 Elgiva Saihmingliani a ni e

Quinness World Record

 

Click on the image to view Fullscreen

I was fortunate enough to be in Mizoram for Chapchar Kut 2010. The tribal people came from all over the state to take part in the Cheraw which took place at the Assam rifles ground and along the main street in Aizawl city.

 

mizomanipurchoirs.org/pages/Cheraw_World_Record.html

 

robvisits.blogspot.com/2010/03/world-record-attempt.html

 

Go on, have a peek on black!

Chapchar Kut-2010, Aizawl

  

Aizawl Assam Rifle Field, 2010

 

Click on the image to view Fullscreen.

#aibawk #aibawkkhua #village #aizawl #mizoram #travel #kutmiss #mizohistory #lushaihills #chapcharkut #mizoramlushai #mizoramhistory #mizopuan #kawrchei #puanchei

Mizoram state museum, Mizoram History Culture, Thangchhuah diar, ( Diartial ) mizoram history culture ,mizoram cultural dres, mizoram state museum , Aizawl , Aibawk, mizoram #northwest #aibawk #mizoram #mizoramstatemuseum #vakiria #thangchhuahkawr #thangchhuahpuan #aizawl #aibawk #thangchhuahpa #thangchhuah_diar #mizohistory #mizoculture #aizawl #vangchhia #kawtchuahropui #vangchhia_kawtchhuahropui #vangchhia #aizawl #mizoramhstory #Vangchhiakawtchhuahropui #kawtchhuahropui

  

*MIZO HISTORY + CULTURE* / *Facebook Page*.

 

www.facebook.com/share/16QZQYcvQJ/

 

Kan pi leh pu te kha Kawl phai a an khawsak hunlai hi AD 800s-1200s vel ani a, heng hunlai hian Kawl ho kianga khawsa annih avangin an silhfen pawh a hniam miah lo in a ngaih theih mahse eng puan nge an inbel țhin tih erawh hriat phak ani tawh lo thung.AD 1200s tawp lamah Shan hnam rawn thlangthla chuan Kabaw phai ațangin kan pi leh pu te an nawr chhuak ta a, khawthlang lamah tawlh thla in tlangram lam an pan ta a, AD 1400s vel thleng Thântlang leh Rûn lui kam velah an khawsa ani, heng hunlai hian an silhfen a hniam hle tawh a, thawmhnaw țha inbel tur pawh nei zolo in hruikhau pil ațanga siam Siapsuap leh Hnawkal an inbel ve țhin a ni.Hetianga Thân tlang leh Rûn kam vela an khawsak laia an silhfen a hniam ta em em hi, heng lai velah hian la a par theih loh vang ani.

 

AD 1400s-1500s inkar ah Lentlang an lo chuan chhuah hnu chuan, Len tlang khawthlang lam ah chuan lei alo țha a, la pawh a par leh thei ta ani. Dawlrem kawr an tah a, Saiha bengbeh an beh bawk țhin.La rawng anneih hmasa ber chu a vâr(a la rawng kha ani mai a, a ngo an ti bawk) leh a dum te ani, a hnu deuh ah la rawng sen an nei leh a, a dum hi țing hnim chikhat ațanga lakchhuah ani a, a sen hi eng ațanga lakchhuah nge chiang taka hriat theih ani lo.(Heng rawng chi thum chauh hi pi leh pu ten 1890s thleng khan an nei țhin, rawng dang chu hnam dang hnen atanga lak chhawng anni). Heng la rawng chi thum a a vâr, a sen, a dum te hi khawvel hmun dangah pawh hnam mawl ho chin dan leh hman ber anni nghe nghe.

Chin Hill a an khawsak lai chuan hmeichhe pawnfen chhing tak mai a vâr hlang hlak 'Fênphel' an tih chu an veng țhin a, la rawng dum te an thiam hnu ah an fênphel te chu an dum ta a, zethlan disul emaw lenbuangțhuam, kawkpuizikzial te an zep a, a hnu ah Hmarâm(Mar âm) ti a hriat zui alo ni ta ani(Mar tih chu Lai ho țawngkam ani a, tukhum samzial Lusei in chhipsam zial Lai hnam chu Pawi ti a a koh ang bawkin Lusei thenawm unau Lai hnam chuan Lusei chu Mar ti hlirin a ko țhin).

 

Puan mawl zeh awm lo a vâr hlang a tah 'Puanngo' an veng a, hei hi thlangthlak hnu thlenga mi nawlpui in an inbel țhin ani.Puanngo chu a tlâng an țial leh a, zethlan thenkhat an zep bawk a, chu chu 'Chhimpuan tlângtial' an ti leh ta ani. Hetiang ang hian kan hnam puan reng reng hi a In khaidiat chho vek a, a inkungkaih vek bawk ani, entirnan Puanrin hi 1820s velah an tahchhuak niin a lang a rawng dum leh vâr chiah ani, 1890 ah chuan Puanrin ah chuan rawng sen leh a eng(yellow) an zep ta a, chu chu Tawlhlohpuan tih ani ta ani.(Nikuala Zahau lalna Champhai bul Chawngtlai atanga lo chhuak ani.) Tawlhlohpuan tobul Puanrin pawh hi Chhakchhuak leh Zahau tangrual te hnam puan ani thin nghe nghe.Ngotekherh hi 1930 hmalam ah chuan a dum thaithlak pahnih (chumi chu thaihruih ani, a thaihruih tlângah tereuh te in a kherh a kal bawk) chauh a ni a, puan mawlmang a vâr hlang ang ti tih ani țhin a, 1930 chho ah khan Mangpuan zia an rawlh a, chhimpuan tlângțial angin a tlâng an țial a, vawinni a ngotekherh kan hmuh ang hi 1930 vela lo chhuak hi ani nghe nghe.Puanchei(puanlaisen) kan tih tepawh kum 100 dawn mi hrang hrang in an thuambelh zeuh zeuh hnu ah a zethlan kimim siampum ani ta chauh ani.Puanchei hi a tir lamah chuan mawlmang takin a lai sen leh a thaihruih chauh a langsar a, a lai sen inkarah zethlan thenkhat halkha emaw muthlakawi,selutun,hmaizah disul, fanghmamu,mitmurual emaw te chu an zep tawh mahna, 1890s hmalam ah chuan a hring hi ala awm lo anga,1920 chho ah chuan a lai sen tlâng ah pan te in a hring an rawlh a a phei zawngin a khel ah a sen an rawlh țial a, 1930 chho ațangin a tlâng an ti sen a, a khel an rawlh hring a, a tung ah lengbuangthuam emaw disul an zep ta a, mangpuan zia angin an tial ta bawk a, 1940s chho ah a tlâng ah pan te in a inthuahin a pawl te a eng te a hring te an rawlh țial leh a, 1955 ah chuan sakeizangzia an zep tel ta bawk a ni.A tirah chuan mipa ta ani nghe nghe, a hnu zelah an chei belh nasat tak em avangin 1940s chho ah chuan mipa in a veng zui ta meuhlo,......

 

_____////////____________________________________

 

Lusei Lal Lianphunga Sailo CHANCHIN

 

*MIZO HISTORY CULTURE / FACEBOOK PAGE

 

www.facebook.com/profile.php?id=100083107213605

 

PIPUSULHNU ; Lianphunga Sailo titi tui ber chu indo a ni. Nak khing hniha do nei reng loh chu mut a tui lo, a ti thin. Sailo lal zingah chuan silai ngah ber a ni a. A tuak dan a thiam riau mai a. Sairang thlang, Changsil Bazar-ah hian Vai dawrkai, Mizo tawng thiam lo hi a awm a. Zaizirin an inbe thin a. Kum khat lek hnuah chuan Vai chuan Mizo tawng chu a thiam ta mai a. Chu vaipa nen chuan duhzawng inthleng tawnna thu an thlung ta a. Chu chu Mizo sawi dan chuan ‘sidah’ an ti. Kum tin pawnpuite thar 10 leh Sainghlo 10 Vai dawrkai hi a pe ziah ang a. Ani Vai dawrkaipa hian silai pakhat a pe ziah dawn bawk a ni. Hetiang hian silai tuak dan a hre thar a. Chuvang chuan in hnuai zenching an thlawr tluk tluk a. Sai ram chhuah nan leh Vaiho run nan ren miah lo va hman tur an ngaihtuah a ni. Chutiang taka silai a tuak chak avang chuan a khua in 300 lek mah ni se, tumah a do huphurh lo va ni. Sailo lal dang mikhual lo kal se a ina lengah a sawm a. An haw dawn chuan banglai chhunga a silai thuhruk chu a entir ziah a. An haw hnuah an Sailo lalte an hrilh leh thin a. Lal dangte hian do rualah an ngai lo va ni. Lianphunga Sailo Kanghmun tlanga a lal chhung hi kum 1850 leh 1865 inkar hi a ni. Kum 1866-ah chuan Parvatui khua a sat leh a. Parvatuia a awm lai hian Tuikuk a run a. Salah a man nual bawk. A pa Suakpuilala Sailo chuan a fapa Lianphunga Sailo chu Lungtiana chho turin a tir a. Parvatui atang hian Tachhipah a chho va. Kum 1874 hian Lungtian tlang a awp ta a. British-in Mizoram hi awp a tum avangin kum 1889 hian Changri phai vaiho a run ta a.

 

Lianphunga Sailo Lungtiana awm tura a pain a tihna chhan hi Buangtheuva nek a duh avang leh, chhim lam lal Rolura Sailo thlahte nek a chak vang a ni a. Lungtiana a chho hi a duh duh ram a han vat ve mai a. chu chu Buangtheuva Sailo khua leh tuite hian an lo dodal deuh va. Lianphunga Sailo chuan a pasalthaho chu thu a pa a, “In hmuh hmasak apiang kapthlu ula, a hnunga mi chu an tlanchhe vek mai ang,” tiin a sawi a. A sawi chuan an tit a ngei a. A hmasa ber an kahthluk bak kha chu an tlanchhe vek a ni. Lianphunga Sailo chuan, “Mu leh ar an inrem hma loh chuan Buangtheuva nen hian kan inrem lo ang,” a ti.

 

Buangtheuva Sailo khaw tlangval pasalthaten Lianphunga Sailo khaw te zawk an ngam thei miah lo chu nulate chuan mak an ti a. An pasalthate fuih tan lehzual nan hetiang hian hla an phuah a –

Khu khua te khu maw ngam lovin,

Hmun khaw per puiah;

Val mihrang in piang nange? tiin.

 

Lianphunga Sailo thurolum chu, “Thla tin rammut tur,” tih a ni a. An rammut chuan mi lu sa lu an hawn a. Lal mualah an ai mup mup thin. An rammut hian an hmuh apiang an tlat mai lo va. An ngeih loh lal khua leh tuite hi an tum ber a ni. Hnam dang lu te pawh an la thin a, an ai ve thin bawk. Lungtian atang hian a pa Suakpuilala Sailo hi a chhawm thla a. Tanhril tlangah Suakpuilala Sailo hi a awm. Tanhrilah hian kum 1880 AD khan a thi a. A lungdawh pawh Tanhrilah hian a awm.

 

Lianphunga Sailo Parvatuia a chhuk hnu kum 1867 khan a nau Zahrawka Sailo chuan Kanghmun tlang a thut ta a ni. Lianphunga Sailo leh Zahrawka te hian Vaiho pawh an zuk run dun nghe nghe a. British-ho nek atan chuan an tha le mai. Mizoram leh an ramngaw te leh ram sail eh ramngaw chhunga thil awmte khan an ta vek a ni tih an hria a, an humhalh nasa hle a ni.

 

British-in Mizoram awp a tum tak avangin, indo lo va tha taka Mizo lalte nen ro an rel theih dan tur ngaihtuah turin Mizo lalte chu an ko khawm a. Lianphunga erawh chuan Sapho nena a ram ro relho chu an duh miah lo. “Ka ramah chuan ro ka rel ang a, anni mi relpui tur ka ni lo,” a ti a; a kal duh ve lo va.

 

Kum 1889 thlasik lai hian a nau Zahrawka Saiho nen hian Rangamati an run a. An pasalthate nen 600 lai an ni. Khaw 64 an hal a, mi 100 an that a, mi 90 salah an hruai bawk. Sala an hruaite hi Tuikuk an ni.

 

June ni 14, 1890 chuan Aizawl Jail tlangah Mangpawrha Sailo thlah lal 15 te chu Capt. Browne chuan a ko khawm a, chungte chu –

1. Kalkhama Sailo - Sentlang lal

2. Lianphunga Sailo - Lungtian lal

3. Sailianpuia Sailouahzawl lal

4. Thanruma Sailo - Sihphir lal

5. Liankunga Sailo - Mualvum lal

6. Hrangkhupa Sailo - Hmunpui lal

7. Lalhrima Sailo - Muthi lal

8. Lalsavuta Sailo - Thilthek lal

9. Thanghulha Sailo - Lungmuat lal

10. |haliana Sailo - Durtlang lal

11. Lalluaia Sailo - Reiek lal

12. Hmingthanga - Hmunphiah lal

13. Liankhama - Zawlnghak lal

14. Thawmpawnga - Hualngohmun lal

15. Tulera - Khawchhete lal

 

Capt. Browne leh Sir H.W.G. Cole te chuan sipai Havildar Vai sipai hruaiin an lo kal a. Mizo lalte leh an pasalthate 1,000 lai silai hum vekte chu an va pawh mai ngam lo va. Eng nge maw chen an tawi khawtlai hnu chuan an va pawh ta hram a. An hlauthawng hle a ni. An rin lo hang takin Mizo lalte leh an pasalthate chuan an lo lawm thiam hle nghe nghe a. Capt. Browne leh Sir H.W.G Cole te chuan Mizo lalte hmaah chuan hetiang hian thu an sawi a :- “Lianphunga’n British ram awp chhunga mite a run a. Tuikuk tam tak salah a man a. Thil tam tak a tichhe bawk a. A lalna kum li ban a ni ang. Silai sawmthum a chawi bawk ang. A unaupa Kalkhama, Sentlang lal hnenah emaw, Sailianpuia, Reiek lal hnenah emaw a awm ang. A aiah a fapa Suakhnuna chu Lungtian khuaah a lal ang. Lianphunga lal ban a nih thu hi British la hrilh a ni ang. Indo tawh loh tur a ni a. Tuma’n buaina an siam tawh tur a ni lo. Tun achinah Bawrhsap thu awih tawh tur a ni.”

 

Heng thute hi an puang a. Sial an talh a, ruai an theh a. Sapho chuan, “Hei hi inremna thu a ni e,” tiin an puang ta mai a ni. Mizo lalte kha British sawrkar tih ve tur leh tih ve loh tur sawina hun an pe ve lo va. Thupek a ni ta ber mai.

 

Bawrhsap Capt. Browne chuan Mizo khuate a fang kual vel a. Tanhril lal Thanruma hnen atangin silai Awlan 10 a chhuhsak a. A kalna apiangah Mizo lalte chu British hnena chhiah chawi turin a hrilh zel a. Mizo lalte chu a duh hun huna a koh khawm tur thu te a hrilh zel bawk a. Sonai Bazar leh Changsil Bazar te a thu hnuaia awm a nih thu a sawi zel bawk.

 

Hetianga British-in kan ram an thu thua awp an tum avangin, Mangpawrha Sailo thlahten Sap thuhnuaia awm chu an duh lo va. Lianphunga Sailo, Lungtian lal te, a unaupa Kalkhama Sailo, Sentlang lal te, Thanghulha Sailo, Nisapui lal te chuan kan unaute an tlawm zo tawh si a. British sawrkar Vai sipaite hi kan do loh chuan kan ram hi min chhuhsak dawn a. Engtin nge kan tih ang? tiin Kalkhama chuan a unaupa Lianphunga Sailo leh a pa nau Runphunga Sailo fapa Thanghulha Sailo te hnenah tihdan tur a zawt a. Kalkhama chuan, “Tunah chuan kan lalpuite an tlawm zo vek tawh a. Keini Mangpawrha Sailo thlahho hi a tlawm lo awmchhun chu kan ni tawh a. Ni nen pawh tehchhin ta ila – vanlaizawla a awm lai tak, sat vanglai tak a ni ang a. Vaiho hi kan do loh chuan kan ram hi min chhuhsak vek dawn a ni. Kan ram chu kan ta a ni a, engtin nge kan tih ang? tiin, an inrawn khawm a. Heng unau pathumte hian “DAM LEH TLANG KHATAH, THIH LEH RUAM KHATAH” tiin British-ho chu an ram atanga um chhuak leh tur chuan thu an thlung ta a. Hei hi August, 1890 kha a ni.

 

Aizawla British Political Officer Capt. Browne chu Changsil Bazar panin Aizawl a chhuahsan a. Sakawr chungah a chuang a. Sipai pali a hruai a. Lianphunga Sailo leh a pasalthate chuan Aizawl leh Sairang inkarah, Sairang thlen hma deuhvin an lo lambun a. Lianphunga Sailo pasaltha, Saithawma Sailo, Piler lal fapa, Pawih ralin an man, kum sawmpanga lai an kawl, aruka tlan chhuak chuan Capt. Browne chu sakawr chung atang chuan a kal thla tawp a. “Lal leh lal inbei ang hmiang,” tiin, a silai a kau nghal a, a kap ta a ni. Capt. Browne hi a thi nghal lo deuh va. Changsil Bazar-ah an zawn thla a; heath hian Major Cole chuan a dawmhlum ta a ni. Sipai pathum an kaphlum bawk a. Kuli sawm leh pakhat an kaphlum bawk. Sipai pakhat dam chhun hi Aizawl lamah arukin a tlan kir leh a. A thil tawn rapthlak tak chu a han sawi a. Phai lam sipai tam tham tak an chah chhuak ta a. Lal Mangpawrha Sailo thlahte bakah, Mizo lal tam takin Sapho um chhuak tur chuan an bei sup sup a. Mahse, phai lam sipai an chahte kha an lo thleng ta a,...

 

Lianphunga Sailo an rawn man kum : 1887 AD vailen vawihnih.

 

Lianphunga Sailo Thih kum ; 1891 AD

 

Afapa Lalsuakhnuna'n A pa hriat reng nan Sateek khua ah khian Bung a phun ta a ni. Bung phun kum 1886- 1892 AD. a ni.

 

CHHUN ZAWM TUR ....😁😁

 

#Mizoram #Mizo #history #mizoramlushai #mizoramhistory #mizochief #mizolal #kutmiss #mizohistory #kawrchei #mizomiss #mizoculturaldress #mizoculture #chapcharkut #lushaihills #chinstate #Burma #kawlphai #aizawl #aizawlcity #culture #CulturalTravel #mizoramtourism #MizoramUniversity #mizoramtraffic #mizoramhistoryculture #aibawk #historyphoto #puanchei #AizawlFC #aizawl

 

KAWTCHHUAH ROPUI, VANGCHHIA, CHAMPHAI DISTRICT, MIZORAM.

 

R.Lalhmingliani

 

Kawtchhuah ropui hi Vangchhia khua, Champhai District a awm a ni a. Kawtchhuah ropui ah hian lungdawh leh lungphun ropui tak tak a awm tlar dul a, Lungphun a milem ker te hi a lem pãwng chhuak a ker vek an ni a. An hnuhma a mawi hle a, hman tak leh thlamuang taka ker an ni tih a hriat theih a ni. Tun hma in Vangchhe ho hian hlutna châng an lo hre lo a, Thlanlung atan te, kawtkai lungphah tur atan te an lo la nasa ṭhin a lo nia! Chuvangin Lungphun te pawh a tlèm phah hle tawh a a ni. Humhalh hnu hian lung 200 chuang zet zawt chauh hmuh tur a awm ta! A uiawm angreng khawp mai!

 

Kawtchhuah ropui tih taka hmanlai kawng pawimawh tak ani a, Pi leh Pu ten Ṭiau lui chhak lam leh thlang lam an kal pawhna ber a ni a. Hmanlai kawng pawimawh pasarih ngawt in he kawng hi a paltlang a ni.

 

Kawtchhuah ropui chungchang a Seminar ah thupui sawi hawngtu ni tur hian thiamna bîk emaw degree emaw engmah han sawi tur ka nei lo a. Sawi hawng tura sawm ka nih hian, a chhan awm tur ka ngaihtuah a. Kan mithiamte leh a ngaihna hria te tân pawh a zu hriatthiam mai theih loh tur ni si, mahse hnam chak zawk ten fing taka hnam tenau zawk te ram an chuhpui ṭhin dan zînga pakhat, he kawtchhuah ropui a thleng mêk te hi Pathian in 2016 a min hriattir kha sawi chhuahna hun remchang LALPA'N min pe ta niin ka hria, chu chu hetia ka lo din ve teh tlat chhan hi niin a lang.

 

Mizoram a party hlun leh hming dai tawh ngai lo tur, tun hnu thleng pawha sorkarna chelh apiang te tehfung atana an la hman reng ṭhin, ram tâna an thil ruahman te lo ṭhat zia leh an hma thlìr thui zia sawi chhuah fo party in he Seminar in han buatsaih ta mai hi a nachang in hria ka ti hle mai. He ram tâna Pathian thinlung leh ngaihtuahna in ṭawm pui ṭan a ni tih ka hria a, ka lawm tak zet a ni. Kawtchhuah ropui chungchang ah hian a hranpa liau liau a seminar neih hi thil ṭul em em a ni a. Keini ang thiamna leh mipui hriat khawp pawl behchhan nei lo tân chuan han buatsaih ve ngawt dawn ila tu khaw kha mah kan ko kal zo dawn in kan hre si lo a. Chuti chung chuan kan theih dan dan in kan rik chhuah pui ve ṭhin a ni. Vawiin ah erawh chuan he kan sal tànna ram ngei pawh in a hmelhriat em em pawl hming changtlung tak nei ten in han buatsaih ta rup mai hi Pathian tih a ni kan ti lo thei lo ani.

 

Kum 1980 daih tawh aṭang khan Mizoram sorkar, Art & Culture Department hmalakna in ngaihven ṭan a ni a. Mahse Archeology hmanrua an neih loh avangin hma an la chak thei lo a, kum 2009 khan Archeological Survey of India(ASI) ah report an theh lut a, INTACH, Mizoram chapter te nen ASI te chu thawk ho in a zirchianna an nei ṭan ta a. Tichuan ASI ho te chuan 28, Nov, 2013 khan “Ancient Monuments and Archeological Sites & Remains Act, 1958” hmang in an humhalh ta a. ‘National Importance’ ah puan a lo ni ta a ni. Dr. Sujeet Nayan kaihhruai in ASI chuan January ni 3 aṭanga February ni 27, 2016 khan a hmun ah inkulh in an zir chiang a, "Mizo te awm ve hma in hnam changkang thawkhat tak an lo khawsa tawh niin a lang", ti in chu an zirchianna chu Mizoram Today 2017 a sorkar thuchhuah chuan a tarlang ta tlat mai a ni! Chanchinbu lam ah te pawh chhuah a ni a, Mizo thinlung tak in lung chu a awi chiah lo. Mahse mithiam ten an tih miau chuan han hnial ngaihna a vâng khawp mai.

Kum 2017 January ni 7 khan khaw chhak lam ah, Khampat ah Pi Pu sulhnu te chhui in kan kal a, kan kal hma in kum 2016 khan Pathian hnen ata hriattirna ka dawng a. Kan lo kir leh lama Kawtchhuah ropui Vangchhia chu tlawh haw tur leh nasa taka ral ven hna thawk tura tih ka ni. 2017 January thla tawp ah kan rawn tlawh haw ta ngei a ṭawngṭaina nen LALPA hnen ah lo venghim turin kan ngen chiam a. 2016 a hriattirna ka dawn laia thu lo thleng chu, "Kawtchhuah ropui chungchang a ASI ho thil tih ah kan làwm viau lai hian hindu ho in Ayodhya, Uttar Pradesh a muslim ho Babri Masjid an chhuh sak tâk ang khuan hindu ho sulhnu ang a lantir tumna a awm thei a ni", tih a ni. Chutiang chu thil thleng thei ani tih hre mah ila, han chhui a han ngaihven tur chuan thuneihna kan nei lo in tihtheih kan nei tlem em em mai si a, Pathian hnen ah kan hlàn leh ta tawp mai a ni. Kan theih ve tâwk ti in ‘Pi Pu sulhnu hmanga Mizoram inchuhna’ tih thupui hmang in Talk show te kan nei ve a, Youtube ah en theih in kan dah ve nghe nghe a ni.

Hemi hnu hian 2018 kan lo chuan kai in, Internet lam ah News site pakhat Daily News and Analysis (DNA) India in thuchhuah an siam kan hmu chhuak ta a. Reporter Amrita Madhuyalka in 10 September, 2017 daiha a lo update tawh a ni nghe nghe a. Chutah chuan ASI ho in Mizoram a an thil hmuhchhuah chungchang tarlan a ni a, Mizo ten kan lo beisei dan a kan hmingthanpui viau tura kan ngaih laiin, Dr Sujeet Nayan, Archeologist, ASI mi leh sa in Kawtchhuah ropui a sûkthlêk pui dan chu a dang ta daih mai a ni! World Class heritage site ah min puang ang a, Mizoram in khawvel hriat ah kan larpui hut hut dawn emaw tih nak alai in, chutiang hawi zawng chuan chhiar tur a awm ta lo! Chu mai ni lo in kan Lungphun ropui tak tak te chu tar chhuah in a awm dawn emaw tih nak alai in lungphun ropui tak tak te ai khian a thlalak ah pawh lungpher hlai deuh, a thlâ lãk dan zâwng azir a hindu pathian Ganesha lim ke bung ang deuh a an hriat chu an tar chhuah duh a ni ta a, an thil duh leh an zawn chu a chiang ta em em mai a ni. Thiamna sâng degree nei ni lo mah ila, Van lam in thu min hrilh rûk, theih ang tâwk a kan puan chhuah ve te chu a tak tak a ni tih hmuh theih in a lo awm ta a nih chu! He document ah hian ke lem/lim ni a an sawi bâk zuk ti lang miah lo tak tak a mawle! Chuvangin Mizo mipui te hian India sorkar emaw ASI emaw hian Mizo te hmingthanna tur leh hamṭhatna tur lam an ngaihtuah tak tak lo a ni tih kan hriat ka duh tak meuh meuh a ni.

 

Vai ho hian Mizo mipui ten kan hriat miah loh in kan ram Mizoram leh Kawtchhuah ropui chu kan chèn ve hma daih a Hindu ho lo awm tawhna ah an lo chhuah fel der tawh a lo nia! Chu mai a la ni lova! Vangchhia khua hmun hlui a lung in tiang te chu hmanlai Thlàn ang in an sawi a, ‘World’s largest necropolis’ tiin an lai vak vak a, ruang emaw ruhro emaw pakhat mah an lai chhuak lo thung. A chhan chu thlan a nih loh tlat vang a ni. Chung thil an tih chu Pathian huat zawng tak mai a lo nia! 17 July, 2018 khan a rang a rang a Kawtchhuah ropui te chu han tlawh tur in min tir chhuak a. Thla latute ruai in kan Pi Pute sulhnu ngei a nih zia fiahna documentary siam tur in kan thawk chhuak chho ve ta a ni. ASI ho in Documentary film siam an lo tum ve mek a ni tih te kan han hre leh zel a. A hun tak ah LALPA'N min tîr chho a lo ni!

 

A hmun ngei ah an lung milim ke bung an tih te chu sculpture an nih tak tak loh zia te hmu in kan hria a. Hindu sulhnu ang a tih lan theih tur kha a zawn in an zawng chawp a, an phuahkhawm lui a ni tih te pawh kan hria a, kan Lungphun ropui te chu min tih lar sak an tum awzawng lo a ni tih kan hmu chhuak zel a. Tichuan, Pi Pu Sulhnu te chuhna Documentary Film chu theih tawp in kan buatsaih ve ta a, You tube ah en theih in a awm a, "Mizo Pi Pu Sulhnu(The Remnants of Mizo Ancestors)" ti in a zawn theih ang.

 

Hemi ṭum July, 2018 a kan han tlawh tum bawk hian Ṭiau kawng lai ten Tianhrang Thlan an laih chhuah kan tlawh bawk a, a khaw mite sawi dan in ASI ho in ruhro te chu an khâwm vek a. Thlan sir vel chu an kutkawih ang a lantir tum in an lai nin nian bawk a, kan Pi Pute ruhro ASI in an lo khawm te chu kan ui em em a, Mizo mithiam te ngei in chûng Mizo inphum dan dik tak a phùm ruhro te chu zirchiang se kan ti ngawih ngawih a ni.

 

Tichuan, ASI mi leh sa a hmun thu te nen pawh kan han indawr nual a thlalak te pawh an phal lo na a, kan la lui tho a. Chung kan thiltih boruak avang te pawh chu ani ang, 1st August, 2018 ah khan Aizawl ah ASI ho leh INTACH te ṭang kawp in Press Conference an ko ta a. Chutah chuan ASI chuan Vangchhia chungchang lehkhabu ‘A Brief Report on Excavation & New Discoveries at Vangchhia, Mizoram – Sujeet Nayan’ tih an tlangzarh nghal bawk a ni. Chu lehkhabu han bihchian chuan a lungawi thlak loh em em mai a. Mithiam chu ka ni lo na in Pathian in ka mit a ti vâr a, ASI te thil tum leh thiltih chu ka hmu nghal chat zel a. Vangchhia a lo chëng tawh te (Cultural sequence/Chronology) an ti a Period hnih a ṭhen in Period khatna (I) chu Lost Civilisation ang in an tarlang a, chumi hun ah chuan hindu ho milim ke bung te chu awm ang in an sawi a. Period hnihna(II) ah Mizo te chu lut ve chauh ang in min chhuah ta a nih chu! Leilung in chuhna ah chuan a lo awm hmasa te an lal thin a, chu chu hre ran in Period I ah hian Mizo te min sawilang duhlo a, Period II a lo awm ve chauh angin min chhuah ta a, hei hi kan pawm anih chuan leilung hausakna Oil te hi kan ta ani lo tak taka thei mai dawn ani.

 

He an lehkhabu tlangzarh atang hian ram min chuhpui na tak tak ani tih a hriat theih a, Babri Masjid awmna hmun Ram Temple atan a an chuhna hmanrua ang chiah kha a ni tih ka hrechiang em em a ni. Chu mai a ni lo a, an lehkhabu release ah chuan hmun hran daih, Vangchhia khaw hlui a an lei laih chu Tiau kawng lai te laih chhuah Tianhrâng Thlàn thlalak nen an Photoshop (suihzawm) a, an laih chhuah ang in an lantir a, Vangchhia khaw hmun hlui te hmanlai thlan hmun hlui ang a an lo sawi tawh chu tih lan an tum a. Mahse a hmun a kan kal ngei avangin an dâwt phuahchawp chu kan hmuchhuak nghal a, chutiang dawt phuahchawp chu ASI Official lehkhabu chhuah ah chuan zuk ti lang ngam tho a mawle! Mizo te hi kan ã lo a ni tih an hre lo ni. Khawvel hriat ah hnam tlêm zawk te ro dâwt a an chuh dan hi tih lan ngei a la ngai dawn a ni. India chu hemi chungchang ah hian a hmingchhe thei khawp in ka ring. He lehkhabu forward ziaktu Mizo ngei te pawh an in enlêt a ngai in ka hria.

 

He thil lo thlen chhan kan chhui lêt in, Hindutva secret agenda keini chuan kan ti mai a, chuta RSS ho thil tum BJP in an tihhlawhlin tâk ni in kan hria a, chu hidden agenda ‘Sl. No 13 ah chuan - "Kan tih mêk dan ang tak hian, sakhaw dang pathian biakna hmun remchang ah hindu pathian lim leh hindu thil hlui te chu lei chhûng thûk taka phùm chhunzawm zel tur a ni a. Tichuan central sawrkar hnen ah thlen in, chung thil phùm te hmang chuan sakhaw dang te hmun chu 'Hindu ho ta a ni' ti a chhuh sak zel tur a ni", tih a inziak a ni. He tactic hi India pumpui a an hman mek a ni a, Masjid an chhuhsakna hmanrua chiah kha a ni a, sakhaw dang sulhnu te nuaibo an tum mêk na hmanrua a ni bawk. Chutiang chiah chuan Vangchhia a Kawtchhuah ropui leh hmun hlui te hi chuh pui in kan awm ta mêk a ni.

 

LUNGPHUN :

 

Kawtchhuah ropui a lungphun chungchang ah hian kan Pi pu te lem ziak ni lo ang a ngaihna hi Mizo ten kan pawmpui deuh tlat mai hian rilru a ti na khawp mai a. Vangchhia khaw bul hnai Dungtlang vela lungphun te nen tehkhin a ni fo a. Kawtchhuah ropui a lungphun a lem ziak te, Lianpui khua te, Farkawn khua te a lungphun a lem ziak te khi kan pi leh pu te ziak ngei a ni a, ‘Mizo te Lung lehkhabu’ a ni tih hi ka sawi ve duh chu a ni!

Khî'ng khua a lunga ziak te khi chu râl hlau tawh lo a thlamuang taka ker ni in a hriat a. Ramsa leh sava lem te, Pasalṭha chang tawn lem te, fei leh chem lem te, darkhuang lem te, kut ni a dar a inkaihkuaha lam tlar lem te a nih avangin lemziak te khi a Mizo lutuk a ASI ho hian an tih lan ṭhat duh loh phah ni in a lang. Tin, Ṭiau Lui thlang lama an awm hnu hian râl avang bawk in khawpui lam, Ṭiau chhak lam an pan ngam lo a, thir hriamhrei te pawh an tlachham ṭan ni in a lang a, Vangchhia leh Dungtlang a lunga ziak te khi a lem an ziah dan phung chu in ang vek ni si in Dungtlang lungziak ah te khi chuan thir hriamhrei tlakchhamna a lo lang ṭan tawh a ni. An lem ker hi a hmuh theih ṭawk ṭawk a, ker nalh loh in a awm a, kan thawnthu a Liandova te unau chem nei ve lo te min ti hre chhuak rum rum a ni. Thir hriamhrei kha lung han ker nan chuan an ui ta hle a ni tih a hriat theih zawk a ni. Dungtlang a Lungphun tam zâwk phei khi chu lemziak a awm tawh lo a, lung ker nan hriamhrei an hmang phal ta lo niin a hriat a ni. Amaherawhchu, lung phun ṭhin hnam kan nih ang in lung erawh hriatrengna atan an phun tam hle a ni.

__________________________________________________________________

Thlalak.hlui post leh phawt mai ang aw.....

 

________

 

*MIZO HISTORY + CULTURE /Facebook Page*

 

www.facebook.com/100083107213605/posts/645469324899969/?a...

 

_______

#vakiria #thangchhuahkawr #kamis #mizopuan #puanchei #mizotraditionaldress #mizolal #puanchei #lusei #mizohistory #thangchhuahpa #aizawl#thangchhuahpuan#mizoram#mizodress #saikhamakawn #aibawk #sateek #luseidress#mizoculture#mizopuan #ngotekherh #pasaltha #chapcharkut2028 #mizohnam #pasalthapuan #pasaltha #falkawn #seluphan #chapcharkut #mizoram#kawrchei_ puanchei #puanchei #kawrchei #vangchhia #page #aizawl #Mizoram #mizoramgovernor #Mizo #puanchei #kawrchei #history #mizoramhistory #lushai

#aibawk #aibawkkhua #mizodress #mizopuan #aizawl #mizoram #chapcharkut b#mizoculture #mizohistory #puanchei #aizawlvillage #mizoramvillage beutifulhouse

1 3